Beschrijving
L-vormige dorpsstraat vanaf de Oostendestraat richting dorpskom en over de Sint-Niklaaskerk oostwaarts afdraaiend richting Lappersfortstraat. Als kronkelend tracé met verspreide bebouwing reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Tegen 1830 vertoont het oorspronkelijk kronkelende gedeelte van de dorpskom naar de huidige Oostendestraat onder de naam "Steenweg van Leke naar Sint-Pieterskapelle" reeds zijn huidige rechtlijnige tracé, cf. het primitief percelenplan. Nadien wijzigt de straatnaam nog meermaals, o.m. in "Marktstraat" - refererend naar het in 1899 aangelegde marktpleintje (huidige hoek met de Kerkomgangstraat)- en "Statiestraat", refererend aan het in 1907 gebouwde station.
Behoudens een aantal achteringelegen hoeves (cf. Lekedorpstraat nr. 126) in de richting van de Oostendestraat, de vrijstaande pastorie (cf. Lekedorpstraat nr. 87), de achteringelegen Sint-Niklaaskerk (cf. Kerkomgangstraat z.nr.) en het gemeentehuis (cf. Lekedorpstraat nr. 70) wordt deze dorpsstraat gekenmerkt door een typische aaneengesloten dorpsbebouwing uit het laatste kwart van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw: o.m. een aantal herbergen en voormalige winkeltjes van doorgaans anderhalve bouwlaag. De bewaarde puilijsten herinneren nog aan hun voormalige functie, o.m. nr. 2: zogenaamde "KRUISKALSIJDE HERBERG", cf. inscriptie, met achteraan bewaarde mogelijk 19de-eeuwse nutsgebouwen; nrs. 5 en 17 (cf. infra); nr. 43: met deuromlijsting in gesinterde baksteen; nrs. 35, 39, 47 en 49 (cf. infra) en nr. 78: voormalige herberg "'T ROODHUYS", cf. inscriptie met gewijzigde muuropeningen. Verder een aantal kleine lage arbeidershuizen, o.m. nr. 69 en nr. 77: huisjes van twee traveeën met rechthoekige muuropeningen in tudorboognissen, en burgerhuizen van anderhalve tot twee bouwlagen. Nr. 7: muuropeningen onder betonnen lateien; nr. 15 (cf. infra); nr. 22: hoekpand met de /Tramstationsstraat onder schilddak met achteraan bewaarde rolluikkasten; nrs. 34 en 55 met poorttravee; nr. 59 (cf. infra); nr. 62 met bewaard houtwerk; nr. 74 met afgeschuinde hoektravee; nr. 75 (cf. infra); nr. 84 met verzorgde deuromlijsting en nr. 96 met links aansluitend nutsgebouw.
De aaneengesloten gevelrij wordt thans op diverse plaatsen onderbroken door de (recente) sloop van een aantal panden, o.m. ter hoogte van de voormalige jongensschool (directeurswoning, cf. infra) en ter hoogte van het zogenaamde "Canadaplein" dat als parkje is ingericht (cf. infra).
Bron : Missiaen H. & Vanneste P. met medewerking van Gherardts F. & Scheir O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, (onuitgegeven werkdocumenten).
Auteurs :
Agentschap Onroerend Erfgoed