Albertplein ()

De opgraving werd georganiseerd als een werfbegeleiding.

In de werkput werden de goed bewaarde restanten van een antitankgracht uit de Tweede Wereldoorlog aangetroffen. Veldmaarschalk Rommel was van mening dat in Knokke-Heist, als onderdeel van de Atlantikwall, de weerstandskernen te ver van elkaar lagen. Daarom werd er vanaf 1944 (derde fase van versteviging van de Atlantikwall) begonnen met de aanleg van kleine weerstandskernen, de zogenaamde ‘Zwischenwiderstadsnester’ in Knokke. Vanaf april 1944 had de Duitse bezetter het plein ingericht als tussenweerstandsnest. Dwars over het plein liep een antitankgracht over de volledige breedte van het plein. De muren van deze structuur waren versterkt met bakstenen. 

Tijdens het onderzoek kon de goed bewaarde antitankgracht onderzocht worden door middel van één werkput. De 3,79 m diepe gracht was opgebouwd uit een betonnen vloer van 5,87 m breed en ± 60 cm dik opstaand muurwerk opgebouwd uit baksteen met interne compartimenten gevuld met puin en beton. De vermoedelijk 3,98/4 m hoge muren waren niet meer tot aan de top bewaard en waren door werkzaamheden in jongere tijden licht beschadigd. Oorspronkelijk waren deze niet extra verstevigd aan de top en bevond er zich begroeiing. De gracht is na zijn dienst opgevuld geraakt met een dumpingspakket dat duidelijk tegen de zuidelijke muur begon en in een tweede fase heel vlug werd opgevuld met zand en puin. Het overgrote merendeel betreft bouwpuin zoals bakstenen, mortel, vloertegels en vensterglas. Reeds op 2 augustus 1945 was de gracht alweer gedempt.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: GATE


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Albertplein [online], https://id.erfgoed.net/teksten/361789 (geraadpleegd op ).


Albertplein ()

De initiatiefnemer plant de bouw van een parkeergarage met twee bouwlagen en daarboven de aanleg van een plein en de bouw van een paviljoen in Knokke onder het Albertplein ter hoogte Zeedijk 752. De locatie bevindt zich in de huidige duinengordel langsheen de kustlijn ter hoogte van Knokke. Tijdens de ijstijden was het gebied een grote moerassige vlakte (http://www.zwinstreek.eu/geschiedenis/knokke-heist/knokke-heistfons- theerens/27-geschiedenis/knokke-heist/geschiedenis-knokke-heist/99-dijken-eninpolderingen). Vanaf het einde van de ijstijden steeg de zeespiegel, wat leidde tot het ontstaan van een veenmoeras met kleine heuveltjes en beschermd door een duinengordel in de Romeinse Tijd. In de ruime omgeving vond men vele geulen en kreken waarlangs water uit de zandstreek werd afgevoerd naar de zee. Vanaf de 3de eeuw NC brak de zee regelmatig door de duinen en kampte het gebied met overstromingen. Pas tegen de 7de eeuw NC werden de gronden opnieuw droger. Ter hoogte van Knokke ontstond een grote geul nl. de Zinkval of Sincfala. In de 10de -11de eeuw wordt het gebied ten zuiden van de Sincfala ingedijkt om de schorren te beschermen tegen overstromingen. De monding van de Zinkval schoof ondertussen op natuurlijke wijze op in oostelijke richting en in de 14de eeuw ontstond een duinengordel tussen Heist en Knokke die de dijken meer landinwaarts beschermden tegen de invloed van de zee. Rond 1600 kwam een zandbank uit de zee opgedoken en groeide het strand in Knokke aan. Er vormde zich een tweede duinengordel op dit verbrede strand van Knokke met een zandvlakte nl. de Brabantse panne. Ten oosten en ten zuiden van deze zandvlakte vormde zich een derde duinengordel nl. de Blinckaertduinen. Meer naar het oosten ontstond een groot schorrengebied waardoor de Zoute kreek liep. De locatie zelf bevindt zich ten noorden van dit schorrengebied. In de 18de eeuw ontstond vanuit de derde duinengordel een nieuw stuk duinengordel ter hoogte van de locatie in oostelijke richting. Op de ferrariskaart is deze nieuwe duinengordel zichtbaar. Ook in de 19de eeuw bevindt de locatie zich tussen verschillende duinengordels op de rand van een vlakte zoals te zien op de Atlas der Buurtwegen, de Popp-kaart en de topografische kaart Vandermaelen. Pas bij het begin van de 20ste eeuw (1908) wordt een stenen dijk aangelegd ter hoogte van het projectgebied. Het groeiende belang van het kusttoerisme zorgde tussen 1908-1914 ter hoogte van het projectgebied voor het ontstaan van hotels en bewoning. Tijdens WOI viel de ontwikkeling stil en werd door de Duitsers een kustverdediging aangelegd op de kuststrook bij Knokke-Heist. (overgenomen uit de archeologienota: 6743)


Auteurs:  Brion, Marc
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Albertplein [online], https://id.erfgoed.net/teksten/351183 (geraadpleegd op ).