Gelegen midden in het vierkant gevormd door Wolstraat, Sint-Katelijnevest, Korte Nieuwstraat en Korte Koepoortstraat. Heette sedert de 17de eeuw "Jezuïetenplein" en kreeg zijn huidige naam in 1883 na de inhuldiging van het Consciencestandbeeld.
Tot de 17de eeuw was het plein bezet met een huizenrij die de zuidkant vormde van de Wijngaardstraat. Achter die huizen liep de oude gracht der eerste vesting, de "Ankerrui" - later "Jezuïetenrui". De Jezuïeten, die sedert 1574 het "huis van Aken" aan de Spuistraat, de verbindingsweg tussen Ankerrui en Korte Nieuwstraat bewoonden, kregen in 1605 van de stad het onbebouwde erf waar de rui doorliep. Ze kochten daarbij de aanpalende huizen der Wijngaardstraat, twee panden op de Sint-Katelijnevest, lieten dit alles afbreken en overwelfden het kanaal. De Spuistraat werd afgeschaft, een ruim plein, het "Jezuïetenplein" aangelegd en de Sint-Pieter en Paulusstraat geopend. Tussen 1614 en 1627 lieten ze de kerk, het Professiehuis en de Sodaliteit optrekken, nu de oost-, zuid- en westzijde van het plein. Een ruime doorgang onder de Sodaliteit verbindt het Conscienceplein met de Jezuïetenrui: in de volksmond Jezuïetengat". In 1927 werd er een bronzen gedenkplaat ter ere van August Snieders aangebracht; de tekst luidt: "Ten jare 1927 werd / dit gedenkteken / geplaatst / ter eere van / Dr. August Snieders / Letterkundige 1825-1904 dagbladschrijver".
Het plein is sinds omstreeks 1975 verkeersvrij en voorzien van een mozaïekbetegeling. Het biedt een bijzonder gesloten en homogeen uitzicht.
Bron: GOOSSENS M. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A., STEYAERT R., ILLEGEMS P. & DE BARSÉE L. 1976: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3na, Brussel - Gent. Auteurs: Goossens, Miek; Callaert, Gonda Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hendrik Conscienceplein [online], https://id.erfgoed.net/themas/932 (geraadpleegd op ).