waarneming

Lange Akkerstraat Meigem

archeologisch element
ID
980908
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980908

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als gebied geen archeologie, gewestelijk Gebied 6520
    Deze aanduiding is geldig sinds

Beschrijving

De vlakdekkende opgraving op ongeveer 4400m² in Meigem – Lange Akkerstraat kwam er naar aanleiding van de aanleg van een nieuwe boerderij waarvoor het archeologietraject diende te worden doorlopen. Na een bureauonderzoek die tot een archeologienota leidde en proefsleuvenonderzoek in uitgesteld traject, bleek dat op een deel van het terrein archeologische sporen aanwezig waren, waardoor een vervolgonderzoek noodzakelijk was zodat deze restanten niet ongedocumenteerd verloren zouden gaan. De relatief kleine opgraving leverde toch een pak resultaten op voor diverse perioden. Op basis van het vlakdekkend onderzoek met uitgebreide registratie van alle sporen, de gerecupereerde vondsten en de diverse stalen die verder daterend en natuurwetenschappelijk onderzoek toelieten, kon een groot deel van de voorgeschiedenis van deze kouterrug langs de oude Kale gereconstrueerd worden. De oudste sporen zijn de restanten van een boerderij uit de late ijzertijd op het hoogste deel van het terrein. Hiervan getuigen nog een slecht bewaard vermoedelijk hoofdgebouw met enkele kuilen bij die dateren in de 4de en 3de eeuw v. Chr. Aan de voet van die helling wordt in de 1ste eeuw v. Chr. en 1ste eeuw n. Chr. een sikkelvormige, amorfe zone uitgegraven, wellicht voor de extractie van leem. In de depressie van één van deze opeenvolgende extractiekuilen wordt in 82 n. Chr. een slordige waterput aangelegd, die mogelijk in verband staat met deze activiteiten. Het betreft alleszins een vrij bosrijk landschap met weinig menselijke invloed op dat moment. Later tijdens de Romeinse periode worden in totaal vier verspreide brandrestengraven op het projectgebied ingeplant. In de volle middeleeuwen wordt vermoedelijk ergens aan het eind van de 10de eeuw een houtskoolmeiler gemaakt om houtskool te maken van eikenhout. Niet veel later – of eventueel zelfs gelijktijdig – wordt ergens tussen 1031 en 1034 een erg planmatig volmiddeleeuws erf aangelegd. Het erf bestaat uit een drieschepige 20m lange boerderij, een vierpalige spieker en diepe waterput. Op basis van het natuurwetenschappelijk onderzoek blijkt niet alleen een eik op het erf gestaan te hebben, alsook fruitbomen, maar ook dat men in die periode de kouterrug exploiteert met akkerbouw en veeteelt. Uit latere periodes stammen diverse grachten.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: De Logi & Hoorne bvba

Late ijzertijd

Typologie: gebouwplattegronden, kuilen, paalsporen, vaatwerk
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: aardewerk, plantaardig materiaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Uit de late ijzertijd zijn bewoningssporen aangesneden op het hoogste deel van het terrein. Het gaat om de kern van een hoofdgebouw (4 diepe palen) dat te dateren was op basis van de handgevormde scherven in de paalkuilen. Uit de bulkstalen kon materiaal gerecupereerd worden voor een 14C-datering die een resultaat gaf tussen 360 en 190 BC. Verder waren nog 5 kuilenaanwezig die eveneens in de ijzertijd te dateren waren op basis van het aardewerk. Het macrorestenonderzoek op stalen uit 2 van deze kuilen: toonde zowel gebruiksplanten (gerst, pluimgierst, spelt, emmer, haversoort, vlas, huttentut) als wilde planten, vnl. akkeronkruiden. 14C-dateringen op verkoolde resten resulteerden resp. tussen 410 en 350 BC (87,3%)/tussen 290 en 230 BC (8,1%) en tussen 400 en 350 BC (56,7%) en tussen 300 en 210 BC (38,7%). Het macrorestenonderzoek van stalen uit 2 andere kuilen boden enkel indicaties van gerst, emmer/spelt. Verder zijn nog 2 losse sporen te vermelden: een kuil met spikkels houtskool, verbrand bot en verbrande scherven en een paalkuil met kern die geen vondsten bevatte.

Nieuwe en Nieuwste tijden

Datering: nieuwe tijd, nieuwste tijd
Typologie: afwateringsgreppels, perceelsgreppels
Context: archeologische sporen en uitgravingen
Gebeurtenis:

Ongedateerde structuren

Typologie: greppels
Context: archeologische sporen en uitgravingen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Over het terrein verspreid werden nog greppels aangetroffen die ofwel zeer divers te dateren aardewerk ofwel geen vondsten bevatten. Mogelijk behoren ze gedeeltelijk tot het volmiddeleeuwse erf.

Overgang late ijzertijd naar Romeinse periode

Datering: late ijzertijd (westen), Vroeg-Romeinse tijd
Typologie: extractiekuilen, vaatwerk, waterputten
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: aardewerk, hout, plantaardig materiaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Uit deze periode dateert een extractiezone (onregelmatig: 28 tot 36m lang en 6,5 tot 10m breed) in een lager gelegen zone. Deze activiteit was te dateren tussen de 1ste eeuw voor Chr. en de 1ste eeuw na Chr. op basis van het aardewerk. Er werden geen stalen genomen. In dezelfde zone en wellicht iets jonger is een waterput te situeren (tot 1,78m diep) die geen bekisting (meer) had maar wel fragmenten hout (eik) op de bodem bevatte. De datering kon gebeuren op basis van het teruggevonden aardewerk en dendrochronologisch onderzoek op de houtresten op de bodem (kapdatum ca 82 na Chr.). De genomen bulkstalen werden niet weerhouden maar de pollenstalen bevatten sporen van gerst/tarwe, rogge en toonde een redelijk bebost landschap aan met els en hazelaar. Er waren eveneens graslandplanten en mestschimmels aanwezig wat veeteelt doet veronderstellen.

Romeinse periode

Datering: Romeinse tijd
Typologie: brandrestengraven, vaatwerk
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: aardewerk, houtskool, metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Twee brandrestengraven (samen met twee exemplaren uit het proefsleuvenonderzoek) tekenden zich af als scherp rechthoekige houtskoolrijke sporen waarin verbrand aardewerk (kookpot) en nagels. De bulkstalen voor antrocologisch onderzoek gaven aanwijzing van het gebruik van een planken bekisting uit eik en appel/kers. Een 14C-datering resulteerde met: 95,4% zekerheid tussen 20 en 130 AD.

Volmiddeleeuwse bewoning

Datering: volle middeleeuwen
Typologie: erven, gebouwplattegronden, haardplaatsen, houtskoolbranderijen, vaatwerk, waterputten
Context: archeologische objecten, archeologische sporen en uitgravingen
Materiaal: aardewerk, hout, houtskool, natuursteen, plantaardig materiaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Uit de volle middeleeuwen is een erf opgetekend bestaande uit een hoofdgebouw, een bijgebouw en een waterput met houten bekisting. Het hoofdgebouw was driebeukig met 5 palenkoppels. Er is tevens een restant restant van een mogelijke centrale haard aangetroffen. De datering was mogelijk op basis van de vondsten (zowel import als lokaal geproduceerd aardewerk) en het type gebouw . De 10m diepe waterput lag ten NO van het hoofdgebouw. De put bevatte nog een vierkante bekisting van horizontale planken tegen 4 verticale hoekbalken. Het aardewerk omvatte zowel lokaal materiaal als import. Dendrochronologie op de bekisting wees aan dat er beukenhout gebruikt was dat gekapt was tussen 1031 en 1035. De macroresten toonden enkele aarspilsegmenten van rogge, veel pitten van fruitsoorten (appel, pruim, braam, vlier), vlas, onkruiden moestuinen, akkeronkruiden, tredplanten, ruigtekruiden, graslandplanten. De pollenstalen toonden granen, gerst/tarwe, rogge, hennep en schaarse boompollen die op een open landschap wezen (els, eik (naast waterput), vlier) maar ook grasland en mestschimmels wat aantoont dat er veeteelt gebeurde. Het bijgebouw bestond uit een 4-postenspijker op 12m van hoofdgebouw. De paalsporen bevatten weinig indicatieve vondsten (ook intrusief YT aardewerk). Ten noorden van het erf werd een houtskoolmeiler aangetroffen, afgerond rechthoekig spoor dat verbrande nagels en glazen kralen bevatte en eerst als een brandrestengraf geïnterpreteerd werd. Het antracologisch onderzoek: wees het gebruik van eik en berk aan. De 14C-datering bevestigde een volmiddeleeuwse datering: 95,4% tussen 980 en 1050 AD (94,4%) en tussen 1100 en 1120 AD (1%).


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lange Akkerstraat Meigem [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/980908 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.