waarneming

Beverstraat

archeologisch element
ID
226926
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/226926

Beschrijving

De werfbegeleiding liet toe om op een kleine oppervlakte met een beperkte bodemingreep de evolutie te volgen in de manier waarop er gebouwd werd doorheen de late middeleeuwen en (vroeg)moderne periode in Ninove.

Het opgravingsgebied ligt op een perceel dat sinds de late middeleeuwen onafgebroken gebouwd is geweest. Alle sporen zijn bijgevolg terug te brengen tot een bouwfase op het perceel.

De oudste lagen die tijdens het onderzoek zijn aangetroffen, zijn donkergrijze tot zwarte, humeuze lagen. Doordat deze lagen enkel in profiel zijn geregistreerd is het moeilijk om tot een correcte interpretatie te komen. Wellicht gaat het om zgn. ‘zwarte lagen’ die ontstaan zijn door accumulatie van organisch afval in relatie tot bewoning. De lagen zijn te dateren in de 12de eeuw of ouder.

De oudste sporen aangetroffen in vlak zijn indirecte aanwijzingen voor huizen in vakwerkbouw met lemen vloeren. Het gaat om dikke sequenties van lemen vloeren en dikke pakketten verbrande leem. Deze laatste zijn het resultaat van woningbranden die hele gebieden van de stad in as hebben gelegd. Het feit dat er in het oudste brandpakket amper baksteen te vinden was, duidt er op dat dit geen primair materiaal was voor het optrekken van de woningen in die periode. Deze lagen dateren uit de 12de-13de eeuw. 

Deze lagen worden afgedekt door een brandlaag die tussen 1450-1500 te situeren is.

Na deze brand start men met de bouw van een nieuwe woning. Deze bewoning is ondergebracht bij “fase 1”. Door de grote impact van de bewoning nadien, zijn er slechts een beperkt aantal sporen uit deze fase bewaard gebleven.

Deze fase 1 wordt afgedekt door eveneens een brandlaag. Meer dan waarschijnlijk is deze catastrofe terug te brengen op de dramatische brand in Ninove in 1603.

De heropbouw van de woning gebeurde (althans deels) in baksteen (= fase 2). Er is een zware gefundeerde muur met muurhaard met een kelder teruggevonden. Deze fase is moeilijk nauwkeuriger te dateren dan ‘na de brand’ aan het begin van de 17de eeuw.

In fase 3 ging men een deel van de structuren en funderingen uit de vorige fase hergebruiken maar vooral een grote kelder aanleggen, die een deel van de oudere sporen heeft vernield. Daarnaast bouwt men zware bakstenen muren, die de basis vormden voor de woning in de periodes erna. Het merendeel van deze woning stond nog recht op het moment dat het gebouw werd gesloopt naar aanleiding van de werken voor de doorsteek. De oprichting van deze fase is in de loop van de 17de eeuw te situeren, maar kan door het gebrek aan dateerbaar materiaal niet nauwkeuriger geplaatst worden.

Nadien worden er nog verschillende aanpassingen gedaan aan de bestaande structuur (=fase 4): zoals het dichten van de keldergaten, het bouwen van een interne opdeling in de kelder en het plaatsen van een nieuwe trap. In de loop van de 19de eeuw was er ook een verschuiving in de percelering. Vanaf dan liep de rand van perceel 1005 op de plaats waar nu de scheiding loopt. Tot daarvoor moet die een stuk op het onderzochte perceel hebben gelopen.

Gezien de beperkte diepte van de bodemingreep heeft de opgraving ook maar een beperkt aantal vondsten opgeleverd. Het merendeel van de vondsten is afkomstig uit twee contexten nl. een brandlaag een opvullingslaag kelder van de kelrder. In beide gevallen gaat het om huishoudelijk afval dat tijdens de brand in gebruik was. Het aardewerk kan dienen als chronologische indicator, maar is te beperkt om een doorgedreven analyse op uit te voeren. Er zijn te weinig vormen beschikbaar om zinnige uitspraken te doen over het functionele gebruik of activiteiten van de bewoners.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: SOLVA

Fasen nieuwste tijd

Datering: 19de eeuw
Typologie: kelders, muurresten, stadswoningen
Gebeurtenis:

Grondsporen

Datering: middeleeuwen, nieuwe tijd, nieuwste tijd
Typologie: muurresten, ophogingslagen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
- opmaaklaag van een (verdwenen) vloer
- ophogingslagen
- muurresten en uitbraakspoor
middeleeuwen-nieuw(st)e tijd

Laatmiddeleeuwse fase

Datering: late middeleeuwen
Typologie: cultuurlagen, vloeren
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), metaal
Gebeurtenis:

Postmiddeleeuwse fasen

Datering: nieuwe tijd
Typologie: brandlagen, haardplaatsen, kelders, muurresten, stadswoningen, vloeren
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), metaal
Gebeurtenis:

Puinlaag

Datering: middeleeuwen
Typologie: puinlagen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Puinige zandleemlaag met materiaal uit de 15de-16de eeuw: faience, majolica, roodbakkend en witbakkend aardwerk.

Puinpaketten

Datering: 18de eeuw
Typologie: puinlagen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
heterogene puinpaketten met 18de-eeuws aardewerk.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Beverstraat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/226926 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.