De oudste bebouwing op de Oostvaardijk is terug te vinden ter hoogte van het Sas; doch sterk aangepast. Nrs. 389 en. 287 klimmen op tot begin 18de eeuw en maakten vermoedelijk deel uit van het op de hoek gelegen aanpalende Gravenhuis (Mechelstraat nr. 2). Bakstenen lijstgevel met gebruik van kalkzandsteen voor de plint, muurbanden, deuromlijsting en negblokken. Nr. 404 restant van twee traveeën van een oorspronkelijk dubbelhuis van vijf traveeën waarvan de deurtravee uitliep op een dakvenster onder klokgeveltje eindigend op voluten en voorzien was van een getoogde deuromlijsting en een rondboogvenster met imposten; minstens opklimmend tot de 18de eeuw (zie oude postkaart). Het restant bestaat uit de twee linker traveeën op vierkante plattegrond onder steil vernieuwd pannen zadeldak. Bepleisterde lijstgevel op een grijs geschilderde plint geopend door twee grijs geschilderde, geprofileerde en getoogde vensteromlijstingen. Sporen van de oorspronkelijke daklijst onder de bepleistering. Van de éénlaagse boeren-arbeidershuisjes van drie tot vier traveeën onder zadeldak voornamelijk opgetrokken in de 19de eeuw werden er een groot deel na de Eerste Wereldoorlog vervangen door tweeverdiepingshuizen, de overige werden sterk aangepast: nr. 384 met gevelsteen "PVE / B / ANNO 1822" en nr. 390 met jaarsteen "1883". Nr. 406 is een herenhuis van vermoedelijk eind 19de eeuw. De gevel werd gedecapeerd en de ordonnantie van het gelijkvloers gewijzigd. Nr. 408: voormalige brouwerij en latere bierhandel Horckmans in 1911 overgebracht van de Westvaartdijk (nr. 328).

De oorspronkelijke bebouwing van arbeidershuisjes met één bouwlaag en drie of vier traveeën onder een zadeldak werd bewaard in de nrs. 29, 38, 39, 41, 42, 51, 52, 53, 57 (resten van leembouw), in 58 (aangepast), 62 (aangepast), 65, 69, 70, 83, 96, 97 (aangepast), 98 (nok loodrecht op dijk), 121, 130, (nok loodrecht op dijk), 144, 146.

Vermoedelijk na de Eerste Wereldoorlog werd deze éénlaagse bebouwingsvorm vervangen door twee verdiepingshuizen, die het aanvankelijk sterk horizontaal belijnd landschap veranderden.