Geografisch thema

Heidelbergstraat

ID
15890
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15890

Beschrijving

Drukke verkeersader en uitvalsweg, deel uitmakend van de staatsbaan N309. Straat met licht bochtig verloop vanaf de spoorweg Brugge-Kortrijk en de Autobaan tot aan de Torhoutsesteenweg. Vóór de aanleg in 1846 van de spoorlijn vormt de straat een geheel met de huidige Stationsstraat, vertrekkend in het centrum van Loppem. De straat kruist de Kerkebeek met bakstenen brug en vlakke overwelving. De bestaande houten brug wordt in 1764 voor het eerst vervangen door een stenen brug, de "swynevoordebrugghe".

De N309 volgt het tracé van de oude verbindingsweg vanuit Brugge via de Heidelbergstraat (zie Brugge, Sint-Michiels), de Steenbrugsestraat en de Stationsstraat naar het gehucht en de afspanning zogenaamd *"Heidelberg", (zie Torhoutsesteenweg nummer 26), herberg en voormalig tolhuis met dwarsschuur, beschermd als monument bij M.B. van 12/01/1987. Een deel van de straat behoort tot de "Iperwegh" (zie Oude Ieperweg), die Brugge via Torhout met Ieper verbindt en reeds afgebeeld is op de Grote Kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1571) gekopieerd door Pieter Claeissens (1601). Het belang van deze oude weg gaat verloren door de aanleg van de Torhoutsesteenweg tussen 1751 en 1754 (zie Torhoutsesteenweg). Op de Ferrariskaart (1770-1778) afgezoomd met bomen, de weg loopt door akkers met enkele landerijen. In 1838-1840 aangelegd met kasseien.

Op de Atlas der Buurtwegen (1845) is de weg beschreven als "Route de Heydelberg à Lophem" waarlangs verspreide bewoning. Op de Ph. Vandermaelenkaart (circa 1850) staat ter hoogte van de hoek met de Rolleweg "Cabaret Rolleweg" aangeduid, een herberg die al vermeld wordt in 1548 (zie nummer 34). In 1893 wordt de straat rechtgetrokken.

Aan het begin van de Heidelbergstraat, langs de spoorweg Brugge-Kortrijk (sedert 1846), wordt in 1856 een stenen stellingmolen, zogenaamd "Adriaens molen" opgetrokken door de familie Coucke. Genoemd naar Henri Adriaen, eigenaar vanaf 1881. Het molenaarshuis wordt ook als herberg uitgebaat, molen en molenaarshuis worden na 1941 afgebroken. Aan het begin van de straat is er aan de westkant van de spoorweg tot 1955 een station (zie Stationsstraat).

Straat met heterogene bebouwing, hoofdzakelijk met woonfunctie, meestal halfvrijstaande of vrijstaande woningen. Enkele markante koppelwoningen uit de eerste helft van de 20ste eeuw bestaande uit diephuizen met tuit- of trapgevels (nummers 8-10, nummers 16-18) en puntgevels (nummers 12-14). Voorts woningen uit de jaren 1940 en 1950 en de tweede helft van de 20ste eeuw.

De straat wordt verder getypeerd door enkele markante herenhuizen horend bij een bedrijf (zie nummer 4, nummer 24) en enkele villa's (zie nummer 22). De villa nummer 33 op de hoek met de Zeedijkweg dateert uit de jaren 1940. Aanwezigheid van de adellijke familie Coppieters die er de villa "Madonna" (nummer 22) en het "Vijverskasteel" (nummer 29) bouwt.

Voorts hoevebouw waarvan de oudste eventueel opklimmend tot de 18de eeuw (nummer 32) en enkele boerenarbeiderswoningen (nummers 23, nummer 25, nummer 27). In nummer 62 is een bedrijf gevestigd met opvallende kubusvormige nieuwbouw van 2009.

In de Landschapsatlas (versie 1.0, AROHM 2001) is te zien dat de straat gedeeltelijk loopt door de relictzone "Kasteelparken en bosgebieden Sint-Andries – Varsenare". Het "Vijverskasteel" is opgenomen als puntrelict binnen de relictzone.

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/00597.
  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1893/9.
  • BONDUEL L., Het Zedelgem, Veldegem, Loppem en Aartrijke van toen. Een verzameling foto's en prentbriefkaarten aangevuld met beknopte historische gegevens, Brugge, 1983, p. 107-113.
  • Boschvogelroute Zedelgem, Aartrijke, s.d., p. 8.
  • DHONT A., VERVENNE A., Geschiedenis van Loppem, 1974, p. 117.
  • VERVENNE A., Oude hoeven, herbergen en molens en hun bewoners te Loppem, Loppem, 1976, p. 148-150, p. 161-162.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Directeurswoning

  • Omvat
    Domein Vijverskasteel

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Orangerie Coppieters

  • Omvat
    Samenstel van drie woningen

  • Omvat
    Villa Madonna

  • Omvat
    Villa Stuivenberghe

  • Is deel van
    Loppem

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Heidelbergstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15890 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Zedelgem

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.