Vanouds een belangrijke uitvalsstraat van de Grote Markt via de Fonteinbrug over de Dijle, naar de 14de-eeuwse vestingsgordel. Benaming wijzend op oorspronkelijk moerassig gebied, geleidelijk opgehoogd en bewoonbaar gemaakt. Voorheen ook zogenaamd "Nieuwe Bruul" in tegenstelling met de Oude Bruul (huidige Desire Boucherystraat).

Het verslag van de Stedelijke Commissie van 1851 maakt een onderscheid tussen Korte en Lange Bruul, respectievelijk wijzend op het gedeelte Grote Markt-Botermarkt en Botermarkt-Fonteinbrug.

De straat werd oorspronkelijk gekenmerkt door een residentieel karakter, gekoppeld aan de aanwezigheid van voorname patriciërswoningen, naast maatschappelijke en religieuze instellingen.

Tussen de Blauwhond- en Borzestraat stond eertijds het zogenaamde Sint-Barbaragodshuis, gesticht in 1422 en toebehorend aan het huidenvettersambacht; in 1866 verbouwd tot herberg, in 1905 tot het grootwarenhuis Tietz en in 1921 tot "Galeries Anspach".

De norbertinessen van Leliëndaal namen in 1602 hun intrek in de voormalige refugie van de Sint-Michielsabdij (heden O.C.M.W.). Verderop stonden een aantal nu verdwenen hotels, namelijk het "Hof van Gestel" (heden nummers 78-88), het "Hof van Grimbergen" (nummer 96) en een groots hotel opgetrokken in 1696 door Jan-Lucas Fayd'herbe (nummers 83-85). Op het oostelijke uiteinde, aan de Fonteinbrug, vestigde zich in 1220 de Commanderij Pitzemburg (heden Koninklijk Atheneum met aanpalende Kruidtuin).

Door de ontmanteling van de vesten en de aanleg van de stationswijk met de Graaf van Egmontstraat, werd de Bruul tijdens de tweede helft van de 19de eeuw een belangrijke verbindingsstraat tussen het station en de stadskern. Daarmede ging tevens een belangrijke verschuiving in functie gepaard, mede door de groeiende vestiging van handelaars. Deze verlegging werd bovendien bevorderd door de geleidelijke inplanting van grootwarenhuizen (circa 1910, 1921 en 1936) en twee bioscoopzalen (1910 en 1932, heden gesloopt), waardoor de Bruul de winkelstraat bij uitstek werd, dit enigszins ten nadele van de IJzerenleen. Deze evolutie bepaalt heden duidelijk het straatbeeld: diversiteit in de bebouwing gekenmerkt door variërende gevelbreedten en hoogten; meestal aangepaste of recente winkelpuien zonder enig verband met de kwaliteitsvolle bovenbouw.

De eerste helft van de straat wordt gedomineerd door recente inplanting van of verbouwing tot grootwarenhuizen, waarvoor een aantal fraaie burgerhuizen moesten verdwijnen.

Sporadisch bewaarde basisbebouwing naast overwegend sobere 19de-eeuwse lijstgevels van drie bouwlagen en twee tot drie traveeën, al dan niet met aangepaste gevelbekleding (zie nummers 4, 5, 24, 27, 29, 64, 69, 70, 90, 91, 93, 106, 117-119, 125 en 127). Enkele lijstgevels vallen op door een meer uitgewerkte gevelordonnantie, zie nummers 10 en 13: geaccentueerd middenrisaliet met geblokte penanten en vensters in geriemde stucomlijsting. Nummer 15: getoogde vensters onder omlijsting op wortelmotief en aangepaste neoclassicistische pui. Nummer 110 met houten winkelpui uit de tweede helft van de 19de eeuw. Oudere kernen soms merkbaar aan algemeen volume of constructieve details met name nummer 1 met bewaard bolkozijn, nummers 30, 38 en 95-99. Daarnaast lijstgevels met art-deco-inslag door toepassing van geometrische motieven op muurpenanten en borstweringen (nummer 12) of meer typisch in het algemeen gevelconcept (nummer 32).

Aan de zijgevel van nummer 72 (Korte Schipstraat) een Onze-Lieve-Vrouwebeeld met Kind; wereldbolvormige sokkel met slang; gebogen baldakijn.

Voorts kleinschalige appartementsgebouwen waaronder nummer 68 in zakelijke baksteenstijl.