Geografisch thema

Sint-Salvatorskerkhof

ID
4309
URI
https://id.erfgoed.net/themas/4309

Beschrijving

Van Steen- tot Zuidzandstraat, rond de Sint-Salvatorskathedraal. Naam afkomstig van het voormalige kerkhof van de Sint-Salvatorskathedraal behouden tot 1784 decreet van Jozef II over de afschaffing van begraafplaatsen rond de kerken en kapellen binnen de steden. Voormalige functie onder meer gericht op de kerk, zoals cantine van Sint-Salvators (nummer 17) en de pastorie (nummer 13); voorts van circa 1925-1975 ook cinema zogenaamd "Vieux Bruges" (nummer 2). Heden voornamelijk woonfunctie en in mindere mate horeca en handelsactiviteiten.

Deels gekasseide, deels geasfalteerde straat met krommend tracé vermits ze volledig de omtrek volgt van de centraal gelegen kathedraal met haar museum en kapittelgebouwen. Rond de kerk, voornamelijk aan de Steenstraatzijde, lager gelegen plantsoen met enkele hoge lindebomen en beelden van Petrus en Paulus door P. Paulus (1765), tot 1970 opgesteld op het voorplein van het bisschoppelijk paleis aan de Heilige Geeststraat. Ten zuiden van de kathedraalingang, passiehuisje met beeld van Jezus op de koude Steen, zogenaamd "Jezuske op zijn blokske" (1644).

Ter hoogte van koor van de Sint-Salvatorskathedraal, afhankelijkheden van de woningen in de Sint-Salvatorskoorstraat en de Heilige-Geeststraat. Links van nummer 16: steegje dat Sint-Salvatorskerkhof verbindt met de Goezeputstraat, zie Poppkaart (1865) zogenaamd "Passage 1244". Nummers 17, 18-19, 20, 21 komen onder meer met garages uit in Lendestraat, zie Zuidzandstraat.

Vrij heterogene bebouwing met kernen die opklimmen tot de 17de eeuw. Weinig oorspronkelijke opstanden. Enerzijds diephuizen van twee à vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Verankerde bakstenen puntgevels met kern uit de 17de eeuw doch gevels gewijzigd circa het vierde kwart van de 19de eeuw of het tweede tot derde kwart van de 20ste eeuw, onder meer nummer 11 met gevel van 1881, nummer 13 van 1946, nummer 17 van 1930. Nummer 8, trapgevel met huidig uitzicht van 1938 onder meer met pui onder houten balk, bovenvensters in rondboognissen en hijsbalkgat; nummer 9, tuitgevel met pui onder versierde puibalk, zoldervenster met vorkverdeling gevat in geblokte rondboogomlijsting, en sporen van verbouwingen aan verdieping onder meer invoegen van drie vensters ter vervanging van twee zie ontlastingsbogen; nummer 15, samenstel van twee trapgevels met neobarok-getint uitzicht als resultaat van de "Kunstige Herstelling" van 1958-1962 naar ontwerp van architect A. De Pauw (Brugge); nummer 21, verbouwd in 1945 naar ontwerp van architect E. Demeester (Brugge) met rechts ommuurd voorplaatsje met houten poortje. Nummer 14, bepleisterde en beschilderde gevel met neoclassicistische in- en uitgezwenkte top ter vervanging van tuitgevel.

Anderzijds breedhuizen van twee à elf traveeën en twee à drie bouwlagen (Verankerde) bakstenen lijstgevels met kern uit de 16de tot 17de eeuw, doch al dan niet met vernieuwd gevelparement. Nummer 7/ Heilige Geeststraat, vormt één pand met trapgevel in Heilige Geeststraat, resultaat van "Kunstige Herstelling" van 1991-1992 naar ontwerp van architect B. Delaey (Brugge). Nummer 12, sinds 1992 deel van het bisschoppelijk paleis, is herbouwd in 1963-1965 naar ontwerp van architect A. Degeyter (Brugge) zie gevelsteen, in plaats van bepleisterde 19de-eeuwse lijstgevel.

Nieuwbouw: nummers 18-19 en 20 van 1970-1972 naar ontwerp van architect A. Degeyter (Brugge) met hergebruik van de deuromlijsting uit de tweede helft van de 18de eeuw van natuursteen van het gesloopte breedhuis van tien traveeën.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 1042/1938, nummer 73/1945, nummer 492/1958, nummer 344/1963, nummer 172/1970.
  • CONSTANDT L. (ed.), Behoedzaam omgaan. Monumentenzorg in Brugge, 1988-1993, 1994, p. 187-188.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 358-359.

Bron: GILTÉ S. & VANWALLEGHEM A. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Oudste kern, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nA, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis met halsgevel uit 1879

  • Omvat
    Burgerhuis met neoclassicistische lijstgevel

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Opgaande ruwe iep bij Sint-Salvatorskerkhof

  • Omvat
    Pastorie

  • Omvat
    Refter Cantine van Sint-Salvator

  • Omvat
    Sint-Salvatorskathedraal

  • Omvat
    Stadswoning met trapgevel

  • Omvat
    Stadswoning met trapgevel

  • Omvat
    Uitgang van Cinema Vieux Bruges

  • Is deel van
    Brugge - oudste kern

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Salvatorskerkhof [online], https://id.erfgoed.net/themas/4309 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.