Geografisch thema

J. Bt. Dekeyserstraat

ID
17280
URI
https://id.erfgoed.net/themas/17280

Beschrijving

De J. Bt. Dekeyserstraat vertrekt vanop de Terhulpensesteenweg en loopt in westelijke richting tot op het Stationsplein. Het deel van de straat tussen de kruising met de Fezelarenstraat en het Stationsplein heette ooit Processieweg. In 1926 werd de straat genaamd naar de tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde Overijsenaar J. Bt. Dekeyser. De straat wordt vooral gekenmerkt door de aanwezigheid van het park Mariëndal dat ten zuiden van het centrum van Overijse gelegen is aan de IJse.

Het Mariëndalpark vormt de historische site rond het nieuwe rusthuis Mariëndal. De naam verwijst naar het voormalige begijnhof van Overijse, waarvan enkel de kapel nog bewaard is. Verbesselt en Vande Putte situeren hier de burcht van de Beiers van Overijse. Zij baseren zich op toponymische gegevens en het Cijnsboek van Hendrik van IJse (1393). Het ging om een opperhof en een neerhof gesitueerd aan de IJse en aan het voormalige tracé van de Waversesteenweg. De huidige vijver stond al in de 14de eeuw vermeld als eigendom van de familie de Roevere. Volgens de literatuur is de oorsprong van de "Roversvijver" en de omgeving al in de ijzertijd te situeren.

In de 19de eeuw was het invloedrijke notarisgeslacht Vandevelde eigenaar van de site. Deze familie zal de oude U-vormige constructie te zien op de Ferrariskaart (circa 1771-1778) omvormen tot een L-vormig classicistisch kasteel in de eerste helft van de 19de eeuw. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zal architect Joseph Prémont het kasteel in beaux-artsstijl verbouwen tot noviciaat in opdracht van de zusters auxiliatricen of zusters van Val Maria. Hierbij werd de kern van het notarishuis behouden en uitgebreid. Sinds 1952 was het in eigendom van het OCMW dat er rusthuis "Val Maria" in onderbracht. Het bijhorende park met vijver werd sinds 1977 opengesteld voor het publiek. Op de locatie van het oude kasteel Mariëndal staat sinds 2013 een nieuw rustoord. Het park wordt vooral gekenmerkt door de grote vijver. In het park zou nog een oude plataan en moerascipres staan. Het hoogste deel wordt gekenmerkt door een bosplantsoen met gemengd bestand. 

Ten noordwesten van het park wordt de straat ook gekenmerkt door de tuinmuren van twee burgerhuizen gelegen op het Just. Lipsiusplein. Vooral de tuin van de notariswoning heeft een grote omvang en vormt de groene long ten zuiden van de dorpskern van Overijse.

  • Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, Archief inventaris tuinen en parken, Overijse, verslag Roger Deneef en Jo Wijnant 1997.
  • Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, Dossier bejaardentehuis Mariëndal, J.B. Dekeyserstraat 70, bescherming: adviesvraag, 1995.
  • Timmermans D. 2016: Het park van Mariëndal in de steigers, Zoniën 40.3, 145-155.
  • VANDE PUTTE G. 1995: Rond het Fezelarenstraatje en Mariëndal of waarnaar het Pagestrekke je al niet leiden kan, Zoniën 19.4, 190-199.
  • VANDE PUTTE G. 1996: Val-Maria, een meesterwerk in Beaux-Arts-stijl van de kloosterbouwer Jozef Prémont mag niet gesloopt worden. Mariëndal III, Zoniën 20.1, 1-18.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Brasserie du Béguinage

  • Is deel van
    Overijse

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: J. Bt. Dekeyserstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/17280 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.