Geografisch thema

Veldstraat

ID
16103
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16103

Beschrijving

Landelijke straat met bochtig verloop die de Brugsesteenweg verbindt met de oostelijker gelegen Meulebekestraat. In 1573 vermeld als "Veldstraatje". In de Atlas der Buurtwegen (1846) wordt de straat vermeld als "Kleyne Veldstraet", omschreven als "Chemin de celui dit: Meulebeekstraet au Château d'Ardoye par Fevers Kruys". Ten noorden van het westelijke straatdeel aan de overzijde van de Brugsesteenweg stond de galg van de heerlijkheid van Claerhout. Ten noorden van het oostelijke straatdeel strekte zich de Bekkemkouter uit.

Landelijke straat met voornamelijk agrarisch karakter. Verspreide hoevebebouwing en kleinere landelijke bebouwing, vaak opklimmend tot de 18de eeuw of vroeger. Onder meer nummer 29, tijdens het ancien regime gekend onder de naam "Goed te Nabijns". In het landboek van Pittem uit 1761 (5de begin) wordt een site met tweeledige walgrachtstructuur weergegeven: een apart omwalde zuidelijke circulaire structuur en ten noorden daarvan twee parallelle gebouwen binnen vierkante walgracht. Het renteboek van de heerlijkheid Pittem (1762) vermeldt de hoeve als in bezit van en bewoond door Pieter Lefevere. Op de Atlas der Buurtwegen (1846) vermeld als "Ferme Vanooteghem", bestaande uit U-vormige constellatie, woonhuis aan straatzijde. Thans met naambord "Groenendale", nieuw woonhuis en bewaard schuurvolume parallel ten zuiden van het erf, in rode baksteenbouw onder golfplaten zadeldak. Rechthoekige muuropeningen (betonlateien) met centrale schuurpoort, wagengedeelte onder mechanische pannen, met inrit onder houten latei. Hoeve nummer 35, voorkomend in het landboek van Pittem uit 1761 als L-vormige constellatie. In 1846 geeft de Atlas der Buurtwegen een kleine hoeve weer op deze plaats, gebouwenbestand niet herkenbaar. Thans gekend als " 't Rozenboshof", bestaande uit nieuw woonhuis en loodsen, toegankelijk via fraaie erfpijlers in witbeschilderde beton met blauwe accenten en ruitmotieven, piramidale top met bolbekroning, jaartal "1929", mijtervormige kapelnissen met inscriptie "BVO". Nummer 30, thans nieuwbouw, gebouwd op een oudere site: in het renteboek van de heerlijkheid Claerhout (1614) als woning met haaks bijgebouw, in het landboek van Pittem (1761) als twee parallelle volumes, in 1846 geeft de Atlas der Buurtwegen een tweewoonst weer op deze plaats.

In het renteboek van de heerlijkheid Claerhout (1614) worden ter hoogte van nummers 8-10 drie woningen weergegeven. In het landboek van Pittem (1761) wordt de hoeve weergegeven met twee parallelle volumes, samen met de naastliggende hoeve (nummer 8) deel uitmakend van een cluster van vijf oost-west georiënteerde volumes. Nummer 10 op het primitief kadasterplan (circa 1830) en de Atlas der Buurtwegen (1846) met woonhuis op de huidige plaats weergegeven, met U-vormig walgrachtrestant aan westzijde en parallel landgebouw ten zuiden (nog bewaard). Thans met noordelijk boerenhuis onder zadeldak in golfplaten; gepleisterde erfgevel met rechte muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk en onderdorpels in geglazuurde tegels. Zuidelijk landgebouw in donkerrode baksteen onder zadeldak in Vlaamse pannen; erfzijde met rechthoekige muuropeningen onder witbeschilderde betonlateien, houten schuurpoort tussen baksteenpilasters, linker wagenhuisgedeelte met inrit onder ijzeren latei, deels gedicht; stalaanbouw.

Ook sites nummers 4 en 6 worden reeds weergegeven op het landboek van Pittem (1761). Nummer 4, op de Atlas der Buurtwegen (1846) met woonhuis en landgebouw in L-vormige constellatie, waarbij woonhuis binnen aparte omwalling, open aan zuidzijde. Gekend tijdens het ancien regime als "Goed Ter Lare" of "Blauwhuis". Thans met boerenhuis en landgebouw in L-vormige opstelling; boerenhuis met nieuwe voor- en achtergevel, zijgevels in donkerrode baksteen; schuur in donkerrode baksteenbouw met overkragend zadeldak op kardoezen, noordelijke zijgevel met sporen verbreding en nokverhoging, rondbogige kapelnis met beeld Sint-Antonius met Kind; erfgevel met gedichte schuurpoort en nieuwe stalvensters. Nummer 6, op de Atlas der Buurtwegen (1846) weergegeven als kleine tweewoonst, gelegen langs de "Feverskruyssevoetweg" (zie nummer 8). Thans vernieuwde eenlaagsbouw. Nummers 1-5, nieuwe woningen aan zuidzijde van de straat, reeds bebouwing op deze plaats weergegeven in het landboek van Pittem uit 1761, op de Atlas der Buurtwegen (1846) als enkele kleine woningen.

Ter hoogte van het kruispunt met de huidige Zomerweg is de zone ten zuiden van de Veldstraat in de 18de eeuw bosrijk gebied, zie landboek van Pittem (1761).

In de loop van de tweede helft van de 18de en eerste helft van de 19de eeuw wordt de straat aangevuld met kleinere landelijke bebouwing. Nummer 34, in 1846 (Atlas der Buurtwegen) afgebeeld als kleine tweewoonst. Thans nieuw eenlaags woonhuis, met ouder bakhuis in witbeschilderde baksteenbouw onder zadeldak in mechanische pannen, getoogde muuropeningen, lager ovenhuisje. Nummer 33, in 1846 als kleine woning, thans nummers 31-33: nieuwbouw eenlaagswoningen. Nummers 18-20, reeds als tweewoonst met bijgebouw weergegeven op de Atlas, thans nummer 20 vernieuwd, nummer 18 in witbeschilderde baksteen met nieuwe muuropeningen. Haaks bijgebouw in witbeschilderde baksteen onder golfplaten zadeldak, getoogde staldeuren en -venstertjes, zuidgevel met mijtervormige kapelnis en beeld H. Hart. Nummers 25-27, gebouwd in het tweede kwart van de 19de eeuw, op de Atlas der Buurtwegen (1846) weergegeven als een rij van drie kortwoonsten. Gelegen langs zuidelijke zijwegel. Huidige eenlaagsbouw onder zadeldak in Vlaamse pannen, nummer 25 met nieuw parement, nummer 27 met vernieuwde getoogde muuropeningen; kleinere muuropeningen aan noordzijde; haaks bakstenen bijgebouw. Nummer 23, bijgebouw uit het interbellum ingericht als woning. Nummers 15-17-19, als kleine woningen weergegeven op de Atlas der Buurtwegen (1846), nummers 15 en 19 vormen kleine tweewoonst, gelegen achter nummer 17. Plaats van de voormalige herberg "Tivoli". Nummer 17 thans met nieuw parement, nummers 15 en 19 vernieuwde eenlaagswoningen onder zadeldak. Nummer 14, ouder woonhuis en schuur, voorzien van nieuw parement. Nummer 28, vernieuwde eenlaagswoning.

Nieuwbouw uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Nummer 26, nieuwe villa met loods. Nummer 22, woonhuis uit het derde kwart van de 20ste eeuw. Nummer 16 nieuw woonhuis, nieuwe varkensstallen.

  • Rijksarchief Brugge, Gemeente Pittem. Oud Archief, nummer 28/6: "Nieuwe ommelooper ende terrier der prochie van Pitthem, door D. Seghers, 1761, kaart 5.
  • Rijksarchief Kortrijk, Familiearchief de Limburg-Stirum, nummer 5: Renteboek heerlijkheid Claerhout, 1614.
  • ARICKX V., Geschiedenis van Pittem, Pittem, 1951, p. 22.
  • HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 157.

Bron: DEVOOGHT K. & SANTY P. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Fevers Kruis

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve 't Kruishof

  • Omvat
    Kapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw

  • Omvat
    Wegkruis

  • Is deel van
    Pittem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veldstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/16103 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.