Inventaris
waarneming

Leliestraat 13

archeologisch element
ID
979627
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/979627
Alternatieve namen
Bois de Beeck / Lelien Straete
Provincie
Antwerpen
Gemeente
Sint-Katelijne-Waver
Deelgemeente
Sint-Katelijne-Waver
Locatie
Leliestraat 13 (Sint-Katelijne-Waver)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
13 489m²
Bewaringstoestand
Bewaard
Links
-

Beschrijving

Tijdens een proefsleuvenonderzoek zijn resten van een rurale nederzetting en/of schans uit de late middeleeuwen en/of nieuwe tijd gevonden. Het betreft paalkuilen, kuilen, greppels en een mogelijke potstal. De site is gelegen aan de rand van het Bois de Beeck, op een zandige opduiking omgeven door meer lemige bodems.

Bij de opgraving werden alleen sporen aangetroffen van een boerenerf uit de nieuwe tijd. Een deel van dit erf valt buiten de opgravingszone. Dit wordt ook bevestigd door het historisch kaartmateriaal. Het woongebouw bevindt zich net ten westen van het onderzoeksgebied. Er werden nog vlekken aangetroffen die hier waarschijnlijk toe behoorden, en een potstal. Daarnaast werden paalsporen aangetroffen waarin twee spiekers en een omheining konden herkend worden. Verder waren ook greppels en kuilen aanwezig, waarvan een deel waarschijnlijk als vlasrootkuil werd gebruikt.

Het aangetroffen aardewerk dateert voornamelijk uit de nieuwe tijd. Het aardewerk getuigt van een vrij welvarend boerenbedrijf. Er werd echter ook een beetje aardewerk aangetroffen uit de late middeleeuwen, en één fragment uit de Romeinse tijd of vroege middeleeuwen. Deze oudere scherven werden aangetroffen in sporen waar ook jonger aardewerk uit verzameld werd, waardoor de vulling van het spoor niet als middeleeuws beschouwd kan worden. Ook de vulling van deze sporen stemt overeen met de sporen die in de nieuwe tijd gedateerd worden. Desalniettemin kan het aantreffen van middeleeuws (zwerf)materiaal een indicatie zijn voor activiteiten op het terrein in deze periode, maar waarschijnlijk geen plaatselijke bewoning.

Een kleine hoeveelheid glas en een leren schoen dateren ook uit de nieuwe tijd.

In de potstal werden fragmenten dierlijk bot aangetroffen die ondanks de slechte bewaringstoestand konden gedetermineerd worden als voornamelijk koe en in mindere mate paard. Het gaat grotendeels om (partiële) krengbegravingen.

Archeobotanisch onderzoek toonde de aanwezigheid van boekweit, rogge en pluimgierst in de omgeving van de potstal. Daarnaast bevatte de potstal ook grote hoeveelheden zaden en vruchtkapsels van vlas. De aanwezigeid van mestschimmels van grote herbivoren in de potstal bevestigt het beeld verkregen uit het dierlijk botmateriaal dat er runderen en paarden aanwezig waren. Pollenanalyse toonden aan dat er in de omgeving een open loofbos aanwezig was.

Parasitologisch onderzoek van de potstal leverde eitjes van spoelwormen en zweepwormen op. Deze zijn waarschijnlijk afkomstig van menselijke uitwerpselen en wijzen erop dat de potstal een secreet bevatte. In de potstal werd een afbakening vastgesteld, wat dit idee lijkt te bevestigen.


Auteurs: Debruyne, Sofie; Van Gils, Marijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Hoeve/schans uit de nieuwe tijd

Datering: nieuwe tijd
Typologie: erven, greppels, kuilen, paalsporen, potstallen, schansen
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), glas, hout, leer, plantaardige macroresten, pollen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
106 sporen: 93 paalkuilen, kuilen, greppels en een restant van een potstal.
In de paalsporen konden twee spiekers en één omheining herkend worden. Enkele kuilen waren waarschijnlijk vlasrootkuilen.
De aanwezigheid van een dubbel greppelsysteem doet vermoeden dat hier mogelijk een schans gelegen heeft.

274 fragmenten aardewerk uit de nieuwe tijd (1500-1800), afkomstig van ten minste 220 individuele objecten. Er konden één of meerdere borden, grapen, kachelpannen,
kommen, koppen, vuurtesten en zalfpotten herkend worden, en ook een groot deel van een wijwaterbakje.

2 fragmenten van pijpestelen, een uit 1600-1700 en de andere uit 1700-1900.

122 fragmenten dierlijk botmateriaal, afkomstig uit twee greppels en kuilen, een paalkuil en de potstal. Deze sporen dateren in de Nieuwe tijd. Elementen van rund en in mindere mate paard zijn aanwezig. De gevonden resten lijken vooral van (partiële) krengbegravingen afkomstig.

In de potstal werd een schoen in rundsleer aangetroffen. Op basis van het gebruik van houten pennetjes in de hiel en de vorm van de zool kan de schoen gedateerd worden in de 18e eeuw.

Een fragment kleurloos vensterglas uit de podstal dateert uit 1600-1800. Drie fragmenten natuurlijk gekleurd lichtgroen vensterglas en twee bodems van kleurloze bekers uit een andere kuil stammen uit 1780-1800, gebaseerd op de datering van het in de kuil aangetroffen aardewerk.

Vier houten elementen uit de potstal ( eiken rondhout van geringe diameter) konden niet nader gedateerd worden. Het hout is minimaal bewerkt en geeft weinig informatie over de gebruikte constructietechniek.

Parasitologisch onderzoek van de vullingen van de potstal heeft eieren van de endoparasieten zweepworm en spoelworm opgeleverd.

De analyse van pollen‐ en macrorestenstalen uit een ambachtelijke kuil en een potstal heeft informatie opgeleverd over de voedseleconomie, lokale en regionale vegetatie en de samenstelling van de potstal.

aardewerk uit de Romeinse tijd/vroege middeleeuwen

Datering: Romeinse tijd, vroege middeleeuwen
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Een bodemscherf van een tonpot van ruwwandig aardewerk, vervaardigd tussen 0 en 750, maar door het vlakke standvlak van de gevonden scherf waarschijnlijk uit de Romeinse tijd
tot de 6e eeuw. Het fragment is als opspit in een recenter spoor terecht gekomen.

aardewerk uit de late middeleeuwen

Datering: late middeleeuwen
Materiaal: aardewerk, grijs aardewerk, rood aardewerk, steengoed
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Een klein aantal (kleine en verweerde) fragmenten grijs‐ en roodbakkend aardewerk en steengoed stammen uit de 14e tot de 15e eeuw. Ze wijzen niet op plaatselijke bewoning.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leliestraat 13 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/979627 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.