Belangrijke verkeersweg met kaarsrecht tracé vanaf de grens met Ichtegem (Bergstraat), via het Bovekerks grondgebied tot op grondgebied Vladslo (Diksmuide). De weg wordt van oost naar west gekruist door de Cattaertstraat, de Kortemarkstraat, de Zuidstraat, de Litterveldstraat/ Bovekerkestraat, Carrestraat, en op het grondgebied Bovekerke Debruynehoek. Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1846) is de weg aangeduid als de "Route de Dixmude à Thourout".
In 1768 schenkt Elisabeth-Pauline, prinses van Izegem, op verzoek van het Brugse Vrije land voor de aanleg van de "calcijdewegh" van het kasteel van Wijnendale (Torhout) over Beerst (Diksmuide) naar Diksmuide. De Oostenrijkse wegen Wijnendale-Beerst (huidige Provinciebaan) en de "arm van Koekelare" (een rechte aftakking van de Provinciebaan naar "De Platse", de huidige Belhuttebaan) worden in 1769-1771 aangelegd.
Klassiek bestaat een nieuw aangelegde, pijlrechte Oostenrijkse weg uit een centraal gedeelte van 4,5 à 5,5 meter breed, dat met straatstenen (kasseistenen uit steengroeven in Henegouwen, Brabant of Noord-Frankrijk, en boordstenen in Doornikse steen) verhard was en een tonrond profiel had. Dit middengedeelte diende voor karren en koetsen. Aan beide zijden van de weg liggen aarden stroken van 3,5 à 4,5 meter breed die door ruiters en voetgangers konden worden gebruikt. Daar deze zijstukken in de zomer goed berijdbaar waren worden ze ook wel eens "zomerwegen" genoemd. Hiernaast waren nog eens sloten, wat de totale breedte op circa 20 meter bracht. In 1866 worden de barrièrerechten (tolrechten om bepaalde wegen te gebruiken) definitief afgeschaft.
De weg is gemarkeerd door populieren. Het begin van de straat (oostzijde) biedt een zicht op de steilrand van het Plateau van Wijnendale en de uitlopers ervan. De weg daalt van oost naar west. Ter hoogte van de kruising met de Litterveldstraat en de Bovekerkestraat (westen van de straat) loopt de straat door bosgebied, onder meer Arboretum, "Koekelarebos" of "Domeinbos Koekelare" (zie Bovekerkestraat). Voorts landelijk gebied (veel weides) met verspreide hoevebouw.
SEYS R., Koekelare, gisteren en op de drempel van morgen. Een verzameling foto's, prentkaarten en tekeningen, met beknopte historische en andere toelichtingen, Sint-Niklaas, 1987, p. 109 (iconografie).
Straatnamen – aflevering 6, in De Roepsteen, informatieblad voor Groot Koekelare, september 2002, p. 3.
VANNIEUWENHUYSE J., In goede banen ? De Provincie West-Vlaanderen en het beheer van de buurtwegen, 1800-heden, Provincie West-Vlaanderen Archiefdienst, Brugge-De Panne, 2005, p. 66-71.
Bron: VANNESTE P. & BAERT S. met medewerking van BOONE B., CREYF S. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Koekelare, Deelgemeenten Bovekerke en Zande, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL46, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Provinciebaan (Koekelare) [online], https://id.erfgoed.net/themas/15677 (geraadpleegd op ).