Geografisch thema

Woonblokken De Leeuwerik en De Nachtegaal

ID
17019
URI
https://id.erfgoed.net/themas/17019

Beschrijving

In 1968 realiseerde de sociale huisvestingsmaatschappij Interbrugse Maatschappij voor de Huisvesting 97 appartementen in een hoogbouw genaamd De Leeuwerik aan de Parklaan. Ontwerpers waren Raymond Huyghebaert en Remy Van der Looven. Hun grootschalig voorontwerp uit 1965 omvatte een heel ruim gebied, grotendeels begrepen tussen de Parklaan, de Spoorwegstraat, de Sint-Michielslaan en het Boudewijn Seapark, met onder andere drie identieke appartementsgebouwen en een sportclub in een park, evenals een ouderlingentehuis, een parochiekerk met kerkplein en parochiezaal. Uiteindelijk werd enkel de Sint-Godelievekerk uitgevoerd en één appartementsgebouw van twaalf (in plaats van tien) verdiepingen. In 1974 trok de maatschappij wel nog een tweede hoogbouw met 36 appartementen op aan de Sint-Arnolduslaan (De Nachtegaal) naar ontwerp van dezelfde architecten. In 1987 werden de zijgevels van De Leeuwerik bekleed met gekleurde kunstleien. Anno 2015 wordt de sloop van De Leeuwerik gepland.

De Leeuwerik (Parklaan 23) wordt beschouwd als de eerste hoogbouw met sociale appartementen van West-Vlaanderen (zie gedenksteen). Het gebouw is ingeplant vlakbij een park volgens een oost-west-oriëntatie en opgebouwd uit een betonskelet op plastische pilotis, geïnspireerd op l’Unité d’Habitation van Le Corbusier. De gevelafwerking was oorspronkelijk vrij decoratief door het gevarieerde materiaalgebruik (roodbruine gevelsteen, silexpanelen, geglazuurde panelen en glasstenen). Modern comfort werd beoogd met experimentele ingrepen zoals de Canadese Piersonramen en elektrische verwarming volgens het Massersysteem. Op de gelijkvloerse verdieping waren oorspronkelijk gemeenschappelijke voorzieningen zoals een wassalon. Bij de opening werden een aantal modelappartementen modern bemeubeld door het Izegemse bedrijf Goeghebuer.

De Nachtegaal (Sint-Arnolduslaan 22 a-c) is in tegenstelling tot De Leeuwerik geen monolithisch blok, maar een opvallend getrapt volume dat aansluiting lijkt te zoeken met de omliggende laagbouw. Typerend is verder het materiaalgebruik (contrast tussen rode baksteen en horizontale betonnen ‘speklagen’) evenals verzorgde details zoals de claustrae aan de halfondergrondse kelder, de typografie, de muurschildering en de balkons.

Deze gebouwen werden binnen de thematische inventarisatie van het sociale woningbouwpatrimonium niet geselecteerd als bouwkundig erfgoed omwille van het ontbreken van een positief behoudsperspectief (geplande sloop van De Leeuwerik).

  • Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam ST-MICHIELS_DELEEUWERIK_3100.
  • Stadsarchief Brugge dossier 134/64, 87/1068 en 324/71.
  • Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Dienst Onroerende Transacties, registratiefiches, SHM 3100, Brugge, Parklaan, Kasteellaan, Vijverpark.
  • Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Fotoarchief, map 16, nummer 3142.
  • DECLERCK N. 2002: Beoordeling van hoogbouw binnen de sociale huisvestingssector in Vlaanderen met het oog op een mogelijke renovatie, onuitgegeven verhandeling toegepaste wetenschappen Vrije Universiteit Brussel, 226-241.
  • LINGIER S. & CAPPELLE D. 2005-2006: Sociale woningbouw in België na W.O.II. Residentie De Leeuwerik, Sint-Michiels-Brugge, onuitgegeven studentenpaper UGent.
  • S.N. 1997: Monografieën erkende bouwmaatschappijen, in: S.N., Bouwstenen van sociaal woonbeleid '45-'95. De VHM bekijkt 50 jaar volkshuisvesting in Vlaanderen. Deel 2, Brussel, 60-147, 117.
  • SMESSAERT P. 1984: Sociale woningbouw in de Brugse binnenstad: stedebouwkundige en architekturale evolutie, onuitgegeven verhandeling burgerlijk ingenieur architect Rijksuniversiteit Gent, 67-68.

Auteurs: Vandeweghe, Evert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Woonblokken De Leeuwerik en De Nachtegaal [online], https://id.erfgoed.net/themas/17019 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.