Geografisch thema

Sinte Annawijk

ID
16925
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16925

Beschrijving

Typische sociale woonwijk uit het interbellum, voornamelijk in de vorm van arbeidersrijhuizen. De wijk wordt afgebakend door de Gentsesteenweg in het zuiden, de Boudewijnlaan in het westen, de Asserendries in het noorden en de Sinte Annalaan in het oosten. Ze bevat volgende straten: Korte Lindenstraat, Lindenstraat, Naarstigheidstraat, Oude Gentbaan, Roklijf, Sinte Annalaan, Spaarzaamheidstraat, Volksplaats, Volksverheffingstraat, Vooruitzichtstraat, Welvaartstraat en de Steen- en Vakschoolstraat aan de overzijde van de Sinte Annalaan.

Vroeger werd dit gebied aangeduid met de naam Schaarbeek. Sinds de aanleg van de arbeiderswijk tijdens het interbellum (met de Sinte Annalaan als belangrijkste straat) wordt de wijk Sinte Annawijk genoemd. Straten in deze wijk kregen volksverheffende namen zoals Vooruitzichtstraat en Spaarzaamheidstraat. Centraal in de wijk bevindt zich het Volksplein (in de volksmond Ezelsplein). Alternatieve namen voor de wijk waren Stalinwijk (naar de kortstondige officiële hernoeming van de Sinte Annalaan tot Stalinlaan na de bevrijding in 1944) en Hitlerwijk (volksnaam tijdens de jaren 40, alluderend op het grote aantal Duitsgezinden in de Sinte Annalaan). De huizen in de Sinte Annalaan zijn iets rijkelijker uitgewerkt en betroffen – in tegenstelling tot die in de andere straten van deze wijk – koopwoningen. Het leverde die laan de bijnaam Boelvaar Poef op, verwijzend naar feit dat eigenaars zich diep in de schulden hadden moeten steken om deze huizen te financieren. Deze volksnaam is bekend geworden door het werk van de schrijver Louis Paul Boon, die hier als 18-jarige met zijn ouders kwam wonen.

De Sinte Annawijk werd door de stad aangelegd in de jaren 1923-1927. De bebouwing bestaat uit honderden arbeiderswoningen, voor het merendeel opgetrokken tijdens het interbellum in opdracht van de sociale huisvestingsmaatschappij Samenwerkende Maatschappij van Goedkoope Woningen voor het Gewest Aalst en ontworpen door stadsarchitect Triphon Desmet (en in mindere mate door Achilles De Stobbeleir). De oudste bouwfase uit 1928 (Sinte Annalaan 71-97, Vakschoolstraat 48-62 en Steenstraat 11-41) bevat elementen uit cottage en art deco, de latere bouwfasen betreffen typische arbeidersrijhuizen van twee bouwlagen en twee traveeën met zadeldak, met als decoratieve elementen onder andere de onderbreking met een topgevel, variërende venstervormen in de tweede bouwlaag en beperkt decoratief metselwerk. Midden jaren vijftig werd de wijk aan de Boudewijnlaan uitgebreid met 47 sociale woningen en aansluitende elektriciteitscabine naar ontwerp van Jean De Gheest (met typerend gebruik van breuksteen in de gevels). In de zuidwestelijke hoek van de wijk werd in 1970 de modernistische Sinte Annakerk opgetrokken naar ontwerp van architect Paul Felix.

Deze wijk werd binnen de thematische inventarisatie van het sociale woningbouwpatrimonium niet geselecteerd als bouwkundig erfgoed omwille van de zware aantasting van de erfgoedwaarde (individuele verbouwing van gevels).

  • Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam AALST_NIJVERHEIDSWIJK_4010.
  • Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Dienst Onroerende Transacties, registratiefiches, SHM 4010, Aalst, Lindestraat, Gentsesteenweg, Naarstigheidstraat, Schaarbeek .
  • ARNOUTS L., D’HERDT D., IGUAL-PACHECO M., LOUIES J., MEERT J. & ROELANDT H. 2005: Een ‘verheven’ buurt, Geschiedenis van het Ezelsplein, deel 1, Aalst.
  • DELPORTE R. 1993: Architectuur in de provincie. Realisaties in Oost-Vlaanderen 1963-1993, Gent, 101.
  • VAN DER VEKEN B. 2007: Triphon De Smet interbellumstadsbouwmeester van Aalst, onuitgegeven verhandeling Universiteit Gent, Vakgroep Kunstwetenschappen.

Auteurs: Vandeweghe, Evert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Anna

  • Is deel van
    Aalst


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sinte Annawijk [online], https://id.erfgoed.net/themas/16925 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.