De Nieuwbaan vormt de hoofdas van Peizegem, die het gehucht van zuidoost naar noordwest doorsnijdt. Ten zuiden gaat ze over in Kouter tot het centrum van Merchtem. De as doet al sinds de 17de eeuw dienst als een sporadische verkeersweg naar het ten noorden gelegen Buggenhout. Sinds 1850 vormen de Nieuwbaan en de op dat moment gekasseide Kouter een officiële doorgangsweg.
De kern werd centraal tot plein verbreed en omvat de Onze-Lieve-Vrouw-Onbevlekt-Ontvangenkerk, met de nabijgelegen pastorie en scholen. De pastorie (nummer 71), kadastraal geregistreerd in 1874, is een ontwerp van provinciaal architect Gustave Hansotte. De typische gevelopbouw en het oorspronkelijke bakstenen parement zijn ingrijpend aangetast door renovatie, waarbij het volume werd geïntegreerd bij de nieuwbouw van de aanpalende en achterliggende school Ten Bos. De oorspronkelijke gebouwen van de meisjesschool met klooster, links van de pastorie gelegen (nummer 65), werden gebouwd door pastoor Van Zeebroeck omstreeks 1882, waarna de zusters van de Heilige Vincentius à Paulo uit Opwijk er hun intrek namen. De school- en kloostergebouwen zijn echter vervangen door latere bouw en enkele jaren geleden werd ook het enig overblijvende gedeelte, gelegen op de oude rooilijn, gesloopt. Aan de overzijde bevindt zich de voormalige gemeenteschool (nummers 60-62), opgevat als een schuin ingeplant volume met voortuin en daterend van rond 1871.
- Archief Heemkundige Kring Soetendaelle, diverse artikels omtrent ontruiming van het kerkhof.
- Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Merchtem, afdeling I (Merchtem), 1874/2.
- ASSELMAN R. e.a. 1996: Merchtem ons dorp, deel I. Bloemlezing. Een reeks bijdragen tot de geschiedenis van Merchtem, Merchtem, 151-153.
- BAEYENS K. en VRIJDAG A. 1971: Parochie Peizegem 1871-1971, Peizegem, 31.
- Informatie op straatnaambord (17 augustus 2015).