Geografisch thema

Pervijzestraat (Pervijze)

ID
9154
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9154

Beschrijving

Straat vanaf het kruispunt Ten Bercle (kerkplein), Veurnestraat, Schoorbakkestraat en Nieuwpoortstraat tot aan de grens met Lampernisse. Deel van de verbindingsweg van Diksmuide over Kaaskerke, Lampernisse en Pervijze naar Nieuwpoort en Veurne (zie ook Nieuwpoortstraat). De weg werd rechtgetrokken onder het Oostenrijks bewind (voltooiing in 1782), en was tot 1841 onverhard. De Oude Nieuwpoortstraat en de Oude Diksmuidestraat zijn nog restanten van de oude kronkelende dorpsweg. In 1841 werd de weg gekasseid.

De Pervijzestraat, en met name de Brouwerijstraat en het Kastanjeplein was van oudsher de locatie van de parochie en de kerk Sint-Katharinakapelle, die zou teruggaan tot de 12de eeuw (zie dorpsinleiding).

In 1836 wordt door provinciaal bouwmeester Vancaneghem een bestek voor veranderingswerken aan de kerk opgesteld. In 1837-1838 wordt de kerk uitgebreid met een derde (zuid)beuk, de middenbeuk wordt in oostelijke richting verlengd met een nieuw oostportaal. In de jaren 1840 volgen nog kleine herstellingswerken en wijzigingen. De verbeterings- en veranderingswerken aan de kerk van Sint-Katharinakapelle zorgen voor een groeiende rivaliteit tussen de twee gemeenschappen te Pervijze. Om dit probleem op te lossen worden allerlei plannen gesmeed, zelfs het compromis om een derde kerk op te richten. Na het overlijden van burgemeester Buylaert in 1864 worden deze plannen definitief opgeborgen. In 1894 wordt dan uiteindelijk door toedoen van pastoor Adolf Duclos (Brugge, 1841-1925). beslist om de kerk van Sint-Katherinekapelle openbaar te verkopen voor afbraak, dit onder meer om de werken aan de Sint-Niklaaskerk af te betalen. Bij de afbraak in 1895 worden de grondvesten en ook de doopvont (stilistisch terugklimmend tot circa 1100) uitgegraven onder leiding van pastoor Duclos.

In dezelfde periode wordt in de Pervijzestraat een nieuw gemeentehuis gebouwd ter vervanging van de brouwerij/ afspanning "Het Verghulden Vlies" (eerste vermelding in 1620) dat dienst deed als hoeve, herberg, raadshuis en gevangenis.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt de Pervijzestraat zwaar beschadigd. Op vandaag wordt de Pervijzestraat dan ook bepaald door een aaneengesloten bebouwing van arbeiders- en burgerhuizen uit de wederopbouwperiode. Het gemeentehuis werd heropgebouwd in de jaren 1920, maar werd recent vervangen door een samenstel van drie woningen, met bewaard wapenschild, met inscriptie "GEMEENTEBESTUUR VAN PERVYSE" (Pervijzestraat nummer 31). Ook het pand aan de Pervijzestraat nummer 35 bewaart een arduinen wapenschild van Pervijze. Het kruispunt met de Veurnestraat, Schoorbakkestraat en Nieuwpoortstraat wordt gekenmerkt door markerende hoekpanden, onder meer (voormalige) herbergen (zie infra, Pervijzestraat nummers 1-3, 2), wat een continuïteit vormt met het vooroorlogse straatbeeld. Geelbakstenen lijstgevels van één à twee bouwlagen onder pannen zadeldaken. Een aantal kleine burgerhuizen hebben echter een parement van of worden verlevendigd door banden of strekken van (sier)baksteen of geglazuurde baksteen: nummer 36, nummer 38 met ruitmotieven en centrale vernieuwde erker, nummer 42, nummer 50, nummer 52. Voorts arbeidershuizen van anderhalve bouwlaag: nummer 24 met geprofileerde kroonlijst, poorttravee en rechthoekige muuropeningen met afgeschuinde bovenhoeken (vernieuwd houtwerk), nummer 28 met bewaarde deur met ijzeren hekwerk.

  • BURIE L., ROELS S., Pervijze, s.l., 1952 (iconografie gemeentehuis voor en na de Eerste Wereldoorlog).
  • BLEYAERT W., Pervijze tijdens de Tweede Wereldoorlog, Veurne, 2001, p. 17-18.
  • VANDEWALLE C., De brouwersfamilies Comeyne-Vande Woude in Pervijze. Een korte schets van drie mout- & brouwbedrijven tijdens de 19de en 20ste eeuw, s.l., 2000, p. 16.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Herberg De Gouden Leeuw

  • Omvat
    Hoekcomplex met herberg

  • Omvat
    Onderwijzerswoning

  • Is deel van
    Pervijze

  • Is gerelateerd aan
    Pervijzestraat (Lampernisse)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pervijzestraat (Pervijze) [online], https://id.erfgoed.net/themas/9154 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.