Geografisch thema

Zeedijk

ID
9645
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9645

Beschrijving

Behoort tot Zeebrugge-Bad.

Zeewering en wandeldijk die loopt van de Baron de Maerelaan tot in het natuurreservaat de "Fonteintjes" (zie Baron de Maerelaan). De straatnaam werd vastgelegd door de beslissing van het schepencollege van 7 november 1902. Door de aanleg van de havengeul dwars door de dijk werd later beslist om die op te splitsen in "Zeedijk-Oost" (de later Graaf Jansdijk) en "-West". Tenslotte beslist de gemeenteraad op 15 maart 1952 om aan beide delen hun oorspronkelijke benaming, respectievelijk Graaf Jansdijk en Zeedijk, terug te geven. Op een stadsplattegrond uit de Guides Cosyn, uitgegeven in 1956, wordt de huidige Zeedijk echter nog steeds "Zeedijk-West" genoemd als tegenhanger van de "Zeedijk-Oost".

Ontstaan als zeewerende dijk, zogenaamd Graaf Jansdijk, in de 15de eeuw (zie Graaf Jansdijk). Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778) wordt de dijk vermeld als "Zee Dyck" maar op een kaart van Ph. Vandermaelen (1846-1854) als "Digue du Comte Jean".
Vanaf het begin van de aanleg van de haven in de jaren 1900 worden hier de eerste dijkhuizen opgetrokken, sommige met hotelfunctie zoals in 1905 "Hôtel Maritime", zie oude foto. Circa 1914 verrijst op de hoek met de Baron de Maerelaan het imposante "Palace Hotel" (zie Baron de Maerelaan nummer 2), dat net vóór het uitbreken van de Eerste wereldoorlog is afgewerkt.
In de loop van de jaren 1920 kent het toerisme een explosie, wat op de Zeedijk en in de Baron de Maerelaan de bouw van hotels en winkelpanden in een stroomversnelling brengt. De locatie van de Britse raid van 22 op 23 april 1918, waarbij Engelsen de havengeul proberen te versperren ten nadele van de Duitse bezetter, vormt voor vele toeristen een aanleiding tot een bezoek aan Zeebrugge; de geschiedenis ervan wordt vanaf 1920 dan ook uitvoerig toegelicht in het Oorlogsmuseum, gehuisvest in het gebouw van de Staatsdiensten (zie Baron de Maerelaan). Op de hoek met de St George's Day-wandeling staat van 1925 tot 1942 als herinnering de Saint George Day Memorial. De strandwijk groeit in de jaren 1930 uit tot een echt vakantieoord.

Huidige zeedijk heeft rechtlijnig verloop; de dijk is een deels autovrije wandeldijk, afgezoomd door hoge appartementsbouw. Ter hoogte van het tweede deel, daar waar hoofdzakelijk nog de originele vrijstaande woningen uit de jaren 1930 zijn bewaard, is parallel met de wandeldijk een straat aangelegd, die uiteindelijk doorloopt als wandelpad. In 1981 werd op de dijk een nieuw badgebouw in gebruik genomen. Eind jaren 1990 is de dijk heraangelegd en voorzien van hedendaags straatmeubilair (banken, verlichting en zo meer).

Basisbebouwing bestaat enerzijds uit appartementsgebouwen uit de tweede helft van de 20ste eeuw tot negen bouwlagen, soms met horecafunctie op de begane grond. Op de hoek met de A. de Gerlachestraat, appartement met puntgevel uit de jaren 1960-1970, dat qua volume verwijst naar de voormalige architectuur. Nummer 24 is het enige resterende voorbeeld van een appartementsgebouw (drie bouwlagen) uit de jaren 1950 (meer bepaald uit 1959) getypeerd door het duurzaam materiaalgebruik voor de sokkelvormende begane grond (arduin); vernieuwd schrijnwerk. Voornamelijk jaren 1980-hedendaagse ontwerpen. Anderzijds vrijstaande villa's voornamelijk uit de jaren 1930, geplaatst in een omlopende (soms verharde) tuin, aan straatzijde afgesloten door een lage bakstenen muur, soms met buisleuningen (nummers 30-31). Nummer 28, vrijstaande villa van 1938 met typerend volume en verspringende bedaking; aan dijkzijde twee erkeruitbouwen waarvan de linker niet oorspronkelijk. Nummers 30-31 en 32-33, twee koppelvilla's geïnspireerd door de cottage-stijl, zie volumes en bedaking.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 75/1938.
  • BALLEGEER J., Monumentendag 2003 te Zeebrugge, in Rond de Poldertorens, jaargang 45, nummer 3, 2003, p. 75-76.
  • CONSTANDT M., Het Zeebrugge Museum (1923-1980), in Museumleven, nummer 10, 1982, p. 57.
  • COSYN P., Bruges-Zeebrugge-Damme, Brussel, 1956, pagina 49.
  • HOORNAERT R., Honderd jaar Zeebrugge. Wel en wee van een parochie, 2000, p. 31.
  • SCHOUTEET A., De straatnamen van Brugge. Oorsprong en betekenis, 1977, p. 73 en 240.
  • TOUSSAINT R., Zeebrugge in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1973, nummer 23.

Bron: GILTÉ S., VAN VLAENDEREN P. & VANWALLEGHEM, A. met medewerking van DENDOOVEN, K. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Brugge, Deelgemeenten Dudzele, Lissewege en Zeebrugge, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL25, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dijkvilla van 1938

  • Omvat
    Villa van 1938

  • Omvat
    Woning Van Hoorebeke

  • Is deel van
    Zeebrugge


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zeedijk [online], https://id.erfgoed.net/themas/9645 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.