Geografisch thema

Gemeneweideweg-Noord

ID
8863
URI
https://id.erfgoed.net/themas/8863

Beschrijving

Kronkelende straat van de Moerkerkse Steenweg tot aan de Damse Vaart-Zuid. De naam verwijst naar de weg naar de Gemene Weiden (zie Assebroek). Op deze weiden hadden enkele families het recht om hun vee te laten grazen. De Gemene Weide wordt pas vermeld in 1327 maar is wellicht veel ouder.

Het huidige stuk is slechts een onderdeel van de zeer oude, 12 kilometer lange weg. Deze vertrekt van de Assebroekse Meersen (zie Assebroek, Meersenstraat, Gemeneweideweg-Zuid), loopt door het grondgebied van Sint-Kruis, over het Zuidervaartje, wordt onderbroken door de Damse Vaart en loopt verder naar Koolkerke-dorp (cf. Koolkerke, Gemeneweidestraat). Op Sint-Kruis blijft het oude tracé behouden vanaf de Damse Vaart tot aan de Doornhut. Op de Poppkaart (1842) vermeld als "Gemeene Weyde weg" (zie Gemeneweideweg-Noord), ongeveer halverwege de Doornhut loopt de oude Gemeneweideweg richting Engelendalelaan terwijl de Doornhut zich afsplitst en aansluit bij de Vossensteert. Magda Cafmeyer lokaliseert de weg tussen Doornhut en Maalse Steenweg als bosdreef doorheen het domein "Puienbroek" en tevens als de grens met Male. Voorbij de Maalse Steenweg is het oorspronkelijke tracé herkenbaar in de loop van het eerste stuk van de Engelendalelaan, vervolgens Ter Heide, Ter Lo, en dan voortlopend op het grondgebied Assebroek. Vanaf het leengoed "Ter Lo" (zie Bouchoutelaan) vertakt de Gemeneweideweg zich als Loweidestraat naar de Loweide op Assebroek en Oedelem. Van zuid naar noord doorkruist deze weg de hoger gelegen zandstreek en de Watering van de Broek in de polders, hier ook wel Minneweestraat genoemd. Tussen de Moerkerkse Steenweg en de Aardenburgseweg wordt de straat gekarakteriseerd door bewoning (hoofdzakelijk jaren 1960-1970) met residentiële allure, en aan de oostkant de aanwezigheid van het kasteel "Rooigem" (zie Rooigem nummers 1-3). Het semi-toegankelijke stuk tussen de Aardenburgseweg en de Polderstraat, onverhard en gedeeltelijk afgezoomd met populieren en wilgen, bewaart nog het karakter van de oude landweg. Op de hoek met de Spijkerswegel lag het nu verdwenen kasteel van de heer van Lembeke. Verder verloop tot aan de Damse Vaart als een landweg met enkele hoeves temidden van de polders. De hoeve nummer 82 "metten walle", zogenaamd "Het Walleken" is een oude site vermeld in een cijnsbrief van 1680 en getekend op de Ferrariskaart (1770-1778) en Poppkaart (1842), in 2000 volledig vernieuwd, de omwalling is grotendeels (niet aan de zuidkant) behouden. De hoeve nummer 84, zogenaamd "TEN POELE" houdt verband met het belangrijke leengoed "Ten Poele", dat circa 1000 zou zijn ontstaan (zie Sint-Pieters), en waarvan deze hoeve een achterleen was, de site staat op de kaart van Pieter Pourbus (1561-1571). Het woonhuis is afgebrand en in 2000 volledig herbouwd, aan de westkant van het erf staat een schuur met wagenkot uit de 19de eeuw of ouder met een zonnerad in beide eindgevels.

  • Dienst Infrastructuur en Ruimtelijke Ordening Brugge, Bouwvergunning, nummer 3396/2000.
  • CAFMEYER M., De Gemene Weidestraat op het Sijseelse vanaf de vroege Middeleeuwen, in Handelingen van het Genootschap voor geschiedenis te Brugge, jaargang 117, nummers 1-2, 1980, p. 77-103.
  • CAFMEYER M., Het Grafelijk Domein van Male, in Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, 1970, p. 135.
  • CAFMEYER M., Sint-Kruis, oud en nieuw, 1970, p. 53-54.
  • COORNAERT M., De topografie, de geschiedenis en de toponymie van Sint-Pieters-op-den-Dijk tot 1899, Brugge, 1972, p. 216-219.
  • SCHOUTEET A., De straatnamen van Brugge. Oorsprong en betekenis, 1977, p. 65.

Bron: GILTÉ S. & VAN VLAENDEREN P. met medewerking van DENDOOVEN K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Brugge, Deelgemeente Sint-Kruis, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL21, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Timmermansbrug

  • Is deel van
    Sint-Kruis


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeneweideweg-Noord [online], https://id.erfgoed.net/themas/8863 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.