Geografisch thema

Kerkplein

ID
14969
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14969

Beschrijving

Centraal gelegen plein in het centrum van Wingene tussen de Zandbergstraat, de Oude Bruggestraat en de Guido Gezellestraat. De huidige straatnaam verwijst naar de hier aanwezige kerk. De bebouwing is fasegewijs tot stand gekomen. Niets overgebleven van de oorspronkelijke bebouwing en uitzicht van het plein. Aanvankelijk een rechthoekig plein met centraal de Sint-Amanduskerk. De eerste weergave van het kerkplein is terug te vinden op de kaart uit het renteboek van het Sint-Amandsche van Wingene van 1639. Geen gesloten pleinwanden, maar bebouwing op de hoek van het huidige Kerkplein, de Futselstraat en de huidige Guido Gezellestraat. Een gelijkaardige situatie is terug te vinden op een kaart uit het "Renteboek van de heerlijkheid Oyghem" van 1640. Hier zien we opnieuw een weergave van het kerkplein met centraal de Sint-Amanduskerk.

In het eerste kwart van de 19de eeuw worden een aantal nieuwe gebouwen met bestuurlijke functie op het plein ingeplant, in 1827 bouwen van het gemeentehuis ten westen van de kerk. Rond 1900 bestaan de pleinwanden uit een aaneengesloten bebouwing. Toen in 1900 het gebouw van de vroegere gemeenteschool afgebroken werd, kwam een pleintje vrij. De huizen aan de Bruggestraat werden één voor één gesloopt en Wingene had voor de kerk een nieuwe open plaats. Op 12 november 1919 werd met grote plechtigheid een "vrijheidsboom" geplant op het Kerkplein. De oudste basisbebouwing gaat terug tot 1843 (nummer 14). Overwegend breedhuizen, meestal met commerciële functie, van twee à vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak. De gevelrij nummers 4, 5 en 9 zijn in het laatste kwart van de 19de eeuw tot stand gekomen. Volgens het kadaster grote bouwactiviteiten tussen 1872 en 1876. De bebouwing tussen de Futselstraat en de Zandbergstraat is in de jaren 1930-1960 tot stand gekomen. Het hoekpand bij de Futselstraat vervangt, volgens een oude postkaart, in de jaren 1960 een éénlaagswoning.

  • Bisschoppelijk Archief Brugge, Renteboek St.-Amandsche-Wingene, nr. C 119.
  • Heemkundige Kring Ons Wingene, Fototheek.
  • Rijksarchief Brugge, Fonds aanwinsten, nr. 2.718.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeentearchief Wingene, nr. 71.
  • LAMS L., Wingene, in HOLLEVOET F., Als straten gaan ... praten, Tielt, 2005, p. 285.
  • PATTEEUW J., Wingene in oude kaarten van 1600 tot 1800, in Ons Wingene, jaarboek 5, 2002, p. 12-30.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Drukkerij

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Opgaande linde als vredesboom

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Amandus

  • Omvat
    Schoenmakerij

  • Omvat
    Sculptuur naar ontwerp van Jean-Claude Vanhaecke

  • Omvat
    Slagerij

  • Is deel van
    Wingene


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kerkplein [online], https://id.erfgoed.net/themas/14969 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.