Geografisch thema

Bogaardenstraat

ID
8150
URI
https://id.erfgoed.net/themas/8150

Beschrijving

Rechte straat die de Jan Stasstraat met het Quinten Metsysplein verbindt en een onderdeel vormt van het geürbaniseerde gebied tussen Diestse- en Tiensestraat, waarvoor stadsarchitect F. H. Laenen tussen 1836 en 1839 de plannen uittekende (zie Martelarenplein).

Aanvankelijk beschreef deze straat het traject Diestsestraat-Ravenstraat, waarna zij als een veldweg te midden van onbebouwde terreinen S-vormig verder doorliep tot de vroegere Poelstraat (huidige Burgemeestersstraat). Van de 13de eeuw tot de 16de eeuw was zij opeenvolgend gekend als "Keyberch" en "Lange Keyberch" - verwijzend naar de toenmalige bodemgesteldheid -, naderhand als "Lange Nieuwstraat". In de tweede helft van de 17de eeuw was hier in het toenmalige eerste straatgedeelte, ter hoogte van de huidige Bondgenotenlaan, het door het kapittel van Zepperen gestichte Bogaardencollege gevestigd, waaraan later in de 19de eeuw de straat haar huidige naam zou ontlenen. Tijdens de 19de-eeuwse herstructuring van de wijk, werd het bestaande tracé in de jaren 1835-1850 vanaf de Ravenstraat verlengd tot het Quinten Metseysplein en het gedeelte tussen Diestsestraat en Jan Stasstraat gesupprimeerd voor het doortrekken van de Bondgenotenlaan tot de Grote Markt in 1863-1867

In het smallere straatbegin bleven tot op heden nog getuigen van de vroegere bebouwing bewaard in nummers 11, 13; voorts wordt het beeld hier in grote mate bepaald door een heterogene, voornamelijk 20ste-eeuwse bebouwing en een aan de gang zijnde schaalvergrotende nieuwe bouw die de hoek met de Ravenstraat inneemt.

Vanaf de Ravenstraat worden de straatwanden echter afgezoomd door een nog opvallend vrij goed bewaarde en representatieve basisbebouwing, daterend van de periode 1835-1850: het zijn neoclassicistische rijwoningen doorgaans van het enkelhuistype, overwegend met drie bouwlagen - waaronder een lagere bovenste bouwlaag - en twee tot drie traveeën, met voorgevel al of niet met schijnvoegen bepleisterd - hoewel heden in meerdere gevallen de bepleistering is verwijderd - en een (later) verrijkt decor, onder meer voor de omlijstingen van de rechthoekige en haast vierkante vensters, de borstweringen en de horizontale gevelarticulatie. Hierbinnen werden meerdere panden als ensembles of seriematig opgetrokken, in spiegelbeeld- of repeterende opstelling, onder meer nummer 105 dat oorspronkelijk samen met het in 1926 verbouwde 107 een gespiegeld geheel vormde. Diverse woningen ondergingen echter later ook wijzigingen of aanpassingen zoals het aanbrengen van een afwijkende bekleding of cementering, naast vergroting van vensters of wijziging van de benedenordonnantie... zie nummers 29-31 als hoekensemble met de Ravenstraat, het nummer 33, zogenaamd "Lido" dat voorheen een enkelhuisopstand vertoonde en reeds vóór 1883 als café en danszaal werd uitgebaat, de nummers 45, 47, 85 (1929), 99, 115, 117 en de aansluitende bebouwing met het Quinten Metsysplein.

Als stilistische voortzetting sluiten bij voornoemde bebouwing ook meerdere, ietwat grotere rijwoningen met neoclassicistische inslag van omstreeks 1870-1875 aan, onder meer het tot "Radiocentrum" verbouwde nummer 52, de heden versoberde versies nummers 91, 93 (1877) en 95 (1877), naast een aantal ruimer opgevatte panden en herenwoningen zoals nummers 60 (1874) en 113 (1874). Voorts wordt de rijbebouwing onderbroken door de inplanting in de beginjaren 1970 van de nieuwe kerk Sint-Jozef, met parochiecentrum, die werd opgericht ter vervanging van de in 1966 gesloopte gelijknamige kerk in de Ravenstraat, verder door de faculteitsgebouw van Letteren en Wijsbegeerte met omringende tuin (1972, TED onder leiding van architect M. Dessauvage; Blijde-Inkomststraat nummer 21), ter plaatse van het voormalige klooster van de clarissen-colettienen (1843, stadsarchitect J. F. Laenen) en, aan het straateinde, door het grootschalige appartementsblok 74-78 (1961-1962, architect L. Mispelter). Tot de sloop in 1921 bevond zich hier ook, ter hoogte van nummer 113 en achterin gelegen, de Neckerspoelgang die in 1839 was opgericht door F. Degreef, een particulier.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, doss. 25861 (bouwverg. 1874); doss. 30926 (bouwverg. 26.04.1877); doss. 31085 (bouwverg. 25.05.1877); doss. 40646 (bouwverg. 02.04.1883); doss. 85658 (bouwverg. 25.01.1926); doss. 89025 (bouwverg. 19.07.1929).

  • CELIS J., De Leuvense stationswijk, 1875-1875. Het ontstaan en de ontwikkeling van een stadsbeeld in de negentiende eeuw, onuitgegeven licentiaatverhandeling, K.U.Leuven, 1985-1986, p. 40, 78, 139, 151-155, 170-172.
  • DE COOMAN M.¸ De Leuvense gangen, onuitgegeven licentiaatverhandeling, K.U.Leuven, 1980, p. 81.
  • MEULEMANS A., Atlas van Oud-Leuven, Leuven, 1981, p. 36, 340 en 342.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven weleer. De Nieuwe Bovenstad: tussen "Statiestraat" en Tiensevest, deel 2, Leuven, 1986, figuren 60b-63a.
  • VAN EVEN E., Louvain dans le passé et dans le présent, Leuven, 1895, p. 200, 478-479.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Burgerhuizen ontworpen door F. Baeb

  • Omvat
    Eclectische burgerhuizen

  • Omvat
    Hoekbebouwing

  • Omvat
    Neoclassicistische herenhuizen

  • Omvat
    Neoclassicistische stadswoning

  • Omvat
    Neoclassicistische stadswoningen

  • Omvat
    Neoclassicistische stadswoningen

  • Omvat
    Neoclassicistische stadswoningen

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Jozef

  • Omvat
    Pleinbebouwing

  • Omvat
    Reeks stadswoningen

  • Omvat
    Samenstel van stadswoningen

  • Omvat
    Stadswoningen

  • Is deel van
    Leuven


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bogaardenstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/8150 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.