Geografisch thema

Damstraat

ID
16044
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16044

Beschrijving

Straat die de wigvormige uitsprong van het grondgebied in het oosten van de gemeente van noord naar zuid doorsnijdt, vanaf de Nachtegaalstraat bij de grens met Tielt, tot aan de grens met Egem. Eén van de oudste Pittemse straatnamen, reeds vermeld in een bron uit 1551. De naam heeft betrekking op een rechte verhoogde weg door moerassig terrein. In de Atlas der Buurtwegen (1846) wordt de "Damstraete" omschreven als een "chemin du cabaret dit den Nachtegael au Lieu dit de Veldekens, par le ferme Hollebeeke".

Landelijke weg gekenmerkt door verspreide bebouwing met woon- en agrarische functie. Hoeves nummers 6 en 13, beide opklimmend tot het derde kwart van de 18de eeuw, zie weergave in het landboek van Pittem van 1761. Nummer 6/ Vijfpachtgoenstraat, met zelfde constellatie van twee langgestrekte gebouwen weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1830) als in landboek van Pittem (1761), aangevuld met een bakhuis ten oosten. Het woonhuis wordt volgens kadastergegevens in 1838 vergroot en het bakhuis voor 1862 vervangen door een nieuwgebouwd bakhuis. In 1868 wordt het landgebouw ten noordwesten vergroot. In 2009 afgebroken hoevegebouwen, met (voorlopig?) behoud van roodbakstenen schuur onder pannen zadeldak. Straatgevel getypeerd door meerdere bouwsporen, met centraal deel voorzien van asemgaten. Het oostelijk deel fungeerde als wagenhuis, thans gedichte muuropeningen onder beplanking. Recente en grotendeels vernieuwde aanbouwen aan erfzijde. Nummer 13, hoeve "'t Hellemeershof", als semi-gesloten hoeve, toen "Ferme Hollebeke" genaamd, afgebeeld op de Atlas der Buurtwegen (1846). Thans ingrijpend verbouwd woonhuis met aansluitend stalletje in donkerrode baksteenbouw onder zadeldak ten westen, nieuwe stalvensters. Nummer 10, eind-19de-eeuwse of begin-20ste-eeuwse hoeve genaamd "Turk(e)ijenhof", gelegen op de hoek met de Plattebeursstraat. Parallel met de straat gelegen verankerd woonhuis van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak in mechanische pannen. Rechte muuropeningen onder betonlatei, voorzien van nieuw schrijnwerk. Sporen van ophoging in de noordelijke zijgevel. Haaks op het woonhuis gesitueerde schuur uit rode bakstenen en onder overkragend pannen zadeldak op schoren. Rechte muuropeningen, grotendeels onder doorgetrokken betonlatei. Schuifpoort rechts in de gevel.

Woningen, onder meer eenlaags, vaak gebouwd op oudere sites reeds afgebeeld op de Atlas der Buurtwegen (1846). Nummer 1, woning met geïncorporeerd stalletje, op de Atlas der Buurtwegen (1846) aangeduid als "cabaret Nachtegael", vermoedelijk herbouwd of verbouwd in de jaren 1940. Nummer 12, lage, in kern 19de-eeuwse maar sterk verbouwde eenlaagswoning, toegankelijk via lange erfoprit.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Pittem, 1838/13, 1862/71, 1868/3.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeente Pittem. Oud Archief, nummer 28/6: "Nieuwe ommelooper ende terrier der prochie van Pitthem", door D. Seghers, 1761, kaart 24-25.
  • HOLLEVOET F. en andere, Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 140.

Bron: DEVOOGHT K. & SANTY P. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw

  • Omvat
    Turkeijenkapel

  • Is deel van
    Pittem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Damstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/16044 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.