Inventaris
waarneming

Klapdorp

archeologisch element
ID
982437
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982437
Provincie
Antwerpen
Gemeente
Antwerpen
Deelgemeente
Onbepaald
Locatie
Klapdorp 14-16, Predikerinnenstraat 4-6 (Antwerpen)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
846m²
Bewaringstoestand
Niet bewaard
Links
-

Beschrijving

In het kader van de ontwikkeling van nieuwe sociale woningen werd een archeologische opgraving uitgevoerd. Het terrein werd in twee fases opgegraven. Fase 1 omvatte werkput 1 en werd opgegraven in drie niveaus (Vlak 0/1/2). Fase 2 omvatte werkput 2 en werd opgegraven in twee niveaus (Vlak 1 en 2). Tijdens fase 1 werd circa 107 m² onderzocht, tijdens fase 2 circa 603 m². 

De meeste sporen in vlak 0 en vlak 1 betroffen vloeren en muurresten waaronder funderingen en keldermuren. Enkel in het noordwesten werden op een hoger niveau hier en daar ook nog vloeren aangetroffen van de kelders aan Klapdorp. Op een tweede vlak werden heel wat grondsporen aangetroffen die zich aftekenden in de moederbodem. Buiten de muren en keldervloeren bestonden de sporen uit paalsporen, (afval/water-)kuilen, grachten, karresporen, waterputten, ovens en afval- en beerbakken. Archeologisch vondstmateriaal werd in grote hoeveelheden aangetroffen en bestaat uit aardewerk, glas, bot en metaal. Met behulp van een metaaldetector werd naar metaalvondsten gezocht.

Binnen het sporenbestand kon een chronologische indeling worden gemaakt. Fase 1 is een verdwenen nederzetting uit de ijzertijd. Er werden 41 scherven verzameld die op basis van hun baksel en vorm in de ijzertijd kunnen worden gedateerd. Een merendeel werd aangetroffen bij de aanleg van het vlak, centraal in het plangebied rond paalkuil 2150. Fase 2 slaat terug op de bewoning uit de vroege tot late middeleeuwen. De sporen bestonden uit een aantal paalsporen, onregelmatig gevormde kuilen, een vermoedelijke waterkuil, twee grachten en twee karrensporen. Fase 3 is de eerste baksteenbouw aan Klapdorp en de Predikerinnenstraat (Groote Roose, Witte Lelie en eigendom Du Buisson). Verspreid over het plangebied bevinden zich architecturale resten die hoogstwaarschijnlijk terug gaan tot bewoning uit de eerste helft van de 16de eeuw (kelders). Afval- of beerbakje uit bakstenen zijn teruggevonden. Twee afvalputten of waterreservoirs, ook uit baksteen, werden ontdekt. Het klooster der Predikerinnen (1623-1783) en de opdeling van het klooster in de 19de tot 20ste eeuw zijn respectievelijk fase 4 en 5. Vanaf september 1623 namen de zusters Predikerinnen hun intrek in hun pas verworven eigendom aan de Predikerinnenstraat. In juni 1642 wordt het klooster uitgebreid met het pand de Groote Roose aan Klapdorp. Er zijn muurresten, funderingen, trappen en vloeren van teruggevonden. Waterputten en een oven zijn ook ontdekt. In 1783 werd het klooster ontbonden en verkocht. Enkele structurele veranderingen werden doorgevoerd bv. de herinrichting van een kelder en de bouw van nieuwe muren. Bakken uit baksteen zijn ook teruggevonden. Deze zijn misschien te linken aan de loodfabriek. Een waterput werd ook aangetroffen. Fase 6 slaat tot slot op Klapdorp 16 en de Predikerinnenstraat in de late 17de tot 20ste eeuw. De restanten van muren, een vloertje, een viertal bakken waaronder één beerbak en twee afvoergoten hielden hoogstwaarschijnlijk verband met de loodfabriek die vanaf het midden van de 20ste eeuw het hele plangebied omvat.

Er zijn stalen genomen voor macrobotanisch onderzoek en pollenonderzoek.


Auteurs: Demeulenaere, Eline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: BAAC Vlaanderen bvba

Baksteenbouw 16de eeuw

Datering: 16de eeuw
Typologie: afvalkuilen, kelders, muurresten, waterreservoirs
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), glas, mortel
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Er zijn een afval- of beerbakje en twee afvalputten of waterreservoirs uit baksteen teruggevonden. Verspreid over het plangebied bevinden zich architecturale resten die hoogstwaarschijnlijk terug gaan tot bewoning uit de eerste helft van de 16de eeuw (kelders). Er is aardewerk aangetroffen. Voor de late middeleeuwen tot de eerste helft van de 16e eeuw werd één glasvondst gevonden. Vanaf de 16e-17e eeuw werden er meer glasvondsten gedaan. In de opvulling van de 16de tot 17de-eeuwse beerbak zijn dierlijke botfragmenten aangetroffen.

Bewoning vroege tot late middeleeuwen

Datering: middeleeuwen
Typologie: grachten (infrastructuur), karrensporen, kuilen, paalsporen, waterkuilen
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), glas, metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De sporen bestaan uit een aantal paalsporen, onregelmatig gevormde kuilen, een vermoedelijke waterkuil, twee grachten en twee karrensporen. Er zijn ook scherven aardewerk gevonden. Voor de late middeleeuwen tot de eerste helft van de 16e eeuw werd één glasvondst gevonden. In enkele kuilen uit de 14de eeuw zijn dierlijke botfragmenten teruggevonden. Enkele metalen voorwerpen die geassocieerd kunnen worden met kleding zijn aangetroffen.

Het klooster der Predikerinnen (1623-1783)

Datering: 17de eeuw, 18de eeuw
Typologie: kloosters, muurresten, ovens, vloeren, waterputten
Materiaal: aardewerk, glas, mortel
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Er zijn muurresten, funderingen, trappen en vloeren van het klooster teruggevonden. Waterputten en een oven zijn ook ontdekt. Tijdens het veldwerk werden in totaal 4814 scherven (post)middeleeuws aardewerk verzameld. Scherven aardewerk werden aangetroffen. Enkele glasfragmenten zijn aangetroffen.

Klapdorp en Predikerinnenstraat 17de-20ste eeuw

Datering: 17de eeuw, 18de eeuw, 19de eeuw, 20ste eeuw
Typologie: muurresten
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), glas, mortel, pijpaarde
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De restanten van muren, een vloertje, een viertal bakken waaronder één beerbak en twee afvoergoten hielden hoogstwaarschijnlijk verband met de loodfabriek die vanaf het midden van de 20ste eeuw het hele plangebied omvat. Tijdens het veldwerk werden in totaal 4814 scherven (post)middeleeuws aardewerk verzameld. Scherven aardewerk en pijpaarde werden aangetroffen. Glazen objecten zijn ook teruggevonden. In een 19de-eeuwse beerbak werden enkele dierlijke botfragmenten teruggevonden.

Nederzetting ijzertijd

Datering: ijzertijd
Typologie: nederzettingen, paalkuilen
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Er werden 41 scherven verzameld die op basis van hun baksel en vorm in de ijzertijd kunnen worden gedateerd. Een merendeel werd aangetroffen bij de aanleg van het vlak, centraal in het plangebied rond paalkuil 2150.

Opdeling klooster 19de-20ste eeuw

Datering: 19de eeuw, 20ste eeuw
Typologie: kelders, muurresten, waterputten
Materiaal: glas, mortel, pijpaarde
Gebeurtenis:

Beschrijving:
In 1783 werd het klooster ontbonden en verkocht. Enkele structurele veranderingen werden doorgevoerd zoals de herinrichting van een kelder en de bouw van nieuwe muren. Bakken uit baksteen zijn ook teruggevonden. Deze zijn misschien te linken aan de loodfabriek. Een waterput werd ook aangetroffen. Pijpaarden objecten werden aangetroffen. Uit de nieuwste tijd zijn er vier glasfragmenten gevonden.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klapdorp [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982437 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.