Van het Plein naar de Groeningekaai. Oorspronkelijk "Gentstraat". Op de hoek van de Vaartstraat en de Gentsesteenweg stond de Gentpoort, gesloopt in 1860 (zie C. Cierkens, 1822). In 1866 "Rue du Canal". Huidige benaming van na de Eerste Wereldoorlog, verwijzend naar kanaal Bossuit-Kortrijk. Oorspronkelijk tracé tot aan huidige Harelbeeksestraat, de straat liep ter hoogte van huidige Groeningelaan over de stadsgracht (zie C. Cierkens, 1822). In 1867 verlenging naar oosten. In 1869-70 gedeelte tot aan de Veldstraat aangelegd en in 1872 deel tussen de Veldstraat en de Stasegemsestraat.
Basisbebouwing: op oudste deel van Vaartstraat nog vroeg 18de-eeuwse architectuur bewaard, zie nummers 10-14. Straatbeeld voornamelijk bepaald door 19de-eeuwse lijstgevels van arbeiders- en burgerhuizen, heden ook nieuwbouw en appartementsgebouw met vier bouwlagen. Voornamelijk woonfunctie, voorheen ook ateliers en drukkerijen. Ter hoogte van de Groeningekaai aansluitend bij industriële bouw van de kanaalzone. Rechts van nummer 23 ommuurde grote tuin van het vroegere huis Maertens in de Gentsestraat, heden gesloopt voor appartementsgebouw. Tal van 19de-eeuwse panden met typische bepleisterde lijstgevels onder meer nummer 41, uitgewerkte consoles van dakgoot met mascarons; nummer 72. Voorheen ook talrijke herbergen. Nummer 45/ Veldstraat nummer 15, gebouwd als woonhuis met sculptuuratelier voor C. Deveese in 1874, circa 1900 tot 1940 Sint-Jansdrukkerij en boek- en papierhandel van C. Nys-Berton; heden totaal verbouwd.