Koudekerke is de naam van de oudste dorpskern van Heist, die ontstaat op het eind van de 11de eeuw op de terp Zandschere. Pas in de 13de eeuw krijgt het de naam Koudekerke, voordien Oostwinkel of Oostenhemhoek. Deze kern lag in de buurt van het huidige station van Heist. Circa 1175-1200 ontstaan van de onafhankelijke parochie Koudekerke uit de parochie Lissewege; net als de moederparochie afhankelijk van de Sint-Bertijnsabdij te Sint-Omaars. De abdij richt in Koudekerke een hulpkapel toegewijd aan Sint-Antonius-Abt, een kerkhof met kerkhofmuur, een pastorie en een tiendenschuur (zie nummer 30, zogenaamd "'t Boerenhof") op. In de 13de eeuw wordt de kapel vervangen door een vroeggotische georiënteerde driebeukige kerk met westtoren. Door de eeuwen heen wordt de kerk aangepast en verbouwd; in de 19de eeuw vertoont het gebouw steeds meer tekenen van verval; in 1879 wordt het schip afgebroken, in 1884 de toren. Het kerkhof blijft tot 1974 in gebruik en verhuist daarna naar de Westkapellestraat. De kerkhofmuur en de oude pastorie blijven bestaan.