Geografisch thema

Proostdijk

ID
9155
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9155

Beschrijving

Lange kronkelende, landelijke straat ongeveer vanaf het gehucht Schoorbakke op de grens met Schore (Middelkerke, net ten westen van de IJzer), over de Nieuwpoortstraat verderlopend als Booitshoekestraat tot aan de grens met Booitshoeke (Veurne). Dijk van de Venepevaart (of Proost(dijk)vaart) en de Kleine Beverdijkvaart.

Er bestaat geen duidelijkheid over de periode van aanleg van de Proostdijk (zie dorpsinleiding). Bepaalde werken situeren de aanleg in de 12de eeuw, als een initiatief van de Veurnse Sint-Niklaasabdij in het kader van de 11de- en 12de-eeuwse ontginningen van de gronden palend aan de Venepevaart of Proostvaart.

Volgens andere auteurs zou de aanleg pas dateren uit de 15de eeuw: de proost van het Brugse Sint-Donaaskapittel bezit op dat moment aanzienlijke gronden en een groot gedeelte van het tiendenrecht te Pervijze. Deze proost zou dan de zogenaamde Proostdijk (die dan genoemd zou zijn naar die proost) ter hoogte van de Venepevaart aangelegd hebben, om zijn eigendom te beschermen tegen overstromingen. De benaming Venepe zou verwijzen naar het moerassige karakter van de omgeving: "Epe" of "Ape" wijst op een waterloop en "ven" verwijst naar een waterrijk gebied. F. De Potter geeft in zijn "Geschiedenis der stad en kastelnij van Veurne" (1873) echter een andere verklaring voor de naam Proostdijk: het rechtsgebied "de Proosdij van Sint-Donaas", binnen de kasselrij behoort van ouds aan de Brugse Sint-Donaasproosdij en later de bisschop. "Uit hoofde van dit recht had de proost, nadien ook de bisschop, eenen 'vrijen weg' in de kasselrij van Veurne, om uit Brugge naar en door de kasselrij te reizen. Dezen weg, den Proostdijk genaamd, begint te Schoorbakke en leidt naar de hoofdplaats des ambachts".

  • DE POTTER F., RONSE E. e.a., Geschiedenis der stad en kastelnij van Veurne, 2 dln., Gent, 1873-1875.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Belgische betonnen militaire post Frontzate

  • Omvat
    Kapel bij wederopbouwhoeve

  • Is deel van
    Pervijze


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Proostdijk [online], https://id.erfgoed.net/themas/9155 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.