Geografisch thema

Vosseslag

ID
6735
URI
https://id.erfgoed.net/themas/6735

Beschrijving

Licht bochtige weg met zuid-noord verloop tussen het kruispunt Batterijstraat/Zandstraat en de Nieuwe Rijksweg. De straat kruist het Duinenzwin en de Driftweg. Vosseslag is tevens de naam van een wijk, ook Heide-Vosseslag genoemd en het duinengebied tussen Klemskerke en Bredene. De straat is een onderdeel van een oude polderweg die Stalhille over de dorpskern van Klemskerke met de zeeoever verbond. Deze lange weg bestaat tegenwoordig van zuid naar noord achtereenvolgens uit de Kalsijdeweg (op grondgebied Stalhille, zie Jabbeke), de Watergangstraat, de Dorpsstraat en de Vosseslag. Vanaf de Koninklijke Baan gaat de weg over in een duinenpad belegd met klinkers.

De straat behoort tot het historisch stratenpatroon van de gemeente. Het traject komt voor op de Grote Kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1571) en gekopieerd door Pieter Claeissens (1601). Op een kaart van 1765 aangeduid als "Calcijde Wegh". Op een schouwingsverslag van 1830 maakt de straat deel uit van de "Calcydeweg vanaan den Duin tot aan de Lindemolen naar het dorp de molen Lievens, tot het Gescheed met Stalhille". Op de Atlas der Buurtwegen (1842) onderdeel van de weg beschreven als Chemin n° 2, "Kalsijdeweg. Chemin de Clemskerke à la Mer du Nord" (zie Dorpsstraat).

Vanaf 1886 passeert de tramlijn Oostende-Blankenberge langs Klemskerke, op een kadasteruittreksel van 1888 staat op het kruispunt met de huidige Batterijstraat de "Statie van Clemskerke" aangeduid. De lijn volgt gedeeltelijk het tracé van de Vosseslag tot aan de afsplitsing met de huidige Kennedylaan, laatstgenoemde later aangelegd in de oude trambedding. In 1955 vervangt een buslijn de tram en de sporen worden afgebroken. Van oudsher schaarse en verspreide bewoning met enkele hoeves zoals o.m. te zien op de Atlas der Buurtwegen. De oudste eventueel opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw (zie nummer 23). De hoeve "Mispelenburgh", tevens herberg, op de Atlas beschreven als "cabaret Mispelburg" wordt al vermeld in 1765. Ze wordt in 1961 vervangen door een café en in 2005 gesloopt voor nieuwbouw. Nummer 65, zogenaamd "'T SCHELPENHOF" staat op een kaart van 1849 aangeduid als langgestrekte hoeve, heden met vernieuwde gebouwen.

Het landschap ten westen van de straat geraakt in de loop van de tweede helft van de 20ste eeuw onder grote druk van het kusttoerisme onder meer door de aanleg van campings en vakantiewoningen. Enkele hoeves (nummer 67) worden herbestemd. In het achterliggende poldergebied wordt middels het BPA van 1961-1972, De Heide en De Heide West een uitgebreide verkaveling bestaande uit vakantiehuisjes en permanente bewoning doorgevoerd met de Heidelaan als centrale as. Met de aanleg van het "Park Atlantis" (Torenhofstraat nummer 2) verdwijnt het laatste open polderland tussen Vosseslag en de gemeentegrens met Bredene.

De bebouwing bestaat onder meer uit alleenstaande of aaneengesloten rijen van vier à zes breed- of diephuizen, in het noorden van de straat overgaand in aaneengesloten bebouwing opklimmend tot de tweede helft van de 19de eeuw. Nummers 67-75b is een rijtje boerenarbeiderswoningen van een of anderhalve bouwlaag in verankerde baksteen onder pannen zadeldaken eventueel teruggaand tot de tweede helft van de 19de eeuw. Gewijzigde muuropeningen en diverse, deels vernieuwde parementen, nummer 73 met kleine opkamer. Nummer 93 heeft een geïncorporeerde stalling in de rechterzijgevel. Nummers 105-127 zogenaamd "d' Hondereke" en "Kattereke" bestaan uit een rij van diep- en breedhuizen van een of anderhalve bouwlaag onder platte of zadeldaken. Diverse, deels vernieuwde parementen, nummer 109 met gevelbreed houten balkon op de verdieping rustend op houten pijlers (nog niet te zien op een foto van circa 1930). Nummers 27-55 zijn een aantal alleenstaande of halfvrijstaande bakstenen diephuizen onder zadeldaken uit de eerste helft van de 20ste eeuw en met gewijzigde parementen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Klemskerke, 1888/6, 1888/7.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en Plannen Collectie Mestdagh, nummer 186 van 1765.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en Plattegronden Watering Blankenberge, nummer 1142: Kaart van een hofstede, "De Spijker" genaamd, gelegen te Klemskerke, in de watering van Blankenberge, in het bezit van weduwe Frederic Belleroche, gemaakt door Ch. Van Wassenhove, 1849.
  • BALLEGEER S., VANDENBERGHE E., Tussen Noord-Ee en Noordzee in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1978, nummer 71.
  • BOTERBERGHE R., Geschiedenis van de landelijke parochies Klemskerke-Vlissegem en van de badplaats De Haan, Brugge, 2000, p. 371-373.
  • MONTEYNE G., VANDAELE R., 't Blekt lijk Klemskerke tegen 't ongeweerte! Een duizendjarige dorpshistorie, Beernem, 2003, p. 60-61, 104, 169.
  • VANDENBERGHE E. e.a., De Haan opnieuw bekeken. Deel III, s.l., 2005, p. 90-91.

Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Beeld Mong De Vos

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    d'Hondereke

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Populierenhof

  • Omvat
    Rij boerenarbeiderswoningen

  • Omvat
    Woonhuizen

  • Is deel van
    Klemskerke

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vosseslag [online], https://id.erfgoed.net/themas/6735 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.