Geografisch thema

Opstalstraat

ID
15654
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15654

Beschrijving

Straat ten oosten van de dorpskern van Desselgem. De straat vertrekt van de Leiestraat en loopt evenwijdig met de Nieuwstraat/Schoendalestraat in oostelijke richting naar de Pitantiestraat. Aan de zuidzijde van de straat zorgen twee kleine tracés voor de verbinding met de Nieuwstraat. De straatnaam verwijst naar Ten Opstalle, oorspronkelijk een onbebouwde, later bebouwde hofstede tussen de Leistrate en de Opstalstrate. De straat wordt oorspronkelijk Neerstraat genoemd, volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1570. De "Opstalstraet" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1846.

Van in de 15de eeuw is de straat de locatie van goed "Ten Zilverberge" (nummer 77). De straat wordt weergegeven op de figuratieve kaart van Desselgem, opgemaakt in 1620 door landmeter Lowijs de Bersacques, met hoevebebouwing aan de noordzijde van de straat, ten westen van de huidige Dolagestraat. Op de figuratieve kaart van de parochies Desselgem en Beveren, opgemaakt in 1675 door Gudwalus van der Mariën, aangeduid als "de neer strate". Op de figuratieve kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764, wordt de straat aangeduid als "de opstael ofte neerstraete". Op de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt de straat weergegeven als "Opstalstraet" met als aanduiding "Chemin n° 7" en omschrijving "Chemin du hameau Straete à la ferme Petantie hof et de là aux Prairies de la Lys". Op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (1911) is de straat nog steeds enkel bebouwd ten westen van de huidige DolagestraatIn het tweede kwart van de 20ste eeuw wordt een roterij opgetrokken op de hoek met de Dolagestraat (zie Dolagestraat). Volgens de lijst van straatnaamwijzigingen bewaard in het kadaster, wordt een gedeelte van de Opstalstraat in 1960 omgedoopt in de Neerstraat. Bij de algemene herschikking van straatnamen in 1990 wordt een gedeelte van de Galgeputstraat herdoopt in Opstalstraat en bij de bestaande Opstalstraat gevoegd. Circa 2004-2005 wordt het goed "Ten Zilverberge" grondig gerenoveerd in opdracht van de bouwonderneming NV Charmette.

Lange, landelijke straat, deels met betonplaten (tot nummer 77) en deels geasfalteerd (na nummer 77). Straat gekenmerkt door verspreid gelegen hoevebebouwing (nummer 77) en vlaserfgoed. Nummer 33, verbouwde/herbouwde hoeve, waarvan de site opklimt tot 17de eeuw. Rechts van nummer 126: vlasschuur volgens het kadaster opgetrokken in 1960 door Emiel Naeye. Bakstenen vlasschuur onder zadeldak (nok evenwijdig met de straat); centrale rechthoekige poortopening met vernieuwde poort en bovenliggende bakstenen heiligennis.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Desselgem, 1960, 1960/36.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 558: Carte figurative vande groote thiende in de prochie van Desselghem, 1620.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 559: Figuratieve kaart van de rentegronden onder Sint-Pieters heerlijkheid van de hand van pastoor Gudwalus van der Mariën, 1675.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Vensters op het Verleden, Erfgoedwandelingen in Beveren-Leie, Desselgem en Sint-Eloois-Vijve, 2008, p. 49-50.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1930, Deel XI, kolommen 179, 1072.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Van woonsteden en mensen in Desselgem, 5. Het Munkenhof (vervolg), in De Gaverstreke, jg. 16, 1988, p. 139-140.
  • Gemeente Waregem, Overeenstemmingslijst, Straatnaamwijziging en nieuwe huisnummering, oktober 1990.
  • NOLF M., Waregem binnenste buiten, 18, in De Gavergids, jg. 13, 2006, nummer 3, p. 30.
  • VANTHUYNE K., Toponymie van Desselgem tot circa 1790, Licentiaatsverhandeling R.U.G., 1979-1980, p. 188-189.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve Ten Zilverberge

  • Is deel van
    Desselgem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Opstalstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15654 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.