waarneming

Grafveld en cultusplaats De Rieten

archeologisch element
ID
50103
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/50103

Beschrijving

De site ligt op een plateau op de linkeroever van de Wijshagerbeek. De site werd onderzocht in verschillende fasen van 1984 tot 1986 naar aanleiding van boswerkzaamheden. Op de site werden sporen en vondsten aangetroffen uit diverse periodes: grafheuvels en vlakgraven uit de ijzertijd, en een cultusplaats uit de Romeinse periode. Momenteel is de site ingericht als een archeologisch park.


Auteurs: Meylemans, Erwin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Grafheuvels en cistagraf

Datering: middenijzertijd
Typologie: crematiegraven, grafheuvels
Stijl: La Tène
Materiaal: bot (menselijk), metaal
Thema: Prehistorische grafheuvelcomplexen en urnenvelden
Gebeurtenis:
  • Materiaalstudie Oudsbergen
    • Bron: RADEMAKERS E., 2023: De evolutie van het bewoningspatroon rond de gemeente Oudsbergen gedurende de ijzertijd en de Romeinse tijd [Masterscriptie]. KULeuven.
      Literatuur ()
  • Archeologische veldkartering Oudsbergen
    • Bron: Archief IAP 1960 vondstmelding en prospectie
      Archief ()
    • nagekeken
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: Creemers G. 1987: Keltische vorsten te Wijhagen - Rieten?, De Reengenoten 7.1, 13-15
      Literatuur ()
    • C.K.:Creemers:1987ac
  • Erfgoedonderzoek
    • Bron: archief IAP 1978 voorstel tot bescherming door H. Roosens
      Archief ()
    • nagekeken
    • Bron: MEEX F. 1972: De urnenveldenkultuur in het gebied tussen Beneden-Maas en Schelde in de Ijzertijd. Een studie over de geografische verspreiding van de grafvelden en enkele aardewerksoorten. Deel I: tekst. Onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, 23.
      Literatuur ()
    • C.K.:Meex:1972a
    • Bron: Bauwens-Lesenne, M. 1968: Bibliografisch repertorium der oudheidkundige vondsten in Limburg (vanaf de vroegste tijden tot aan de Noormannen), Oudheidkundige repertoria. Reeks A. Bibliografische repertoria VIII, 384.
      Literatuur ()
    • C.K.:Bauwens:1968a
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: MAES, K. en L. VAN IMPE 1985: Een prehistorische begraafplaats te Wijshagen, Archaeologia Belgica, I, 1985-2, 29-31.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1985a
    • Bron: Van Impe, L. & Creemers, G., 1987. Keltische adel op de "Rieten" te Wijshagen. In R. Nouwen & R. Van de Konijnenburg De ijzertijd in Limburg. Tentoonstelling Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren 20 november 1987 - 15 februari 1988. Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren 36, pp. 27-33.
      Literatuur ()
    • C.K.:VanImpe:1987ad
    • Bron: VAN IMPE, L., CREEMERS, G. en K. MAES, Keltische adel op de Rieten te Wijshagen?, in: Potten kijken … Een blik op het archeologisch onderzoek te Meeuwen-Gruitrode, tent. cat., p. 44- 52.
      Literatuur ()
    • C.K.:Creemers:1987ab
    • Bron: VAN IMPE, L. 1989: Découvertes récentes de tombes aristocratiques de la transition Hallstatt/La Tène dans le nord-est de la Belgique, in: La civilisation de Hallstatt. Bilan d'une rencontre, Etudes et Recherches Archéologiques de l'Université de Liège 36, 275-289.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1989a
    • Bron: Maes, K., en L. Van Impe 1984: Wijshagen (Limb.): grafveld uit de ijzertijd, in: Archeologie 1984-2, 129.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1984ab
    • Bron: Maes, K., en L. Van Impe 1985: Wijshagen (Limb.): grafveld uit de ijzertijd en Romeinse nederzetting, in: Archeologie, 1985-2, 129.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1985aa
    • Bron: VAN IMPE, L., Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken. Wijshagen “de Rieten”, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn, 539-549.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa
  • Toevalsvondsten Oudsbergen
    • Bron: VAN IMPE L. & CREEMERS G. 1991: Aristokratische graven uit de 5de/4de eeuwen v.Chr. en Romeinse cultusplaats op de Rieten te Wijshagen, Archeologie in Vlaanderen I, 55-73.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1991aa
    • Bron: CLAASSEN, A. 1991: Romeins in de Kempen, Van Vrueger Joaren 20, 38.
      Literatuur ()
    • C.K.:Claassen:1991a
  • Archeologische opgraving Grafveld De Rieten
    • Bron: VAN IMPE L. & CREEMERS G. 1991: Aristokratische graven uit de 5de/4de eeuwen v.Chr. en Romeinse cultusplaats op de Rieten te Wijshagen, Archeologie in Vlaanderen I, 55-73.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1991aa
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: VAN IMPE L. & CREEMERS G. 1991: Aristokratische graven uit de 5de/4de eeuwen v.Chr. en Romeinse cultusplaats op de Rieten te Wijshagen, Archeologie in Vlaanderen I, 55-73.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1991aa
    • Bron: Van Impe, L. & Creemers, G., 1987. Keltische adel op de "Rieten" te Wijshagen. In R. Nouwen & R. Van de Konijnenburg De ijzertijd in Limburg. Tentoonstelling Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren 20 november 1987 - 15 februari 1988. Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren 36, pp. 27-33.
      Literatuur ()
    • C.K.:VanImpe:1987ad
    • Bron: VAN IMPE, L., CREEMERS, G. en K. MAES, Keltische adel op de Rieten te Wijshagen?, in: Potten kijken … Een blik op het archeologisch onderzoek te Meeuwen-Gruitrode, tent. cat., p. 44- 52.
      Literatuur ()
    • C.K.:Creemers:1987ab
    • Bron: VAN IMPE, L. 1989: Découvertes récentes de tombes aristocratiques de la transition Hallstatt/La Tène dans le nord-est de la Belgique, in: La civilisation de Hallstatt. Bilan d'une rencontre, Etudes et Recherches Archéologiques de l'Université de Liège 36, 275-289.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1989a
    • Bron: Van Impe, L., en Creemers, G. 1987: Wijshagen –“Rieten” (Limb.): Keltische adelsgraven en Romeinse kultusplaats (?), in: Archeologie, 1987-2, 168-170.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1987ab
    • Bron: CREEMERS, G. 1988-1989: De eerste mensen in de streek van Meeuwen. V. De Hallstattperiode of Vroege ijzertijd (700-450 v.C.), De Reengenoten, 8.1, 7-11.
      Literatuur ()
    • Bron: CREEMERS, G. 1991: De overhandiging van drie Keltische vaten van Wijshagen (Meeuwen-Gruitrode) aan het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, Museumfax 2.
      Literatuur ()
    • Bron: VAN IMPE, L., Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken. Wijshagen “de Rieten”, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn, 539-549.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa

Beschrijving:
Waarschijnlijk waren heuvels A en B geen opgeworpen grafheuvels maar natuurlijke verhevenheden waarin men de graven plaatste. Grafheuvel C had een diameter van ca. 20 m en was ongeveer 50 cm hoog. De heuvel overdekte een centrale grafkuil (ca. 2 m diam. en 70 cm diep). De crematieresten zaten in een bronzen situla. Over de situla waren de resten van de brandstapel uitgestrooid (brandafvaltype). Grafheuvel D werd opgeworpen over een eenvoudig brandrestengraf. Grafheuvel E had een diameter van ca. 14 m en was ca. 1 m hoog. Onder de heuvel vond men de resten van een brandstapel (ca. 6 x 5 m). De crematieresten zaten in een bronzen situla. Grafheuvel F werd opgeworpen over een eenvoudig brandrestengraf. Bij grafheuvel H werd geen spoor van een heuvellichaam aangetroffen. Waarschijnlijk werd de heuvel al in de Romeinse tijd genivelleerd. Het graf bevond zich nl. in de sector van de Romeinse cultusplaats. De crematieresten zaten in een cista a cordoni. De heuvels dateren uit de vroege La Tène periode. Grafheuvel C: 5 eeuw v. Chr. Grafheuvel E: 14C dateringen (IRPA-843 en IRPA-844) op houtskool uit de situla en uit de brandstapelresten. Het gemiddelde van beide dateringen gaf 2308 +- 42 BP(430-370 v. Chr). Grafheuvel H: 2de helft 5de eeuw v.C.

Romeinse vondsten en sporen

Datering: Midden-Romeinse tijd
Typologie: cultusplaatsen, paalkuilen
Materiaal: metaal
Gebeurtenis:
  • Materiaalstudie Oudsbergen
    • Bron: RADEMAKERS E., 2023: De evolutie van het bewoningspatroon rond de gemeente Oudsbergen gedurende de ijzertijd en de Romeinse tijd [Masterscriptie]. KULeuven.
      Literatuur ()
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: Dengis, J.-L., 2012. Trouvailles et trésors monétaires en Belgique. XV Province du Limbourg de l'antiquité à 1794, Wetteren, 88-90
      Literatuur ()
    • C.K.:Dengis:2012aa
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: MAES, K. en L. VAN IMPE 1985: Een prehistorische begraafplaats te Wijshagen, Archaeologia Belgica, I, 1985-2, 29-31.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1985a
    • Bron: MAES, K. en L. VAN IMPE 1986: Begraafplaats uit de Ijzertijd en Romeinse vondsten op De Rietem te Wijshagen, Archaeologia Belgica, II, 1986-1, 47-56.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1986aa
    • Bron: VAN IMPE, L., MAES, K. en G. CREEMERS, Een Romeinse kultusplaats?, in: Potten kijken … Een blik op het archeologisch onderzoek te Meeuwen-Gruitrode, tent. cat., p. 60-63.
      Literatuur (ca. 20e eeuw)
    • Bron: VAN IMPE, L. 1989: Découvertes récentes de tombes aristocratiques de la transition Hallstatt/La Tène dans le nord-est de la Belgique, in: La civilisation de Hallstatt. Bilan d'une rencontre, Etudes et Recherches Archéologiques de l'Université de Liège 36, 275-289.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1989a
    • Bron: VAN IMPE, L., Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa
    • Bron: Maes, K., en L. Van Impe 1985: Wijshagen (Limb.): grafveld uit de ijzertijd en Romeinse nederzetting, in: Archeologie, 1985-2, 129.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1985aa
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: VAN IMPE L. & CREEMERS G. 1991: Aristokratische graven uit de 5de/4de eeuwen v.Chr. en Romeinse cultusplaats op de Rieten te Wijshagen, Archeologie in Vlaanderen I, 55-73.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1991aa
    • Bron: CLAASSEN, A. 1991: Romeins in de Kempen, Van Vrueger Joaren 20, 38.
      Literatuur ()
    • C.K.:Claassen:1991a
    • Bron: VAN IMPE, L., MAES, K. en G. CREEMERS, Een Romeinse kultusplaats?, in: Potten kijken … Een blik op het archeologisch onderzoek te Meeuwen-Gruitrode, tent. cat., p. 60-63.
      Literatuur (ca. 20e eeuw)
    • Bron: VAN IMPE, L. 1989: Découvertes récentes de tombes aristocratiques de la transition Hallstatt/La Tène dans le nord-est de la Belgique, in: La civilisation de Hallstatt. Bilan d'une rencontre, Etudes et Recherches Archéologiques de l'Université de Liège 36, 275-289.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1989a
    • Bron: VAN IMPE, L., Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa
    • Bron: Van Impe, L., en Creemers, G. 1987: Wijshagen –“Rieten” (Limb.): Keltische adelsgraven en Romeinse kultusplaats (?), in: Archeologie, 1987-2, 168-170.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1987ab
  • Toevalsvondsten Oudsbergen
    • Bron: VAN IMPE, L., MAES, K. en G. CREEMERS, Een Romeinse kultusplaats?, in: Potten kijken … Een blik op het archeologisch onderzoek te Meeuwen-Gruitrode, tent. cat., p. 60-63.
      Literatuur (ca. 20e eeuw)

Beschrijving:
In een grijsbruin gevlekt pakket (ca. 50 x 50 m) werden ca. 330 scherven, 100 bronzen armbanden, 200 bronzen fibulae, 138 munten, enkele beslagplaatjes, ringetjes, fragmenten van spelden, een loden schijfje, een ijzeren ring met een gemme uit rode jaspis aangetroffen.
Er werd eveneens een reeks paalkuilen aangetroffen. Er kunnen 5 dubbele rijen palen gereconstrueerd worden. De afstand tussen de palen van een rij onderling bedraagt meestal ca. 3 m. De afstand tussen de parallelle rijen varieert tussen de 2 en 3 m.
De sporen en vondsten dateren van de 1ste helft 1ste eeuw tot de 3de eeuw N. Chr.

Vlakgraven

Datering: late ijzertijd (oosten)
Typologie: crematiegraven, vlakgraven
Stijl: La Tène
Thema: Prehistorische grafheuvelcomplexen en urnenvelden
Gebeurtenis:
  • Materiaalstudie Oudsbergen
    • Bron: RADEMAKERS E., 2023: De evolutie van het bewoningspatroon rond de gemeente Oudsbergen gedurende de ijzertijd en de Romeinse tijd [Masterscriptie]. KULeuven.
      Literatuur ()
  • Erfgoedonderzoek
    • Bron: archief IAP 1978 voorstel tot bescherming door H. Roosens
      Archief ()
    • nagekeken
    • Bron: Bauwens-Lesenne, M. 1968: Bibliografisch repertorium der oudheidkundige vondsten in Limburg (vanaf de vroegste tijden tot aan de Noormannen), Oudheidkundige repertoria. Reeks A. Bibliografische repertoria VIII, 384.
      Literatuur ()
    • C.K.:Bauwens:1968a
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: MAES, K. en L. VAN IMPE 1986: Begraafplaats uit de Ijzertijd en Romeinse vondsten op De Rietem te Wijshagen, Archaeologia Belgica, II, 1986-1, 47-56.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1986aa
    • Bron: Maes, K., en L. Van Impe 1985: Wijshagen (Limb.): grafveld uit de ijzertijd en Romeinse nederzetting, in: Archeologie, 1985-2, 129.
      Literatuur ()
    • C.K.:Maes:1985aa
    • Bron: VAN IMPE, L.1992, Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken. Wijshagen “de Rieten”, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn, 539-549.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa
  • Archeologische opgravingen Oudsbergen
    • Bron: VAN IMPE L. & CREEMERS G. 1991: Aristokratische graven uit de 5de/4de eeuwen v.Chr. en Romeinse cultusplaats op de Rieten te Wijshagen, Archeologie in Vlaanderen I, 55-73.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1991aa
    • Bron: Van Impe, L., en Creemers, G. 1987: Wijshagen –“Rieten” (Limb.): Keltische adelsgraven en Romeinse kultusplaats (?), in: Archeologie, 1987-2, 168-170.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1987ab
    • Bron: VAN IMPE, L.1992, Onderzoekingen op voorhistorische begraafplaatsen. Noodonderzoek bij gelegenheid van bosbouwwerken. Wijshagen “de Rieten”, in: Speurwerk. Archeologische monumentenzorg in de Euregio Maas-Rijn, 539-549.
      Literatuur ()
    • C.K.:Vanimpe:1992aa
Afmetingenset: ()
Aantal 44 st

Beschrijving:
Er werden 44 vlakgraven geregistreerd, ten O en NO van graf H. De meeste zijn eenvoudige beendernesten, maar er zijn ook enkele brandrestengraven. De graven zijn echter slecht bewaard door de bosbeheerswerken.zodat het onderscheid niet altijd even duidelijk was. Slechts enkele graven hadden bijgaven. De vlakgraven zijn jonger dan de grafheuvels.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Grafveld en cultusplaats De Rieten [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/50103 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.