Tijdens de voorbereiding van het nieuwbouwproject op tussen de Jordaenskaai, Zakstraat en Burchtgracht verrichten de stedelijke dienst monumentenzorg en landmeter C. Claes in 2005 een reeks opmetingen van natuursteenmetselwerk in de kelders van de bebouwing langsheen de burchtmuur. Tijdens het slopen van de bestaande bebouwing ten noorden van de Zakstraat kwam bovengronds onverwacht een aanzienlijk stuk burchtmuur vrij. Het muurdeel werd met behulp van fotogrammetrische opnamen en tekeningen op schaal 1/10 werd geregistreerd. Het verdere syntheseonderzoek in zone 1 stelde tot doel om inzicht te krijgen in de bouwchronologie ter hoogte van de historische burchtgracht en op de vulling van de gracht zelf.  Zone 1 werd niet over haar gehele oppervlakte opgegraven maar enkel daar waar uitgraving voor nieuwbouw voorzien was en/of naargelang de archeologische verwachting en relevantie. Meer dan vijfhonderd relevante contexten werden aan burchtzone 1 toegeschreven. De burchtmuur beschrijft, zoals te zien op cartografische bronnen, een min of meer halve cirkel of een D-vorm vanaf het Steen tot onder het Noorderterras. Oorspronkelijk, vóór het rechttrekken van de Scheldekaaien, omsloot de burchtmuur ook het deel langs de oever, aan de werf. Via een poort kreeg men toegang tot het burchtgebied. De andere burchtpoorten waren gelegen in de overige windrichtingen: noordelijk vanuit de Mattestraat, oostelijk via de Zakstraat, zuidelijk langs de Steenpoort. De ommuurde ruimte bedraagt meer dan twee hectare. In de literatuur wordt de bouw van de burchtmuur steeds gedateerd in de periode 1200-1225. Deze datering is gestoeld op architecturale, bouwhistorische stijlkenmerken vanuit de castellologie.