Geografisch thema

Olmstraat

ID
15728
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15728

Beschrijving

Straat in het centrum van Waregem, die loopt van de kruising van de Stationsstraat met de Oscar Verschuerestraat naar de Noorderlaan. De benaming, die al in gebruik is sinds 1846, verwijst vermoedelijk naar een opvallende olm, waarvan er volgens de overlevering onder andere één stond op de verbreding van de weg ter hoogte van de kruising met de Processiestraat.

Van oudsher bevindt zich op de splitsing tussen de huidige Stationsstraat en de Olmstraat de vierschaar van de heerlijkheid Huysse (gesloopt in 1954). Eerste weergave van de straat op het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757, waar de straat deels uit beboste percelen bestaat, voornamelijk naar het huidige straateinde toe. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), lijkt het eerste deel van de straat al vrij intens bebouwd. Schaarse, verspreide bebouwing over de ganse straat op het primitief kadasterplan (circa 1835). Op een kaart uit de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt het eerste deel van de straat - tot aan de huidige Oude Vijvestraat - vermeld als "Chemin n° 49" en omschreven "Chemin de Waereghem à la ferme dit Enfant Hoste" of "Pontstraet". In 1851-1853 wordt een braakliggend perceel aan de noordwestzijde van het kruispunt met de Processiestraat aangelegd als nieuwe begraafplaats, aangezien het kerkhof op de Markt steeds weer met plaatsgebrek kampt. De kaart van het Dépôt de la Guerre van circa 1859-1861 geeft de begraafplaats al weer en vermeldt ten noorden ervan langs de straat ook een "2e Bne". Vanaf 1901 vestigen de paters oblaten zich op de zuidwestelijke hoek van het kruispunt met de Processiestraat en bouwen er een imposante school met kapel (nummers 25-27) . De overige bebouwing in de straat komt tot stand in de jaren 1920-1930; enkele kwaliteitsvolle art-deco-woningen. In 1936 wordt de begraafplaats uitgebreid in noordelijke richting, zie weergave op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1959-1961. Door gebrek aan parkeerplaatsen in het stadscentrum en de aanleg van een nieuwe begraafplaats langs de Deerlijkseweg wordt het oudste deel van de begraafplaats heraangelegd als parking en worden verschillende graven overgebracht. Vanaf 1998 kopen de zusters van Onze-Lieve-Vrouw van het klooster aan de Keukeldam het complex van de paters oblaten aan, maar al snel wordt het doorverkocht aan de stad die er vanaf 2002 start met een grootse restauratiecampagne en omvorming tot Kunstacademie (nummer 25).

Thans vrij belangrijke straat in het centrum van de stad; geasfalteerd wegdek, recent deels heraangelegd. Overwegend bewoning en educatieve functie, zie aanwezigheid van het Heilig Hartcollege (Stationsstraat nummer 85) en de Kunstacademie (nummer 25). De oudste bebouwing klimt op tot de 19de eeuw en betreft eenheidsbebouwing van anderhalve bouwlaag (nummers 38-42, nummers 39-45 en nummer 44). Nummer 68, vermoedelijk qua volume teruggaand op een 19de-eeuws gebouw dat reeds op de Atlas der Buurtwegen (1844) is aangeduid doch recent zeer ingrijpend gerenoveerd.

Overige bebouwing dateert uit de 20ste eeuw. Nummer 1, dat samen met Oscar Verschuerestraat nummer 2 een sobere hoekwoning vormt met handelsactiviteiten op de begane grond, daterend uit 1904 als verbouwing van een ouder pand; sindsdien nog verschillende aanpassingen onder meer het steken van art-decogetint glasraam aan de Olmstraat en opsplitsen van het pand in twee eenheden. Nummer 2, voormalige weverij, gebouwd door Joseph Dufaux in 1904 (geregistreerd in het kadaster in 1905). Nummer 97, woonhuis uit 1937 gebouwd naar een ontwerp van architect Delpechin. Rijwoning met voorgevel van oranje baksteen, uitgewerkt met enkele typische elementen zoals de erkeruitbouw op de verdieping, het baksteenmetselwerk boven de voordeur, de variërende baksteenverbanden en de inkom met afgeronde dagkanten en luifel; vernieuwd schrijnwerk met enkel bewaard bovenlicht met glas in lood. Nummer 15, vrijstaande villa in tuin gedateerd "1956".

Ten noordoosten en zuidwesten van het tweede straatdeel zijn in de eerste jaren van de 21ste eeuw twee ruime sociale woonprojecten gerealiseerd: de Nieuwe Olm, 21 appartementen in opdracht van de stedelijke regie voor grond- en huisvestingsbeleid en veertien woningen, zogenaamd "Den Olm" van de Westvlaamse Intercommunale (WVI); de Hoge Kave, 48 woongelegenheden gelegen op de hoek met de Zeswegenstraat en afgewerkt onder leiding van Helpt Elkander circa 2003.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1904/16, 1905/16, 1976/63.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Sevensten Canton, Begint aen het lant ende bosch van Pieter en Joos Huys aende Vyfweegsche straete begrypende d'hofstede van den heer de Bisschop, de gronden voor d'hofstede Caerel Blaublomme, ende d'hofstede ende landen van den voornomden Huys, begrypende het gelent den roosman, den noordcant van den Plaetsemeulencoutter, ende soo voorts tot ende met n° 974 wesende den huyse ende erfve van Geeraert Van Drousbeke, hoedwasscher, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Vensters op het verleden. Erfgoedwandeling in Waregem, Waregem, 2006, p. 16.
  • COOREVITS S., NOYEZ E., Bouwbeeld 30-50. Invloeden van Art Deco en Modernisme in Waregem,  De Gaverstreke, jg. 36, 2008, p. 410.
  • MEURIS P., Straatnamen in Waregem, een bespreking van de Waregemse straatnamen anno 1992, Waregem, 1992, p. 34.
  • Sociale huisvesting in Waregem,  De Sprong. Infokrant Waregem, 2, 2004, 1, p. 7-10.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning met café

  • Omvat
    Gekoppelde burgerhuizen in art-decostijl

  • Omvat
    Hoekpand met café

  • Omvat
    Le Petit Séminaire du Transvaal

  • Omvat
    Samenstel van arbeiderswoningen

  • Omvat
    Samenstel van dorpswoningen

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoning in art-decostijl

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Olmstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15728 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.