De Damse Vaart is ongeveer 14 km lang en zorgt voor een verbinding via het water tussen de steden Brugge en Sluis over Damme, Oostkerke, Hoeke en Lapscheure. Het kanaal kent zijn oorsprong in het begin van de 19de eeuw. Napoleon onderneemt in 1810 een poging om Duinkerke en Breskens (aan de Westerschelde) te verbinden door een kanaal. De bestaande kanalen Duinkerke-Veurne-Nieuwpoort-Plassendale-Brugge dienen met een nieuw kanaal Brugge-Damme-Sluis-Aardenburg-Breskens vervolledigd te worden. Plaatselijke werklieden en Spaanse krijgsgevangenen graven hiertoe de "Damse Vaart" of het "Napoleonkanaal". Gedeelten van dit nieuwe kanaal worden in de bedding van bestaande rivieren aangelegd: voorbeeld de Reie tussen Brugge en Damme, en de oude Zwinbedding ten oosten van Damme. Dit is het geval op het grondgebied van Hoeke, dat is ontstaan langs de noordelijke oever van het Zwin, dankzij de vissers- en (later) havenactiviteiten. Op andere plaatsen wordt een nieuwe bedding uitgedolven. Bij de val van Napoleon (in 1814 te Waterloo) is het nieuwe kanaal tot aan het fort Sint-Donaas te Lapscheure gerealiseerd. In 1829 is er het plan om het kanaal (zoals oorspronkelijk voorzien was) verder door te trekken tot in Breskens, om een betere afwatering van de polders te realiseren. In 1830 breekt echter de Belgische onafhankelijkheidsstrijd los, waardoor dit plan niet wordt uitgevoerd. Pas in 1858 wordt het kanaal onder impuls van de stad Sluis doorgetrokken tot in de Sluise haven. In 1862 wordt de vaarverbinding tussen Brugge en Sluis opengesteld. Als waterweg krijgt het kanaal Brugge-Sluis nooit een grote betekenis. Er was beperkt vervoer van landbouwproducten (zoals suikerbieten) of bouwmaterialen (gebakken stenen van de voormalige steenbakkerij te Hoeke-Lapscheure). De passagiersverbinding tussen Brugge en Sluis, met diverse aanlegplaatsen onderweg, vormde eertijds het belangrijkste verkeer te water. Het meeste succes kende de toeristenboot tussen Brugge en Sluis, met tussenaanleg in Oostkerke en Damme. Deze boot vervoerde niet alleen toeristen, maar ook heel wat landbouwers die met eigen producten naar de markt in Brugge trokken. Met het dynamiteren door de Franse genietroepen in 1940 van de "sifons" te Oostkerke ging de mogelijkheid tot transport op de gehele Damse Vaart tot het verleden behoren. Deze sifons zorgden ervoor dat het water van de twee afleidingskanalen Leopold- en Schipdonkkanaal onder de Damse Vaart door vloeide. Het bouwwerk werd niet meer heropgericht, waardoor de Damse Vaart nu onderbroken wordt door bovenvermelde kanalen.

Het kanaal loopt door Hoeke ten zuidoosten van de dorpskern en vormt een belangrijke toeristische troef voor het dorp. Langs de oevers staan naar het oosten buigende populierenrijen, een beeldbepalend lineair element in het landschap. In Hoeke lopen langs beide dijken van het kanaal verharde straten, die allemaal "Damse Vaart" als straatnaam hebben, aangevuld met een windstreek (noord en oost) naargelang hun ligging. De dorpskern is vanuit het westen (Brugge, Damme) met de auto bereikbaar via Damse Vaart-Oost, waarbij men via een brugje ter hoogte van de Oude Westkapellestraat het kanaal kan oversteken om Hoeke te bereiken. Damse Vaart-Noord is grotendeels voorbehouden aan fietsers en wandelaars. De bebouwing concentreert zich aan de noordkant van het kanaal, op het met de auto toegankelijk stukje vanaf de Krinkeldijk tot aan Natiënlaan, aansluitend bij de bebouwing van de kleine dorpskern. Daar vindt men een cluster van heterogene 20ste-eeuwse eenvoudige eengezinswoningen, deels vrijstaand (nummers 10-40). Tussen de bebouwing bevinden zich restaurants en cafés, gericht op het toerisme langs de Damse Vaart. Aan de andere kant van de Natiënlaan bevinden zich enkele verspreide oudere woningen, onder meer een hoeve (zie nummers 44 en 45).