Geografisch thema

Blauwhuisstraat

ID
14885
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14885

Beschrijving

Straat ten noorden van de dorpskern van Hulste. De straat vertrekt aan de Brugsestraat en heeft een recht verloop tot aan de Barzebeek, waar de straat met een bocht afdraait in de richting van de Muizelstraat. De straat is genoemd naar het huis "Maison bleue" (Brugsestraat nummers 72-76) en de wijk Blauwhuishoek te Hulste. Volgens De Flou wordt het "Blauwe huis" voor het eerst vermeld in 1860 en de wijk voor het eerst vermeld in 1846.

De Blauwhuisstraat wordt reeds weergegeven op de figuratieve kaart van de heerlijkheid Gryspersche (1642). Op een kaart van 1716 uit het landboek van Hulste aangeduid als straat "van 't blauwhuys nar de koornbloem". De straat wordt ook aangeduid op de kaart van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk (1752) als "Straete van Hulste plaetse naer Ingelmunster"; op de hoek met de huidige Kwademeerslaan wordt een hoeve (nummer 52) weergegeven. Op de Tiendekaart van Hulste (circa 1760-1765) aangeduid als "straete loopende van de plaetse naer den hulstesmolen"; weergave van de hoeve "Blauwhuis" op de hoek met de Brugsestraat. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), vertrekt de straat aan "het blauwhuys" en is verspreide hoevebebouwing aangeduid.

Op het primitief kadasterplan (circa 1830) aangeduid als "chemin d'hulste à Ingelmunster" en "chemin d'Ingelmunster à hulste". Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt het eerste gedeelte van de straat in het verlengde van de huidige Wantestraat weergegeven als de "Potteriestraet" met als aanduiding "Chemin n° 11" en als omschrijving "Grand Chemin du Lendeledestraet à Ingelmunster"; het tweede deel, in het verlengde van de huidige Barzestraat, wordt op de Atlas weergegeven als "Barzestraet" met als aanduiding "Chemin n° 5" en omschrijving "Grand Chemin d'Hulste à Lendelede". Zelfde aanduidingen op de Popp-kaart van 1856 ("Potterijestraet" en "Barzestraet"). Geringe toename van bebouwing tot het eerste kwart van de 20ste eeuw zie kaart van het Militair Cartografisch Instituut van circa 1910.

Thans geasfalteerde straat met halfcirkelvormig verloop. Voornamelijk ingenomen door 20ste-eeuwse bebouwing aan het begin van straat, aansluitend bij de dorpskern; verdere uitbreiding van de dorpskern in de jaren 1980 door de aanleg van de wijk Ter Elst (tussen de dorpskern en de Kwademeerslaan) ten oosten van de Blauwhuisstraat. Op de hoek met de Brugsestraat (Brugsestraat nummers 72-76), voormalig "Blauwhuis", thans een geheel van drie vrij grondig gerenoveerde huizen opklimmend tot de 18de eeuw.

De huidige gebouwenconfiguratie dateert uit het derde kwart van de 19de eeuw (registratie in het kadaster in 1865) waneer in het "Blauwhuis" (nummer 74) een meisjesschool (nummer 72) en een cichoreifabriek (nummer 76) worden ingericht. Noordelijk gelegen straatgedeelte met verspreide hoevebebouwing, teruggaand tot de 18de en 19de eeuw. Nummer 69, recent gerenoveerde hoeve, reeds weergegeven op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778) met boerenhuis en schuur. Circa 1830 eigendom van landbouwer J. Hollevoet. In 1856 bouwt Ferdinand Holvoet de Onze-Lieve-Vrouwkapel aan het begin van de erfoprit (registratie in het kadaster in 1959). In 1956 laat Marcel Vandewiele het boerenhuis en de schuur vergroten en de stal en een kippenhok bouwen.

Nummer 52/ Kwademeerslaan. Voormalige hoevesite, opklimmend tot de 18de eeuw doch thans met nieuwe woning. Eerste weergave van de bewaarde schuur en stalling op de kaart van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk (1752). De huidige schuur wordt samen met het boerenhuis, de stal en een bakhuis weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1830); aan de straatkant bevindt zich een poel. Circa 1830 eigendom van weduwe Labruyere uit Ath. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) en de Popp-kaart (1856) aangeduid als "Ferme Vanhoutte". In 1856 laat Julien Délimon uit Gent het boerenhuis volledig reconstrueren en verdwijnt de poel aan de straatkant. In 1882 wordt een landgebouwtje aan de straatkant bijgebouwd door Gentenaar Alfred Délimon. Het boerenhuis is tijdens de inventarisatieperiode (2008) volledig afgebroken en een woning is opgebouwd naar een ontwerp van architecte Laurence Bourdeau uit Rumbeke. Landgebouwen van verankerde baksteenbouw onder overkragende pannen zadeldaken. Monumentale schuur met segmentboogvormige dwarsdoorrit en tweede dwarsdoorrit met rechthoekige (erfzijde) en rondboogpoort (achterzijde). Voorts vlaserfgoed uit de eerste helft van de 20ste eeuw (nummer 16). Tussen nummers 5 en 7, dieper gelegen bakstenen vlasschuur (nok loodrecht op de weg) met heiligennis en bekronend kruisje boven de vernieuwde poort.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hulste, 1858/4, 1859/2, 1865/4, 1882/63, 1956/5.
  • OCMW-archief Kortrijk: Ie Carte figurative van d'heerlycke Renten in de Prochie van Hulste competerende aen desen hospitaele, in Register van alle de leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, bosschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye..., F. De Bal, 1752.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kerkarchief Harelbeke, nr. 2887c: Plan van de tienden van Harelbeke gelegen in de zes wijken van Hulste, eind 18de eeuw (circa 1760-1765).
  • Rijksarchief Kortrijk, Familiearchief Descantons de Montblanc (Plotho), nr. 1949: Figuratieve kaart van de heerl. renten vande voorn. heerlichede van Gryspersche inde prochie van Hulste noort west vande kercke op d'oostsyde van de straete soomen gaet van Cortrick naer de Abesulbusch scheedende mettre straete van Lendele naer Hulste op de zuitsyde mette straete naer de Walleghemmeulen opde noortsyde ende oostwaert scheede jegens de heerlichede van Wareghem, 1642.
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Hulste, nr. 81: Caerte figurative van het derde deel der prochie van Hulste oost suyd de Heirbaene van Cortryck op Tieldt suydt, west een ander straete die comt van Englemunster, in Lantbouck ende afmetinghe der prochie van Hulste, Pieter Stueperaert, 1716.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel II, Brugge, 1921, kolom 133, 138.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 223.
  • KERCKHOF P., Hulste en zijn wegen op kaart omstreeks 1850, Hulste, 1982, p. 5.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 8.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning met vlasschuur

  • Omvat
    Dorpswoning van 1928

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Onze-Lieve-Vrouwkapel

  • Is deel van
    Hulste


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Blauwhuisstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14885 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.