Lange rechte straat vanaf het kruispunt Lostraat/ Smissestraat/ Lepelstraat/ Sint-Pietersplein tot de dorpskern van Oudekapelle. Aangelegd als deel van de weg Oudekapelle-Lo in 1849 (zie ook Lostraat). De straat wordt in de dorpskern getypeerd door aaneengesloten bebouwing, verderop landelijk gebied. Zicht op de toren van de Sint-Pieterskerk (zie Sint-Pietersplein nummer 10). Straatbeeld getypeerd door burgerhuizen (twee bouwlagen) en arbeidershuizen (één of anderhalve bouwlaag), heropgebouwd in de jaren 1920. Tevens enkele representatieve gebouwen: de pastorie (zie infra, nummer 2) aansluitend bij de kerk en het kerkhof en de voormalige (gemeente ?)school met klasgebouw (zie infra, nummer 21). Achter het herenhuis nummer 8 zijn industriële gebouwen vanaf de jaren 1920 bewaard, mogelijk te identificeren als de vooroorlogse brouwerij Matsaert, die dan na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd zou zijn. Na de vernietiging van het dorp in de oorlog, worden de panden heropgebouwd met respect voor het vooroorlogse gabariet. Het herenhuis van de brouwerij Matsaert (zie infra, nummer 8) dateert nog uit de 19de eeuw. De arbeidershuizen in deze straat zijn opgetrokken in een verzorgde baksteenarchitectuur. Nummers 3, 17-19 behoren tot hetzelfde type kleine arbeidershuizen, vermoedelijk heropgebouwd door dezelfde firma naar ontwerp van dezelfde architect: deur aan weerszijden geflankeerd door venster, rechthoekige muuropeningen verdiept in korfboognissen, doorgetrokken druiplijsten. Nummer 15, een gaaf bewaard arbeidershuis, is een variant op dit model (zie infra). Nummer 13: arbeidershuis met getrapte dakkapel. Nummers 9-11: samenstel van arbeidershuizen in spiegelbeeldschema (nu wijziging van mansardedak in halve verdieping), rondboogdeuren onder strek en druiplijst.
DEMOEN H., Het Diksmuidse van toen, Een verzameling beknopte historische gegevens, aangevuld met historische foto's en prentbriefkaarten, Brugge, 1984, p. 106.
NOTEBAERT A., NEUMANN C. e.a., Inventaris van het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 1986.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nieuwkapellestraat (Nieuwkapelle) [online], https://id.erfgoed.net/themas/9131 (geraadpleegd op ).