Achter de huizenrij langs de Zonnebeekseweg, te bereiken via een paadje tussen huisnummers 319 en 321, op circa 2400m ten noordoosten van de Grote Markt van Ieper, liggen 'Potijze Chateau Lawn Cemetery' (west) en 'Potijze Chateau Grounds Cemetery' (oost), enkel van mekaar gescheiden door een niveauverschil en een paadje. Via een graspad, vertrekkende van deze begraafplaatsen kan 'Potijze Chateau Wood Cemetery' bereikt worden, dat circa 150m ten noordwesten van deze begraafplaatsen ligt. Op circa 300m ten zuidwesten, langs de Potyzestraat, ligt 'Potijze Burial Ground Cemetery'. Omgeving is deels landelijk, deels bebouwd en lichtjes golvend.
Op het gehucht Potyze, dat nagenoeg de ganse oorlog in Brits gebied lag, lag een kasteel dat bij de Britten bekend stond als 'White Château'. In het kasteel was een 'Advanced Dressing Station' (medische post) ondergebracht. Tijdens de Tweede Slag om Ieper (voorjaar 1915) waren er eveneens hoofdkwartieren van de 27ste divisie gevestigd. In de zomer van 1918 lag het kasteel op de frontlijn. Ten gevolge van de gevechten en zware beschietingen bleef er maar weinig van over. Rondom het kasteel werden verschillende begraafplaatsen aangelegd.
Edmund Blunden schreef onder meer over de toestand van dit kasteel en de omgeving, januari 1917, in 'Undertones of War'.
'Potijze Chateau Grounds Cemetery' werd gebruikt tussen mei 1915 en september 1918. Tijdens deze periode werden er 241 militairen begraven in perk I. Perk II ontstond na de oorlog, door de 'concentratie' van 225 graven uit de omliggende slagvelden en kleine begraafplaatsen, ten NO van het gehucht Potijze.
'Potijze Chateau Grounds Cemetery' is het oostelijk deel van de 2 begraafplaatsen die door dezelfde bakstenen muur (afgedekt met witte natuursteen) omgeven worden en samen met 'Potijze Chateau Lawn Cemetery' een oppervlakte heeft van circa 4000m². Beide begraafplaatsen werden ontworpen door Reginald Blomfield, met medewerking van N.A. Rew.
De toegang wordt gevormd door het inspringen van de voormuur, met links en rechts een smeedijzeren hekken. Hier staat op een witte natuursteen te lezen 'Potijze Chateau Lawn and Grounds Cemeteries MCMXV – MCMXVIII'. Bij de toegang zijn de landplaten aangebracht. In het verlengde van de toegang, op de scheiding tussen de 2 begraafplaatsen, staat de 'Cross of Sacrifice' (type A). De 'Stone of Remembrance' staat op 'Potijze Chateau Grounds Cemetery', tegen de oostelijke muur.
Volgens het huidige register liggen er op 'Potijze Chateau Grounds Cemetery' 478 militairen begraven, waarvan er 112 niet geïdentificeerd konden worden. Het gaat om 399 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan er 106 niet geïdentificeerd konden worden), 25 Australiërs (waarvan 3 niet geïdentificeerd), 49 Canadezen (waarvan 2 niet geïdentificeerd), 2 Nieuw-Zeelanders, 1 Zuid-Afrikaan, 1 Franse dode en 1 onbekende Duitser. 10 Britten en 2 Australiërs, waarvan aangenomen wordt dat ze zich onder de onbekenden bevinden, worden herdacht met een zogenaamde 'special memorial'.
Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Decoodt H. & Bogaert N. 2003: Zonnebeekseweg [online], https://id.erfgoed.net/teksten/196077 (geraadpleegd op ).
Noordoostelijke uitvalsweg van de stad Ieper, verbindingsas met Zonnebeke. Eertijds "Zinnebekestrate" (1278). Sinds 1791, vestigingsplaats van stedelijk kerkhof, als begraafplaats voor de verschillende stadsparochies, op de zuidelijke straatzijde, reikend tot aan de Meenseweg; convergerende aanleg; omheiningsmuur en schuilplaats naar ontwerp van architect J. Coomans (Ieper) van respectievelijk 1922 en 1929. Grafzerkenbedrijf in de onmiddellijke nabijheid, zie nummer 2. Bebouwing voornamelijk bestaande uit rijhuizen, overgaand in losse bebouwing. Tuinwijk Ligy, gelegen ten zuiden van de baan. Gehucht de Potyze, gelegen aan het kruispunt bij de Potyze- en de Kruiskalsijdestraat; benaming ontleend aan voormalige 19de-eeuwse herberg. Gelijknamig Frans militair kerkhof "St.-Charles de Potyze", ten oosten van de weg.
Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Delepiere A. & Lion M. & Huys M. 1987: Zonnebeekseweg [online], https://id.erfgoed.net/teksten/104070 (geraadpleegd op ).