Geografisch thema

Ratelingestraat

ID
15010
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15010

Beschrijving

Straat met gebogen geasfalteerd tracé beginnend bij de Tieltsteenweg en eindigend bij de Egemveldweg op het grondgebied Pittem.

De oudste vermelding van de straat als "de raterdinc strate" dateert van 1457. De naam komt onder verschillende schrijfvormen voor. Geen duidelijke verklaring voor de naam. Vermoedelijk verwijzend naar ratelpopulieren. In de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) aangeduid met de naam "raetelingstraet" en omschreven als "chemin au cabaret de Pype à celui dit de Splettelinde".

Duidelijke weergave van de straat in het tiendenboek van het Sint-Amandsche van 1639. Beginnend bij "de strate van Thielt naer Winghene" bij de "Pijpe" eindigend bij het kruispunt Egemstraat en Ratelingestraat. Aan de andere zijde stond de galg van de heren van Wingene. De galg was gelegen aan de zuidzijde van de oude Processieweg. Verspreide bebouwing langsheen de "Ratelinck strate". Evenwijdig met de straat ligt de "Juffrouw Janne Meersch", een lange strook weiland langs de beek. Het was een achterleen van het St.-Amandsche-Wingene, waar de heer van Wingene de tienden kon innen. Op het einde van deze lange strook weiland lag de "Ketelaerswal", een leen gehouden door de heren van Wingene (nummer 15).

In het landboek van 1756 wordt de straat met een gelijkaardig tracé weergegeven. Ook de bebouwing is vergelijkbaar met de weergave in het tiendenboek van het Sint-Amandsche van 1639. In het begin van de straat een hoeve met losse bestanddelen aangeduid met de naam "de Pijpe". De huidige hoeve "'t Hooge" wordt in het landboek omschreven als "hofstede met den boomgaert ende logtinck". Op het einde van de straat weergave van de zogenaamde "ketelaers wal bosch" omschreven als "eene grote partye bosch".

Een gelijkaardige situatie is terug te vinden op de kaart van Ferraris (1770-1778). Eerste straatgedeelte, met verspreid gelegen hoeves, overgaand in een straatgedeelte afgezoomd met bomen en lopend door een bos.

Van oudsher een landelijke straat met verspreide hoevebouw. Enkele sites zijn weergegeven in het tiendenboek van het Sint-Amandsche van 1639. Weliswaar met vernieuwde of gerenoveerde gebouwen en heraangelegd erf. Nummer 14, "Ketelaerswal", met behouden erfpijlers en nieuwe boerenwoning. Nummer 17, een hoeve bestaande uit losse bestanddelen, verbouwd woonhuis, behouden schuur, zijpuntgevel voorzien van rondboogvormige doorgetrokken blindnissen. De gevels zijn opengewerkt met segmentboogvormige staldeuren en rondboogvormige poort.

De huidige bebouwing bestaat uit hoeves met losse lage rode bakstenen bestanddelen, gegroepeerd rondom een meestal heraangelegd erf. De oudste bebouwing gaat terug tot de 18de eeuw zie weergave in het landboek van Wingene van 1756.

In het begin van de straat dominante aanwezigheid van een veevoederbedrijf (Tieltstraat nummer 8).

  • Bisschoppelijk Archief Brugge, Renteboek St.-Amandsche-Wingene, nr. C 119.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeentearchief Wingene, nr. 71.
  • LAMS L., Wingene, in HOLLEVOET F., Als straten gaan ... praten, Tielt, 2005, p. 291.
  • PATTEEUW J., Wingene in oude kaarten van 1600 tot 1800, in Ons Wingene, jaarboek 5, 2002, p. 12-30.
  • PATTEEUW J., Feodaal overzicht van Wingene, in Jaarboek 10, deel 2, 2007, p. 17-18, 30, 24.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve 't Hooge met cichoreiast

  • Omvat
    Hoeve 't Lindestucxken

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve Schaepershof

  • Omvat
    Kapel Vancauwenberghe

  • Omvat
    Ketelaerswal

  • Omvat
    Rochuskapel

  • Is deel van
    Wingene


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ratelingestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15010 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.