Geografisch thema

Sint Martensplein

ID
192
URI
https://id.erfgoed.net/themas/192

Beschrijving

Sinds 1901 benaming voor "Oude Graanmarkt" gesitueerd ten noorden, noordoosten, oosten en zuidoosten van de kerk, de inplanting van transepten en koor volgend en ten oosten doorlopend naar de Oude Vismarkt.

Functie voornamelijk in verband met recht van oprichting van een Koornhal in 1241, grosso modo gesitueerd ten noordoosten van de kerk en pas verdwenen in 1871 na aankoop door de "Dames van Maria" die het pand opnamen in hun complex en een afsluitingsmuur lieten bouwen aan pleinzijde; ook "Vlasmarkt" aan de Pontstraat en "Pondelmarkt" ten zuidoosten.

Geleidelijke groei van de marktruimten parallel met de opeenvolgende verkleiningen van de twee kerkhoven, 't "Nieuw Kerckhof" (1588) ten zuidoosten en "Groen kerckhof" (1663), laatst genoemde een eerste maal ingekort in 1714; vernieuwing van kerkhofmuur in 1765 en gelijktijdige verruiming van het plein; verbod op privé-kerkhoven van Jozef II in 1784, gevolgd door de ontruiming na aankoop van een nieuwe begraafplaats buiten de Kattestraatpoort. Ook vroege vermelding sinds begin 17de eeuw van een bekende hostelrij zogenaamd "de Corenblomme", ter plaatse van het huidige hoekpand van het Instituut der Dames van Maria en pastorij-dekenij tussen laatst genoemde en de reeds vermelde Koornhal.

De noordwand van de markt vormde aldus een continu huizenblok, verbonden met de laatste huizen van de Kerkstraat. Bij het doortrekken van het vroegere Sint-Martensstraatje (heden Rozemarijnstraat), tegenover het noordelijk portaal van de kerk, werd het huis zogenaamd "den Nachtegale" opgeofferd (1588-1590).

Huidige marktwand op ongelukkige wijze onderbroken door de open ruimte van de vroegere Koornhal aansluitend bij de gebogen en hoekvormende wand met witbepleisterde lijstgevels die een aangename, sobere tegenhanger vormen voor de drukke koorpartij; huis nummer 8 als blikvanger in het haakse straatje, ten zuidoosten, zeer gesloten en vlakke gevels en poort van de aanhorigheden van het huis Pontstraat nummer 2, met soortgelijke begeleidende kwaliteit.


Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n1 (A-G), Brussel - Gent.
Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Huis Ant Kerckhof, den Wolf

  • Omvat
    Huis de Pluyme

  • Omvat
    Laatclassicistisch burgerhuis

  • Omvat
    Pastorie Sint-Martinusparochie

  • Omvat
    Twee burgerhuizen

  • Is deel van
    Aalst


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint Martensplein [online], https://id.erfgoed.net/themas/192 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.