Beschrijving
L-vormige dorpsstraat vanaf de Oostendestraat richting dorpskom en over de Sint-Niklaaskerk oostwaarts afdraaiend richting Lappersfortstraat. Als kronkelend tracé met verspreide bebouwing reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Tegen 1830 vertoont het oorspronkelijk kronkelende gedeelte van de dorpskom naar de huidige Oostendestraat onder de naam "Steenweg van Leke naar Sint-Pieterskapelle" reeds zijn huidige rechtlijnige tracé, zie het primitief percelenplan. Nadien wijzigt de straatnaam nog meermaals, onder meer in "Marktstraat" - refererend naar het in 1899 aangelegde marktpleintje (huidige hoek met de Kerkomgangstraat)- en "Statiestraat", refererend aan het in 1907 gebouwde station.
Behoudens een aantal achteringelegen hoeves (zie Lekedorpstraat nummer 126) in de richting van de Oostendestraat, de vrijstaande pastorie (zie Lekedorpstraat nummer 87), de achteringelegen Sint-Niklaaskerk (zie Kerkomgangstraat zonder nummer) en het gemeentehuis (zie Lekedorpstraat nummer 70) wordt deze dorpsstraat gekenmerkt door een typische aaneengesloten dorpsbebouwing uit het laatste kwart van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw: onder meer een aantal herbergen en voormalige winkeltjes van doorgaans anderhalve bouwlaag. De bewaarde puilijsten herinneren nog aan hun voormalige functie, onder meer nummer 2: zogenaamde "KRUISKALSIJDE HERBERG", zie inscriptie, met achteraan bewaarde mogelijk 19de-eeuwse nutsgebouwen; nummers 5 en 17 (zie infra); nummer 43: met deuromlijsting in gesinterde baksteen; nummers 35, 39, 47 en 49 (zie infra) en nummer 78: voormalige herberg "'T ROODHUYS", zie inscriptie met gewijzigde muuropeningen. Verder een aantal kleine lage arbeidershuizen, onder meer nummer 69 en nummer 77: huisjes van twee traveeën met rechthoekige muuropeningen in tudorboognissen, en burgerhuizen van anderhalve tot twee bouwlagen. Nummer 7: muuropeningen onder betonnen lateien; nummer (zie infra); nummer 22: hoekpand met de /Tramstationsstraat onder schilddak met achteraan bewaarde rolluikkasten; nummers 34 en 55 met poorttravee; nummer 59 (zie infra); nummer 62 met bewaard houtwerk; nr. 74 met afgeschuinde hoektravee; nummer 75 (zie infra); nummer 84 met verzorgde deuromlijsting en nummer 96 met links aansluitend nutsgebouw.
De aaneengesloten gevelrij wordt thans op diverse plaatsen onderbroken door de (recente) sloop van een aantal panden, onder meer ter hoogte van de voormalige jongensschool (directeurswoning, zie infra) en ter hoogte van het zogenaamde "Canadaplein" dat als parkje is ingericht (zie infra).
Bron : Missiaen H. & Vanneste P. met medewerking van Gherardts F. & Scheir O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, (onuitgegeven werkdocumenten).
Auteurs :
Missiaen, Halewijn, Vanneste, Pol
Datum : 2005
