Geografisch thema

Langestraat

ID
3633
URI
https://id.erfgoed.net/themas/3633

Beschrijving

Eertijds respectievelijk zogenaamd "De Dam" of "Grote Kruisstraat", en "Rue de l'Impératrice" tijdens de Franse overheersing. Oost-westelijke hoofdas van het middeleeuwse stratenplan met schaakbordschema; tussen kruispunt Koningin Elisabethlaan - Willem Deroolaan of plaats van de voormalige Oost- of Karmerpoort, en Koningin Astridlaan. Zuidoost-hoek bij Arsenaalstraat zogenaamd "Karmenhoek", zie gevelplaat van onderkelderd hoekgebouwtje onder schilddak (nok parallel aan de straat, mechanische pannen) dat aansluit bij tuinmuren; ook bronzen gevelplaat met inscriptie: "1914- 1918. Cie des Sapeurs-Pontonniers. Schuilplaats voor 40 manschappen. H Abri pour 40 hommes". Benaming verwijzend naar het verdwenen klooster der Karmelieten; namen in 1662 hun intrek in de kloostergebouwen van de Engelse Franciscanessen.

Bewaarde nog tot voor de eerste wereldoorlog enkele interessante gebouwen. Op de noordelijke straatzijde, tussen Kaai- en Havenstraat: het wezenhuis of de armenschool in regionale Vlaamse-renaissancestijl, gedateerd 1623 en 1629 door middel van muurankers in twee trapgevels met aediculavenster; gedomineerd door huistorentje (volgens oude foto). Op de zuidelijke straatzijde, meer bepaald op de hoek bij de Recollettenstraat: het gotisch koor van de Sint-Jobskapel van het voormalig Sint-Janshospitaal (15de eeuw).

Andere zichtbepalende en historisch waardevolle gebouwen na verwoesting tijdens de eerste wereldoorlog wederopgebouwd in de jaren 1920 op hun oorspronkelijke plaats: het voormalig stadhuis, thans Vredegerecht en Politiecommissariaat (nummer 89), op hoek bij de Oostendestraat, en het hoekpand bij de Hoogstraat zogenaamd " 't Kasteeltje" (nummer 78). Beide zijn benaderende reconstructies van het vooroorlogs uitzicht. Nummer 48, burgerhuis op de plaats van de voormalige stadsgevangenis; refereert in kelderverdieping en opgetrokken middentravee met dakvenster, naar laatst genoemde (zie oude foto).

Voorts, burgerhuizen en winkelpanden. Laatst genoemde voornamelijk met nieuwe puien en geconcentreerd in het middenste straatgedeelte. Eclectische wederopbouwarchitect uur uit het begin van de jaren 1920. Nummers 113, 139; gedateerd Anno 1922, zie respectievelijk uitstekende baksteenkoppen en jaarsteen.

Bakstenen lijstgevels van één à drie bouwlagen; voornamelijk gekenmerkt door ontleningen aan de regionale Vlaamse-renaissancestijl cf. muuropeningen met boogvelden, dakvensters met punt-, trapgevel, inzwenkende belijning, en enkele geveltoppen met typisch aediculavenster (nummers 50, 78) of variante op dit venstertype (nummer 74). Daarnaast ook toepassing van neogotische gevelordonnanties door middel van zogenaamde Brugse traveeën. (nummers 48, 55, 69, 80, 82, 117, 125). Nummer 139, hoekhuis volgens bouwaanvraag naar ontwerp van architect A. De Paepe van 1921; typerende hoekerker uitlopend op torentje onder ingesnoerde spitsbekroning, als blikvanger vanuit de Kokstraat.

Verschillende recentere en vernieuwde panden (nummers 32,34, 39, 41, 42, 45, 56, 60, 73, 81, 92, 94, 95, 97, 99, 100, 101, 103, 105, 127, 129, 139). Nummer 105, gesigneerd "Vermaut H. architect-Staelens G. aannemer" in gevelsteen.

  • Stadsarchief Nieuwpoort, reekS 874.1, nummer 228.
  • WYBO C., Nieuport ancien et moderne, Rijsel-Parijs, [1904], p. 119-122.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Aan de gevels van nummer 2 en 5 is een bronzen een rechthoekige gedenkplaat met rondgebogen bovenzijde bevestigd. De platen herinneren respectievelijk aan de officieren en de wielrijders van de 'Compagnie Sapeurs-Potonniers', die hier hun schuilplaats hadden tijdens de Eerste Wereldoorlog. De platen werden ingehuldigd op 1 september 1957.
In de gevel van nummer 2 is tevens een rechthoekige gedenkplaat uit grijze steen verwerkt. Het opschrift is nauwelijks te lezen. Enkel nog 'Sapeurs-Pont.' en '1914-1918' vallen nog op te maken.

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs : Marchand, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Hôtel de l'Espérance

  • Omvat
    Schepenhuis met aanhorigheden

  • Is deel van
    Nieuwpoort-Stad

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Langestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/3633 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.