Rechthoekig plein ter hoogte van het kruispunt Lostraat/ Nieuwkapellestraat/ Smissestraat/ Lepelstraat. Op de Ferrariskaart (1770-1778) is het plein nog voorzien van vier bebouwde wanden, via de huidige Smissestraat verbonden met de Hazewindstraat/ Groigenestraat en ten zuiden van de kerk nog een huizenrij. De westelijke pleinwand verdwijnt door de aanleg van de weg Oudekapelle-Lo in 1849 (zie Lostraat en Nieuwkapellestraat). De huizenrij ter hoogte van de kerk - onderbroken door toegang naar het kerkportaal - wordt na de Eerste Wereldoorlog niet heropgebouwd (zie aanleg- en rooilijnenplan) waardoor de gehele kerk en niet enkel de toren beeldbepalend wordt.
Het huidige plein wordt gemarkeerd ten noorden door de Sint-Petruskerk (zie infra, zonder nummer) en ten oosten door een wand van lage eenvoudige arbeidershuizen heropgebouwd in de jaren 1920, sommige met een kleine poort (bijvoorbeeld nummers 3 en 5). Aantal panden met vernieuwd parement. Nummer 9 vormt een gaaf bewaard voorbeeld van een arbeidershuis (zie infra).
Stadsarchief Diksmuide, Bestand wederopbouw Diksmuide na 1914-1918, aanleg- en rooilijnenplan Nieuwkapelle (niet genummerd).
DEMOEN H., Het Diksmuidse van toen, Een verzameling beknopte historische gegevens, aangevuld met historische foto's en prentbriefkaarten, Brugge, 1984, p. 104-109.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
