Geografisch thema

Koolskampstraat

ID
16067
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16067

Beschrijving

Straat die start aan het kruispunt van de Stationsstraat, Tieltstraat en Meulebekestraat en via een tracé in noordwestelijke en westelijke richting tot aan de Joos de ter Beerstlaan loopt. Het eerste deel van de straat kent een recht tracé, het tweede straatdeel vanaf de bocht ter hoogte van het kruispunt met de Kapellestraat, heeft een meer gebogen verloop. Vroeger liep de straat wat verder door, tot aan de thans verdwenen Baafstraat. De oudste vermelding van de 'Koolskampstraat' gaat terug tot 1503, af en toe werd echter ook de benaming 'Bruggestraat' gebruikt, zoals in 1713. Op kaart in het renteboek van Pittem van 1762 vermeld als "Straete van Coolscamp naer Pitthem". In de Atlas der Buurtwegen (1846) vermeld als "Coolscampstraet" en omschreven als "Chemin de Pitthem à Coolscamp". In 1868 wordt de straat al gerioleerd.

Ten noorden van de Vercouterestraat, waar de Koolskampstraat afbuigt naar het westen en de Kapelleweg start, stond van oudsher een kruisbeeld, gekend als het "Vercouterskruis". Het onlangs verwijderde kruisbeeld, reeds weergegeven in het landboek van Pittem van 1761, werd vermoedelijk verplaatst naar de tuin van het tegenover gelegen rusthuis (bij nummer 48). Het was vernoemd naar de familie Vercoutere die de hoeve, thans verbouwd tot taverne "De Eiken Zulle" bewoonde (Egemsebinnenweg nummer 24/ Vercouterestraat). Het kruis was in het verleden omgeven door bomen en werd naar verluidt in 1925, bij wijziging van het tracé van de Vercouterestraat, ook al enkele meters verplaatst. In 1761 bevindt zich langs de grindweg naar Koolskamp een staande wip of gaaipers (nabij kruispunt met Kapelleweg).

Reeds in de 19de eeuw was een ouderlingengesticht gevestigd in de Koolskampstraat, op de plaats van de huidige Joris Wybostraat. Het gebouw uit 1840-1844 werd in 1865 onder leiding van provinciaal architect P.N. Croquison vergroot, onder meer door ophoging van de bestaande gebouwen. In 1954-1955 werd op een noordelijker locatie het huidige ouderlingengesticht opgetrokken, met ten oosten daarvan een apart gelegen dodenhuisje (nummer 48). In 2004 wordt onder de leiding van architect D. Van Doorslaer (FDA Architecten, Antwerpen) begonnen met de bouw van een nieuw rusthuis naast het bestaande ouderlingengesticht. Het nieuwe gebouw wordt in 2007 in gebruik genomen, het oude rusthuis verbouwd tot OCMW-burelen en serviceflats.

Gedifferentieerde bebouwing, met een Vrije Basisschool (nummers 4-6), begraafplaats en rusthuis (nummer 48). Voornamelijk woonfunctie. Diverse types woningen van één en twee bouwlagen, zowel vrijstaande, halfopen als gesloten bebouwing.

Nummer 101/ Joos de ter Beerstlaan, voormalige herberg "De Landsman", voor het eerst afgebeeld op het primitief kadasterplan (circa 1830) en in 1905 volledig heropgebouwd door de familie Erard. Verankerde baksteenbouw van één bouwlaag en vier traveeën onder een overkragend zadeldak in Vlaamse pannen, getoogde muuropeningen met vernieuwd houtwerk. Oculus in de oostelijke zijgevel. Nieuwe westelijke zijgevel. Haaks landgebouw onder zadeldak ten westen.

Nummers 11-25, cluster rijwoningen van twee bouwlagen, voornamelijk uit de eerste decennia van de 20ste eeuw maar sterk verbouwd. Nummer 67, vrijstaande witbeschilderde eenlaagswoning uit de jaren 1920, van drie traveeën onder zadeldak in zwartgeglazuurde mechanische pannen; betonlateien met geometrische reliëfversiering; getrapte tandfries. Nummer 19, naoorlogse woning met kapel voorzien van beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind in de zijgevel. Nummer 18, vrijstaand enkelhuis in tuin uit het interbellum, twee bouwlagen en twee traveeën onder een pannen zadeldak. Rechte muuropeningen onder een betonlatei. Vernieuwd schrijnwerk. Elektriciteitscabine (naast nummer 3) uit de jaren 1950, onder een betonkroonlijst; gevel met parement in rode sierstenen; natuurstenen plint en plaat met opschrift "EWB"; deur onder luifel met aansluitende witbeschilderde band. Bij nummer 5, een loods met getrapte gevel, uit het midden van de 20ste eeuw. De straat geeft toegang tot meerdere verkavelde wijken, onder meer Burchtstraat. Tevens sociale woningbouw, meegaand met de achtergelegen wijken, zoals de Tuinwijk uit het midden van de jaren 1950.

De straat kruist de Breemeersbeek en de Blekerijbeek en vormt het startpunt van de Plaatsmolenwegel. Het laatste deel van de straat kent weinig bebouwing. Nummer 95, volledig herbouwde hoeve, reeds afgebeeld in het landboek van Pittem van 1761. Gewijzigde rooilijn, zie oude foto van nummer 67, vroeger met omhaagd voortuintje.

  • Archief Ruimte en Erfgoed - Afdeling West-Vlaanderen, archiefnummer W/1184.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Pittem, 1905/1, 1955/23.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeente Pittem. Oud Archief, nummer 28/6: "Nieuwe ommelooper ende terrier der prochie van Pitthem, door D. Seghers, 1761, kaart 17-18, 20-21.
  • ARICKX V., Geschiedenis van Pittem, Pittem, 1951, p. 175.
  • DEVOLDERE W., Het Vercouterskruis, in Het gemeentelijk infoblad Pittem-Egem, jg. 6, nummer 4, 2007, p. 13.
  • Groen licht voor bouw nieuw rusthuis, in Het gemeentelijk infoblad Pittem-Egem, jg. 2, nummer 3, 2003, p. 18.
  • HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 147.
  • VERMEULEN J., Oude foto's van Pittem en Egem, Pittem, 2003, 2 delen.

Bron: DEVOOGHT K. & SANTY P. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Conciërgewoning Vrije Basisschool

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Gemeentelijke Begraafplaats

  • Omvat
    Vercouterskruis

  • Omvat
    Vrije Basisschool en bijhorend klooster

  • Omvat
    Wegkruis

  • Is deel van
    Pittem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Koolskampstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/16067 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.