Teksten van Warvinge

https://id.erfgoed.net/themas/6737

Warvinge ()

Licht bochtige weg met zuid-noord verloop in het verlengde van de Vijfwegestraat en verder gezet door de Groenestraat. Drukke verbindingsweg en hoofdstraat van Vlissegem, tot aan de fusie van 1977 Kerkstraat genoemd, beeldbepalende ligging van de Sint-Blasiuskerk (zie Dorpsplaats). De straat is onderdeel van een oude polderweg die het gehucht Vijfwege aan de Noordede over de dorspkern van Vlissegem met de zeeoever en de oude driftweg (zie Wenduinesteenweg) verbond. De lange weg bestaat tegenwoordig van zuid naar noord achtereenvolgens uit de Vijfwegestraat, de Warvinge en de Groenestraat. De Warvinge volgt gedeeltelijk het verloop van de waterloop de Dorpzwin. De naam is afkomstig van een stuk land Warvinghe genoemd. De Flou legt, voortgaande op het achtervoegsel -inge, een eventueel verband met een Germaanse nederzetting. De site van de nu sterk verbouwde hoeve "Kruinhof" (nummer 117) ligt op een oude binnenduin, de terp van Vlissegem genoemd. Op de hoek met de Grotestraat vindt men (eind 19de eeuw en in 1980) op de resten van een geëgaliseerd duin enkele Romeinse scherven (1ste-2de eeuw) maar vooral sporen van bewoning te situeren tussen de 9de en de 11de eeuw. Er zouden meerdere hoeves hebben gestaan die vóór 1100 zijn verlaten. Recent archeologisch onderzoek wijst op bewoning teruggaand tot de 8ste eeuw, wellicht van koloniserende Franken en circa 800 van Saksische families. Op die wijze is Vlissegem één van de oudste nederzettingen langs de Vlaamse kust.

De straat behoort tot het historisch stratenpatroon van de gemeente. Het traject komt voor op de Grote Kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1571) en gekopieerd door Pieter Claeissens (1601) waarop een kleine concentratie van bewoning in de dorpskern is te zien. Evenzo op de Ferrariskaart (1770-1778) met onder meer de dorpshoeve zogenaamd "KAPELHOF" (zie nummer 25) en de herberg zogenaamd "IN DEN WITTEN DOORN" met voormalige brouwerij zogenaamd "'T BROUWERSHOF" (zie nummers 33-35). Het landelijk gebied wordt gekenmerkt door schaarse hoevebouw.

Op de Atlas der Buurtwegen (1842) (samen met de Vijfwegestraat en de Groenestraat) beschreven als Chemin n° 1, "Vijfwegestraat. Chemin du Cabaret dit Vijfwegen aux Duinen". Vanaf de weg vertrekken enkele voetwegels, van zuid naar noord achtereenvolgens Chemin n° 9, "Vijfwegewegel. Sentier de Vlisseghem au Cabaret dit Vijfwegen", Chemin n° 10, "Schamelweezewegel. Sentier de Vlisseghem à Nieuwmunster", Chemin n° 11, "Clemskerkewegel. Sentier de Vlisseghem à Clemskerke" en Chemin n° 7, "Nieuwmunsterwegel. Sentier de Nieuwmunster à Vlisseghem".

In 1895 wordt de straat gedeeltelijk rechtgetrokken en heraangelegd. Bij de heraanleg van de weg in 1980-1981 moet het oude gemeentehuis links van de kerk plaats maken voor een parking, in de jaren 1999-2000 wordt de weg voorzien van dubbele fietspaden.

Vanaf 1928 ontgint Cyriel Mermuys klei in de weilanden ten oosten van de Warvinge en richt er een steenbakkerij op voor het bakken van veldovenstenen. Later dient het gebied als zandwinning voor de aanleg in 1973-1976 van de autostrade Jabbeke-Veurne met vandaag nog een grote plas als getuige. In 1985 worden de herberg zogenaamd "IN DEN WITTEN DOORN" (nummers 33-35) en de grote dorpsweide opgenomen in het beschermde dorpsgezicht bij M.B. van 23/04/1985.

In de dorpskern aan westzijde gedomineerd door de Sint-Blasiuskerk met kerkhof en dorpsweide met restant van de batterij van Vlissegem uit de Tweede Wereldoorlog. Aan oostzijde door aaneengesloten bebouwing uit de 19de eeuw met breedhuizen meestal verbouwd of aangepast (nummer 1, nummer 5, voormalige smidse "Het Vrije Vlaanderen"). Naast de oude (nog bestaande) voetweg van Vlissegem naar Nieuwmunster (leidend naar de historische hoeve zogenaamd "De Grote Schamele Weecke" (zie Lepelemstraat nummer 44)) wordt het 18de-eeuwse vissershuisje (nummer 19) in 2005 vervangen door een vakantiewoning. De halfvrijstaande woning nummer 21 dateert van "1861" zie jaartal boven de deur. Buiten de dorpskom geleidelijk overgaand in halfvrijstaande en vrijstaande huizen en villa's uit de loop van de 20ste eeuw, onder meer een rij diephuizen met bij nummer 53 pseudovakwerk in de topgevel. In 1988 wordt de kleine verkaveling Rietenaar goedgekeurd, het omvat de straten Rietenaar en Snoekstraat, laatstgenoemde als herinnering aan de nu voormalige herberg "De Snoek" (zie nummer 86).

Voorts landelijk gebied met hoevebouw, op de hoek met de Grotestraat ligt naast een binnenduin het sterk verbouwde "Kruinhof" (nummer 117).

  • Archief Onroerend Erfgoed - Afdeling West-Vlaanderen, Archiefnummer W/00271.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Vlissegem, 1895/3.
  • BALLEGEER J., VANDENBERGHE E., Tussen Noord-ee en Noordzee in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1978, nummer 96.
  • BOTERBERGHE R., Geschiedenis van de landelijke parochies Klemskerke-Vlissegem en van de badplaats De Haan, Brugge, 2000, p. 171-173.
  • MONTEYNE G., VANDAELE R., Vlissegem een 1000-jarige geschiedenis: van Scamel Weeke tot SunParks De Haan, Beernem, 2006, p. 10-13, 79, 126, 129, 150-151, 188, 212, 223, 272.
  • VERHAEGHE F., De "Terp" te Vlissegem, in Het Brugse Ommeland, jaargang 20, nummer 1, 1980, p. 251-254.

Auteurs:  Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Warvinge [online], https://id.erfgoed.net/teksten/141121 (geraadpleegd op ).


Warvinge ()

Voormalige Kerkstraat; hoofdstraat van Vlissegem; lange baan met bochtig en noord-zuid verlopend tracé tussen de dorpskern in het zuiden en de Grotestraat in het noorden. Binnen de dorpskom: klinkers, afgezoomd met voetpaden; aan westzijde getypeerd door dorpsweide of "bilk" (volgens bewoners) en kerk met omringende kerkhofmuur; aan oostzijde voornamelijk aaneengesloten 19de-eeuwse bebouwing bestaande uit breedhuizen van één à anderhalve bouwlaag met onder meer voormalige smidse "Het Vrije Vlaanderen" (nummer 5). Buiten de dorpskom: geasfalteerd wegdek, aaneengesloten bebouwing, geleidelijk overgaand in lossere tot geïsoleerde bebouwing uit de 19de en 20ste eeuw, bestaande uit lage breed- en diephuizen onder meer met vernieuwde gevelparementen (modernistische inslag nummers 39 en 67, pseudo-vakwerk nummer 53), enkele handelspanden, kleine hoeven (nummers 68-76) en recentere villa's. Nabij de hoek bij de Grotestraat bevindt zich een geëgaliseerd duinrestant. Op deze iets hoger gelegen zone situeert zich onder meer de historische maar sterk verbouwde hoeve "Kruinhof". In de onmiddellijke omgeving hiervan voerde het VOBOW in 1980 een opgraving uit, welke bewoningssporen uit de late 9de en 10de eeuw aan het licht bracht. Deze vormen tot op heden de oudste getuigenissen van post-Romeinse bewoning te Vlissegem.

  • VERHAEGHE F., De "Terp" te Vlissegem, (Het Brugse Ommeland, 1980, nummer 1, p. 251-254).

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & KERRINCKX H. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente De Haan, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL9, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Warvinge [online], https://id.erfgoed.net/teksten/107877 (geraadpleegd op ).