waarneming

Schoorhavenweg fase 3

archeologisch element
ID
219363
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/219363

Juridische gevolgen

  • omvat de aanduiding als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 4803
    Deze aanduiding is geldig sinds

Beschrijving

Naar aanleiding van de aanleg van Logistiek Park Waasland. In de noordoostelijke zone werden enkele kleinere opgravingsputten onderzocht. In de westelijke zone werden vier grotere vlakken aangelegd dwars op de zandrug, en gewaardeerd en opgegraven.

Het doel van het testvakkenonderzoek was de zandrug te waarderen in functie van een definitieve opgraving. Er worden een aantal voorlopige bevindingen gepresenteerd aan de hand van waarnemingen tijdens het opgraven en een eerste screening van de zeefresidu's. Deze eerste waarnemingen wijzen op een lange bewoningsgeschiedenis van de zandrug.

Binnen de gefaseerde uitvoering van de opgraving werden in totaal 66 artefactenclusters geselecteerd voor opgraving.

De vroegste aanwijzingen voor menselijke aanwezigheid op de zandrug gaan terug tot het finaalpaleolithicum. Naast sporen van jacht (enkele losse steil geretoucheerde spitsen) is tijdens deze periode vermoedelijk ook sprake van een residentiële nederzetting.

Tijdens (de eerste helft van) het vroegmesolithicum neemt de frequentie waarop de zandrug wordt bezocht sterk toe. Vermoedelijk jaarlijks en mogelijk zelfs meermaals per jaar brengt men een bezoek aan de zandrug. Men richt hierbij zowel (seizoensgebonden) residentiële nederzettingen in als jachtkampen. Aan het eind van het vroegmesolithicum valt het bezoek grotendeels stil. Alleen nog gespecialiseerde activiteiten vinden plaats (zgn. jachtkampen of special-activity sites).

Vanaf het middenmesolithicum wordt de zandrug opnieuw vaker bezocht, zowel in het kader van de jacht als om residentiële nederzettingen in te richten.

Om vervolgens tijdens het laatmesolithicum wederom grotendeels te worden verlaten. Uit deze periode zijn slechts drie kleine debitage-plaatsen en een grondstofcache gekend. Aangezien de drie debitage-plaatsen vlakbij elkaar liggen en net als de grondstofcache grotendeels uit Wommersomkwartsiet bestaan, is het vermoeden groot dat de clusters kort na elkaar zijn ontstaan. Een eventuele gelijktijdigheid kan vooralsnog niet worden aangetoond. Bovendien wijst de nabijheid van de grondstofcache erop dat men de locatie in de toekomst nogmaals wou bezoeken. Losse trapezia tonen aan dat tijdens het laat-en finaalmesolithicum ook aan jacht werd gedaan.

Tijdens het midden-neolithicum is terug sprake van een duidelijke aanwezigheid op de zandrug. De aard van deze aanwezigheid is echter onduidelijk. De hoeveelheid materiaal ligt te hoog (n=192), de spreiding is te ruim (ca. 2500 m²) en de variabiliteit onder de vondsten is te groot om van een jachtkamp of iets dergelijks te spreken. Maar, bij gebrek aan nederzettingssporen lijkt het ons ook voorbarig om de vondsten als de resten van een woonerf te omschrijven. We vermoeden dat het eerder om een tijdelijke kamp gaat, met een nog onbekende functie, dat al dan niet meermaals is bezocht. Voor het laat-en finaalneolithicum beperkt het bezoek aan de zandrug zich grotendeels tot de jacht.


Auteurs: Meylemans, Erwin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aardewerk middenneolithicum

Datering: middenneolithicum
Typologie: losse vondsten, vaatwerk
Context: zandruggen
Stijl: michelsbergcultuur
Materiaal: aardewerk
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Fragmenten van met vuursteen verschraald aardewerk, toegewezen aan de Michelsbergcultuur/ 'groep van Spiere'.

Greppels

Datering: nieuwe tijd
Typologie: greppels
Context: zandruggen
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Laatmiddeleeuwse sporen

Datering: late middeleeuwen
Typologie: akkerlagen, kuilen, vaatwerk, verspreide vondsten
Context: zandruggen
Materiaal: aardewerk
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Laatmiddeleeuwse kuilen en akkerlaag

Laatneolithische objecten

Datering: laatneolithicum
Typologie: losse vondsten, vaatwerk, werktuigen
Context: zandruggen
Stijl: klokbekercultuur
Materiaal: aardewerk, lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Enkele fragmenten bekeraardewerk.
Enkele pijlpunten.

Lithische artefacten finaalpaleolithicum

Datering: finaalpaleolithicum
Typologie: losse vondsten, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Enkele fragmenten van microlieten, en enkele gepatineerde artefacten, kunnen mogelijk toegewezen worden aan het finaalpaleolithicum. Eén van de gepatineerde artefacten is een steelspits (Ahrensburgspits).

Lithische artefacten laatmesolithicum

Datering: laatmesolithicum
Typologie: vondstenconcentraties, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: kwartsiet van Wommersom, lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
1 concentratie.
Algemeen is het laatmesolithicum schaars vertegenwoordigd op de site, o.a. met 11 trapezia.

Lithische artefacten middenmesolithicum

Datering: middenmesolithicum
Typologie: vondstenconcentraties, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
11 concentraties kunnen aan het middenmesolithicum worden toegeschreven. Het middenmesolithische microlietenspectrum omvat vooral microklingen met afgestompte boord, microlieten met vlakdekkende retouchering komen niet voor. Dit wijst eerder op een vroege datering in het middenmesolithicum.

Lithische artefacten neolithicum

Datering: neolithicum
Typologie: verspreide vondsten, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Duidelijke neolithische clusters ontbreken. Neolithische vondsten zijn 'los gestrooid' tussen de clusters door. O.a. een spitskling, enkele neolithische pijlpunten en transversaalspitsen.

Lithische artefacten vroegmesolithicum

Datering: vroegmesolithicum
Typologie: vondstenconcentraties, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: lithisch materiaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
32 concentraties kunnen aan het vroegmesolithicum toegeschreven worden.
Het microlietenspectrum wijst in de eerste plaats op een datering vroeg in het vroegmesolithicum (groep van Neerharen en groep van Ourlaine).

Romeinse objecten

Datering: Romeinse tijd
Typologie: bouwmaterialen, munten, vaatwerk, verspreide vondsten, werktuigen
Context: zandruggen
Materiaal: aardewerk, metaal
Thema: Sites en sitecomplexen uit het finaalpaleolithicum en mesolithicum
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Enkele Romeinse munten, fragment van een wijnzeef, enkele stukken aardewerk en tegulafragmenten.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schoorhavenweg fase 3 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/219363 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.