Lange doorgangsweg met een kronkelend tracé vanaf Diksmuide tot in het centrum van Esen (Esenplein). In het dorp: aaneengesloten bebouwing van burgerhuizen van twee bouwlagen, uit de wederopbouwperiode, nummer 212 voormalig handelspand " 'T HOF VAN COMERCE" zie puilijst. Nummer 113: burgerhuis gemarkeerd door de strekken in gele sierbaksteen van de rechthoekige muuropeningen met afgeschuinde bovenhoeken. Buiten het dorp, naar Diksmuide op: verspreide bebouwing met voornamelijk recente villabouw. Ter hoogte van de Kapelhoekstraat, gehucht zogenaamd "Kapelhoek" met markerende heropgebouwde kapel Onze-Lieve-Vrouw-ter-hulpe (zie Esenweg zonder nummer) en herberg zogenaamd " 'T KAPELHUIS" zie inscriptie en muurankers "1922" (nummer 107). Links van de kapel, kleine wederopbouwhoeve met huis aan de straat en vrijstaande lage stalling (nummer 104).
ERVINCK L., DEBAEKE S., Het drama van Esen, Koksijde, 1996, p. 164.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)