Geografisch thema

Doornstraat

ID
9355
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9355

Beschrijving

Historische landweg, vanaf de wijk "De Zwaan" aan het kruispunt van de Antwerpse Heirweg, de Zwaan- en de Veldstraat met elleboogvormige knik en kronkelend tracé noordoostwaarts lopend over het grondgebied van Maldegem. Zogenaamd naar de wijk "Den Doorn", gelegen aan het kruispunt van de Veldstraat en de Antwerpse Heirweg, samen met de wijk "Estegem", ten zuiden van de weg, de oudste bewoningskernen van Sijsele, beide ontstaan op de Pleistocene zandrug die de gemeente van west naar oost doorkruist. Vermoedelijk vroegmiddeleeuwse weg aangelegd langsheen de noordrand van de zandrug, waarlangs het vee wordt geleid in de "wastinen" (woeste gebieden) en van waaruit in de middeleeuwen de ontginning is gebeurd. Eerste vermelding als "Doornestraete" in 1328. Naar verluidt voorheen ook gekend als "Broossensenweg", naar de omwalde hoeve "Broodsende" of "Bresende" op het grondgebied van Maldegem, vanwaar de weg vertrekt.

Het landboek van Sijsele van 1668-1669 vermeldt diverse hofsteden langs de Doornstraat en tevens de "Blauwe Steen", vermoedelijk een grensafbakening van de watering Zuid-over-de-Lieve. De straat loopt in uiterst oostelijke hoek door de wijk "Kaleshoek", zogenaamd naar een middeleeuwse omwalde hoeve gelegen op een terp, waarvan nog sporen te onderscheiden zijn in het landschap ten zuiden van de Doornstraat.
De wijk "Den Doorn" blijft de dichtst bewoonde kern van Sijsele, tot zich de huidige dorpskern langsheen de Dorpsstraat ontwikkelt na aanleg van de steenweg in de tweede helft van de 18de eeuw. De onbewoonde zone ten noorden en ten westen van "Den Doorn" wordt in de loop van de 18de eeuw in gebruik genomen door kleine landbouwbedrijven, dit na ontginning van bossen en beboste meersen vanuit de wijk.

Het westelijk deel van de wijk, te situeren aan de Veldstraat, vormt thans één geheel met de huidige dorpskern. In het oostelijk deel is het agrarisch karakter grotendeels behouden, met verspreide 18de- en 19de-eeuwse hoevebebouwing, waarvan enkele in het laatste kwart van de 20ste eeuw verbouwd tot (residentiële) woning. Nummer 22/ Sareptastraat, hoeve afgescheiden van de straat door hek tussen bakstenen pijlers, met oudere bakstenen schuurstalvleugel aan zuidzijde vermoedelijk opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw, zie volume reeds weergegeven op Ferrariskaart (1770-1778) onder zadeldak (nok loodrecht op straat; Vlaamse pannen); spitsbogige gevelnis in zwarte bakstenen omlijsting bekroond door kruis waarin beeldje van Onze-Lieve-Vrouw en Kind; uitgebreid volgens kadaster in 1956 met nieuwe losstaande bakstenen gebouwen op heraangelegd erf.

Aan de noordzijde van de weg, is het golfterrein met 18-holesbaan van de "Damme Golf & Country Club" gelegen, opgericht in de jaren 1980 op de gronden van de voormalige 18de-eeuwse "Stockmanshoeve" (nummer 16) waarbij de voormalige hoevegebouwen geïntegreerd zijn in de uitbating van de golfclub. Nummer 18, bijhorende villa van 1997 als verbouwing van een hoeve opgetrokken volgens kadaster in 1943; grote tuin omzoomd door leibomen en lage bakstenen ommuring waarachter haag. Aansluitend in bosrijk domein, groot recreatiegebied van 50 ha met onder meer landbouw-, fiets- en natuurmuseum, visvijvers, kinderboerderij, dierenparken, zwem- en roeivijver, speelpleinen, enzomeer.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207 : Mutatieschetsen, Sijsele, 1943/7, 1956/1, 1997/48.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel III, Brugge, 1923, kolom 446-447.
  • VERSTRAETE D., De bewoning van Sijsele in de XVIIe eeuw, in 1000 jaar Sijsele, Brugge, 1976, p. 97-107.
  • WINTEIN W., Landschapsontwikkeling te Sijsele. Een historisch-geografisch overzicht vanaf de eerste ontginningen tot heden, in Bos en Beverveld, jaarboek 1967, nr. 2, p. 9-41.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve De Scheve Scheure

  • Omvat
    Hoeve in L-vorm

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Stockmanshoeve

  • Omvat
    Woonstalhuis

  • Is deel van
    Sijsele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Doornstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/9355 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.