waarneming

Kaaiplein Burcht

archeologisch element
ID
980866
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980866

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 6514
    Deze aanduiding is geldig sinds

Beschrijving

Naar aanleiding van heraanleg, de uitgraving van een ondergronds bekken en het positieve proefputtenonderzoek, is een vlakdekkende opgraving uitgevoerd binnen het projectgebied. Dit onderzoek bracht duidelijkheid in de verschillende fasen van de kade infrastructuur.  De kade was uitgevoerd in hout en naar het binnenland toe verankerd met hout en in de laatste fase met stalen ankers. De beschoeiing bestaat uit verticaal geplaatste palen. Achter deze palen bevinden zich planken als keerwand. Voor de verankering zijn horizontaal en haaks op de beschoeiing geplaatste houten balken of stalen ankers aanwezig die aan landzijde bevestigd zijn aan ingeheide palen. De houten kade gaat op basis van dendrochronologisch dateringsonderzoek minstens terug tot het einde van de 18de eeuw. Uit de houtfragmenten blijkt dat heel wat scheepshout herbruikt werd in de constructie. Tevens is in de laatste kadefase ook geïmporteerd Amerikaans hout gebruikt. De naar de Schelde toe afhellend los- en laadplaats was verhard met een puinpakket en in de laatste fase voorzien van een betonlaag. Geassocieerd met de los- en laadplaats werden ook hellende vlakken vastgesteld waar schepen (platbodems) konden aanleggen bij laag water. Verder werden de restanten van een steiger vastgesteld. Er werden drie grote fasen van de kade-infrastructuur herkend. De oudste historische foto’s geven de tweede fase en een deel van de eerste fase weer (foto’s voor 1910/1911). De foto’s gemaakt na 1910/1911 geven de derde en laatste fase van de houten kade-infrastructuur weer en leverde meer info over de evolutie van de Schelde als getijderivier en over de materiële cultuur. De kade is gerealiseerd op en doorheen alluviale afzettingen Op basis van het vondstmateriaal en de relatieve chronologie zijn ze gevormd tussen de 16de en de 18de eeuw. De alluviale pakketten bevinden zich op het natuurlijke dekzand. Ter hoogte van de alluviale pakketten onder de kade-infrastructuur is inmenging van antropogene indicatoren vastgesteld in de vorm van keramiek. Dit wijst er op dat de rivier werd gebruikt voor het deponeren van afval. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat het onderzoeksgebied reeds voor de tijdens de opgraving aangetroffen kadebeschoeiingen reeds als aanlegplaats werd gebruikt en dan in het bijzonder voor het laden en lossen van boten of schepen. Op basis van het diatomeeënonderzoek blijkt dat de oudste vastgestelde alluviale afzettingen een weerspiegeling zijn van de periode vóór de grootschalige inpolderingen vanaf de 16de eeuw. Het gaat dan om een estuarium met enorme oppervlakten aan intergetij. De diatomeeën in het bovenste alluviale pakket voorafgaand aan de oprichting van de kade wijzen op een estuarium gedomineerd door diepe geulen, waar slikken nauwelijks van belang zijn. Het staal in het onderste alluviale pakket bevat een waardevol archief over de levensgemeenschap van diatomeeën in het nog natuurlijke estuarium van de Schelde. Uit het diatomeeënonderzoek blijkt ook hoe groot de invloed is geweest van de inpolderingen vanaf de 16de eeuw op deze algen en daarmee op de gehele levensgemeenschap waarvan zij als voedsel aan de basis staan. Die levensgemeenschap moet destijds vergelijkbaar zijn geweest met die in de huidige Waddenzee, met zijn droogvallende slikken. 


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: All-Archeo bv

Datering: 16de eeuw, 18de eeuw, nieuwste tijd
Typologie: aanlegplaatsen, bevestigingselementen, bouwelementen, getijdenrivieren, kaaimuren, vaatwerk, werktuigen
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen, bodems en afzettingen, fluviatiele processen
Materiaal: aardewerk, glas, hout
Gebeurtenis:

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kaaiplein Burcht [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980866 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.

Onderhoud wegens Gemeentefusies 2025

In de eerste week van januari voeren we aanpassingen door voor de gemeentefusies van 1 januari 2025. De toepassing kan tijdelijk offline zijn of onvolledige zoekresultaten tonen. Vanaf maandag 6 januari is alles weer volledig beschikbaar.