Inventaris
waarneming

Jan Van Ophemstraat

archeologisch element
ID
221560
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/221560

Juridische gevolgen

  • omvat de aanduiding als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 7500
    Deze aanduiding is geldig sinds

Provincie
Vlaams-Brabant
Gemeente
Aarschot
Deelgemeente
Aarschot
Locatie
Jan Van Ophemstraat 25 (Aarschot)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
963m²
Bewaringstoestand
Niet bewaard
Links
Vooronderzoek Aarschot Jan Van Ophemstraat | Archeologieportaal Onroerend Erfgoed

Beschrijving

Het plangebied is topografisch te situeren in het historische stadscentrum van Aarschot, met een noordelijke begrenzing aan de Demer, en een zuidelijke begrenzing aan de Jan van Ophemstraat vlak tegenover de Onze-Lieve-Vrouwekerk.

Binnen het vergunningsgebied werden resten van historische bebouwing aangetroffen afgebakend door een oude gedempte Demerarm. Aan de straatkant van het vergunningsgebied werden verschillende bouwfasen vastgesteld waarvan de oudste teruggevoerd kan worden naar ten minste de zestiende eeuw.

Het vondstenbestand wordt hoofdzakelijk gedomineerd door de materiaalcategorie aardewerk en in mindere mate dierlijk botmateriaal, bouwmateriaal uit ceramiek, metaal, fragmenten van pijpaarde, natuursteen, leer en glas. In totaal werden 187 unieke vondstnummers uitgedeeld.

Aan de hand van de aangetroffen relicten kan worden geconcludeerd dat dit stadsdeel sinds ten minste de 16de eeuw bebouwd was. Er werden - naast een onbepaalde houten structuur- geen vroegere bouwfasen aangetroffen dan deze uit ijzerzandsteen. Mogelijk werd dit terrein, dat wellicht voor de indamming van de voormalige Demermeander te nat was voor bewoning, eerder gebruikt voor andere doeleinden. De hoge druk op de ruimte in Aarschot (vooral vanaf de 14de eeuw) zal ervoor gezorgd hebben dat ook de minder gunstige bodems uiteindelijk ontwikkeld werden.
De ligging aan de oever van de Demer impliceerde regelmatig waterhuishoudingswerken (indamming, demping, ophoging) en benodigde een solide funderingsbasis (op heipalen) voor bewoning.

Er werden geen sporen aangetroffen van de vermoedelijke 15de-eeuwse heimelijkheid.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Studiebureau Archeologie Tienen

Funderingsmuren

Datering: 14de eeuw, 15de eeuw, 16de eeuw
Typologie: muurresten
Materiaal: aardewerk, ijzerzandsteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De oudste bewoningsporen omvatten funderingsmuren in ijzerzandsteen die in verband gebracht kunnen worden met de bewoning rondom de Onze-Lieve-Vrouwekerk in de (late )middeleeuwen. Op basis van historische bronmateriaal, en het aangetroffen vondstmateriaal kan het geheel ruim gedateerd worden tussen de 14de en 16de eeuw. Naast deze muurwerken werden voorts geen sporen van een erf noch water- of beerputten aangetroffen. 

Gedempte meander

Datering: nieuwe tijd
Typologie: aanlegplaatsen, afgesneden meanders, afvallagen
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), hout, leer, metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
In het noordelijke deel van het projectgebied werd de oude Demermeander aangesneden die in een latere fase bij de rechttrekking van de Demer gedempt werd. Ter hoogte van deze zone werden zowel restanten van de houten beschoeiing als verschillende opvullingslagen aangetroffen.
Op basis van het materiaal dat in de jongste vulling van de meander werd aangetroffen is een datering van het dempingspakket in de postmiddeleeuwse periode naar voren te schuiven. Dit komt overeen met het historisch bronnenmateriaal waaruit gekend is dat de Demer pas na 1863 gedempt is.

Heipalen

Datering: 15de eeuw, 16de eeuw
Typologie: gebouwplattegronden
Materiaal: aardewerk, hout
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Centraal in het binnengebied werden houten (hei)palen vastgesteld die samen één structuur vormen. De exacte functie van deze structuur kon niet worden achterhaald. Het eerder fragmentarisch vondstenensemble suggereert een datering in de late middeleeuwen (15de-16de eeuw) en het aangetroffen huishoudelijk afval bevestigt de woonfunctie ervan.

Recente sporen

Datering: derde kwart 19de eeuw
Typologie: beerputten, kelders, muurresten, waterputten
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De recentste bewoningsporen omvatten een waterput, een beerkelder, een kelder en enkele muurwerken.

Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Aarschot

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Jan Van Ophemstraat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/221560 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.