Geografisch thema

Veltwijcklaan

ID
2433
URI
https://id.erfgoed.net/themas/2433

Beschrijving

Straat lopende van Markt naar Kapelsesteenweg. Oude benamingen zijn 'Leege Bist' en 'Bistschensteenweg', omstreeks 1860 gewijzigd in 'Hofstraat', verwijzend naar het Hof Van Veltwijck. In 1931 gewijzigd in 'Veltwijcklaan'.

In de 19de eeuw was dit een landelijke weg met hier en daar een kasteeltje. In de loop van de tweede helft van de 19de eeuw bouw van landelijke villa's, vertrekkend ter hoogte van de Sint-Lambertuskerk op de Markt naar de Kapelsesteenweg. Huidige bebouwing van west naar oost bestaande uit een lintbebouwing met eengezinswoningen van meestal twee bouwlagen, vanaf het eerste kwart van de 20ste eeuw, waartussen het kasteel "Hof Mertens" (nummer 1), de rijkswachtkazerne (nummers 17-19) en enkele eenvoudige dorpswoningen (onder meer nummers 6, 18-20). Het appartementsgebouw ARFIN naar ontwerp van architectenbureau H. Van den Bergh en G. Peeters (nummer 3) bevindt zich ter plaatse van de voormalige dokterswoning naar ontwerp van L. Stynen van 1936, bekroond met de Van de Venprijs in 1939 en in 1980 gesloopt wegens bouwvalligheid ten gevolge van oorlogsschade.

In de nabijheid van kasteel "Veltwijck" (nummer 27): alleenstaande of gegroepeerde eengezinswoningen met voortuintjes vanaf circa 1945, het verbouwde kasteel "Hof De Oude Eik" (nummers 56-60) en enkele grote landhuizen uit het vierde kwart van de 19de eeuw en het eerste kwart van de 20ste eeuw; nummer 31: vierkant bakstenen gebouw in pseudo-cottagestijl met baksteenbanden, grote ingewerkte toren onder ingesnoerde spits, kroonlijst op houten consoles en houten windborden; nummers 118-122: "Villa France", eenvoudige baksteenbouw met verdiepte muurvlakken en uitspringende eerste bouwlaag onder balkon met smeedijzeren borstwering (bouwaanvraag tot veranderingen, vooral binnenmuren, van 1935 naar ontwerp van J. De Graef); nummer 130 "Villa Martha" met sierlijke houten windborden en ingebouwde vierkante traptoren onder ingesnoerde spits, naar verluidt uit de periode 1890-1900.

Verder in de richting van het station een overblijfsel van de "Konijnenhoeve" (nummer 139), te midden van een recente woonwijk met lintbebouwing van eengezinswoningen; voorts het "Moretushof" (nummer 180) met schuin tegenover gelegen "Bistkapel" (nummer 107).

In de onmiddellijke omgeving van de in 1854 getrokken spoorlijn Antwerpen-Roosendaal werden in het vierde kwart van de 19de eeuw landhuizen in een eenvoudige cottagestijl opgetrokken, meestal omgeven door grote tuinen; onder meer nummer 226 met overkragende daklijst aan de puntgevel; nummer 228 met pseudovakwerkbouw; nummer 230 "Villa Regina" met vierkante traptoren onder spits; nummers 236-238 eenvoudige tweegezinswoning van baksteen, steekboogvensters met bakstenen waterlijsten, steekboogdeuren met bordestrappen onder luifels. Op nummer 164 halfopen bebouwing met geometrisch decoratieve voorgevel in rode en gele baksteen; gelijkvloerse erker bekroond door terras met typische vormgeving.

Bij de Kapelsesteenweg: beboomd domein "Hof de Bist" (nummer 252). Hierop aan de straatkant op nummers 254-258 voormalige hoeve opklimmend minstens tot midden achttiende eeuw. Na de bouw van kasteel de Bist werd de hoeve gebruikt als koetshuis, koetsierswoning en stallingen. Na aankoop van het kasteel door de gemeente werd de hoeve in 1974 omgevormd tot restaurant en taverne "Gasthof". Achter de hoeve een achthoekige volière.

Tegenover Hof de Bist een recente wijk met lintbebouwing. Op nummer 235 basisschool gemeenschapsonderwijs Veltwijck, met paviljoenen in verschillende fases gebouwd, naar verluidt deels ontworpen door J. Van Oevelen, die de naastgelegen villa op nummer 231 ontwierp.

  • BRESSELEERS F. 1978: Het kasteel van het domein "De Bist" te Ekeren, Polderheem, XIII, 2, 14-15.
  • DE MEYER S. 1983: Het appartementsgebouw Arfin op historische grond, Polderheem, XVIII, 4, 22-36.
  • JOHNSON W. 1985: Binnenhuisdecoratie in de XIXe eeuw: een Ekerse burgerwoning anno 1880, Jaarboek Heemkring Ekeren, 3, 229-244.
  • KEUKELINCK R. 2004: Langs Ekerse straten en pleinen. Toeristische informatie.

Auteurs: Cappuyns, Toon; Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Art-decogetint burgerhuis

  • Omvat
    Art-decowoning in halfopen bebouwing

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis met decoratief reliëf

  • Omvat
    Domein De Bist

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Eengezinswoning met tandartspraktijk

  • Omvat
    Gekoppelde burgerhuizen in art-decostijl

  • Omvat
    Half vrijstaand burgerhuis

  • Omvat
    Herenhuis Hof De Oude Eik

  • Omvat
    Interbellumwoning

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Bist of Bistkapel

  • Omvat
    Kasteel Moretushof of Hof della Faille

  • Omvat
    Kasteeldomein Hof van Veltwijck

  • Omvat
    Kasteeltje Hof Mertens of Gulden Poort

  • Omvat
    Kruidenierswinkel

  • Omvat
    Monument voor de gesneuvelden

  • Omvat
    Neoclassicistisch langshuis

  • Omvat
    Rijkswachtkazerne

  • Omvat
    Samenstel van twee burgerhuizen

  • Omvat
    Station Ekeren

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Villa Eugenie

  • Omvat
    Villa France

  • Omvat
    Villa Martha

  • Omvat
    Villa Regina

  • Omvat
    Villa Van de Poel

  • Omvat
    Woning Nijs

  • Is deel van
    Ekeren-Centrum


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veltwijcklaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/2433 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.