Ovaal dorpsplein, gelegen op de "Heistse berg", zie gemeente-inleiding, met min of meer centrale inplanting van de gotische Sint-Lambertuskerk, als het ware op de top van de berg en daardoor min of meer geïsoleerd. Het eertijds omringende kerkhof, sinds 1898 niet meer in gebruik, werd bij de heraanleg van het plein in 1966-1968 volledig ontruimd. Ten westen van de kerk: driehoekig graspleintje met pomp en schandpaal, afgezoomd met esdoorns.

Vrij homogene, omringende bebouwing, met diverse panden opklimmend tot de 17de en de 18de eeuw, sommige gerenoveerd doch met behouden oude kern, onder meer nummer 20, zie geknikte bedaking, volume en afgeschuinde daklijst, volgens oude foto's vóór de verbouwing met jaarankers 1716. Nummer 24: heemkundig museum "Die Swaene", opgericht in 1956 en heringericht in 1971 onder impuls van Dr. Jozef Weyns, conservator van het openluchtmuseum van Bokrijk en voorzitter van de plaatselijke heemkring in de periode 1966-1974. In de westhoek inplanting van de moderne gebouwen (1964) van het Sint-Lambertusinstituut, een vrije Technische en Beroepsschool, opgericht in 1945. Ten zuidwesten van de kerk bevindt zich nog een voormalige gietijzeren wegwijzer.