Geografisch thema

Domein De Baliekouter

ID
16584
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16584

Beschrijving

Dit natuurgebied ligt gedeeltelijk op koutergebied gelegen op een zanderige heuvel met ten westen daarvan een lager gelegen meersengebied in de vallei van de Mandel. Het domein paalt ten noordoosten aan de Tieltstraat, ten zuiden aan de Ommegangstraat en ten westen aan de Mandelvallei. In de zuidoosthoek ligt de Sint-Catharinakapel.
Het domein behoorde eerlang toe aan de graaf van Wakken. Op de grens met Markegem stond een balie waar tol werd gevraagd op de weg van Waregem naar Tielt. De oudst gekende vermelding als "leen sbaillien" dateert van 1494/1495. In 1517 komt "Bailye coutre" voor, in het landboek van 1651 wordt de "Baillecouter" beschreven als eigendom van de graaf van Wakken. Verder worden ook de namen "Kapelrijbos, -meers of -kouter" gebruikt. In 1993 koopt de provincie West-Vlaanderen 24 ha landbouwgrond en gaat over tot het aanplanten van een loofbos. Nabij de Mandel worden een achttal ha in gebruik genomen als weilanden. Het gebied blijft tien jaar lang ontoegankelijk en krijgt zo de kans ongestoord te evolueren. Pas in 2004 wordt de Baliekouter publiek domein. In 2005 wordt nog eens 17 ha landbouwgrond aan het domein toegevoegd waarvan 8 ha worden bebost.

Heden ligt de Baliekouter als een groene oase tussen het verstedelijkte gebied van Tielt, Oostrozebeke, Waregem en Wielsbeke. De oostelijke helft en een deel van de noordkant is bebost en doorsneden met wandelwegen. Er werden uitsluitend inheemse bomen gebruikt, onder meer beuk, zomereik, zomerlinde, berk, abeel, schietwilg, es…Aan de rand zorgt men voor aanplant van struiken (hondsroos, meidoorn, sleedoorn…). Het zuidwestelijke deel blijft een open ruimte bestaande uit ecologische beheerde weiden begraasd door het vee van boerderijen uit de streek. Aangelegde poelen zorgen voor de aanwezigheid van amfibieën.

Geleidelijk aan wordt het natuurgebied aantrekkelijk voor tal van vogels. Naast allerlei zangvogels komen er ook roofvogels (sperwer, torenvalk, buizerd, steenuil) voor, de ooievaar is er een paar keer gesignaleerd.

In het domein ligt een hoeve bestaande uit verschillende bestanddelen gegroepeerd rond een begraasd erf.

  • DESMET J., De roede van Tielt. Als straten gaan...praten, 2005, p. 257.
  • www.west-vlaanderen.be
  • www.dentergemonline.com/infowakken
  • www.detorenvalk.be

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Dentergem, Deelgemeenten Markegem, Oeselgem en Wakken, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL32, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Domein De Baliekouter [online], https://id.erfgoed.net/themas/16584 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.