waarneming

Gijzelaarsstraat 5

archeologisch element
ID
982680
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982680

Beschrijving

Op het perceel werd historisch muurwerk aangetroffen tijdens voorbereidende graafwerken. Dit muurwerk behoorde tot het bastion van Alva van de Spaanse citadel. De muur zou tot op de verstoringsdiepte (ca. 3,5 m onder het maaiveld) worden afgebroken en kon niet in situ bewaard blijven. Vandaar dat een opgraving noodzakelijk was. De opgraving werd uitgevoerd door de dienst Archeologie van de stad Antwerpen.

Tijdens dit onderzoek werd een gedeelte van de zuidelijke, teruggetrokken flank van het bastion Alva van de Spaanse citadel opgegraven. De nadruk werd gelegd op de grachtzijde met parement. Het betrof een hoofdmuur met afgewerkt natuurstenen parement en drie steunberen. Er werden geen sporen aangetroffen van gebruik van het perceel voorafgaand aan deze bouwfase. Er werden tijdens dit onderzoek 17 sporen geregistreerd. Aangezien het enkel muurwerk en aangevulde grond betrof (demping en originele bouwsleuf), werd niet gefocust op het inzamelen van archeologische artefacten. Stalen werden wel genomen.


Auteurs: Cousserier, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Stad Antwerpen dienst archeologie

bastionmuur

Datering: derde kwart 16de eeuw, derde kwart 19de eeuw
Typologie: bastions
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De bastionmuur was bovenaan ca. 1,6 m breed. In doorsnede was deze vooraan hellend en onderaan deels getrapt waardoor de muur op verstoringsdiepte ongeveer 2,2 m breed was. Van de voorkant van de muur was een totale hoogte van 2,5 m zichtbaar. De kern van deze hoofdmuur was gemetseld met grote brokken roze en oranjerode baksteen van verschillende formaten, en kalkmortel. Slechts een klein gedeelte van het originele parement in natuursteen was nog aanwezig. Dit parement vertoonde verschillende herstellingen. Onder het parement was een natuurstenen cordonlijst geconstrueerd. In het westen van het projectgebied was wovenaan de hoofdmuur een opgaand bakstenen parement zcihtbaar
Achteraan deze hoofdmuur werden drie steunberen geregistreerd, met een onderlinge afstand van 2,7 m (buitenzijds). De breedte van de steunberen was ca. 1,05 m. De kern van de steunberen was gelijkaardig opgebouwd als de hoofdmuur.
De bouw van dit fort is te dateren tussen 1567en 1571. De bastionmuur maakt deel uit van de flank van het bastion van Alva.
In een tweede fase (17de-18de eeuw) werden uitgeloogde voegen van het originele parement heropgevoegd met voegmortel en werden kleine herstellingen uitgevoerd.
In een derde fase ondergaat de flank een meer grootschalige renovatie. (beschieting van de citadel in 1832)
De afbraak van de citadel in 1874 luidt de vierde fase in. Niet veel later wordt gestart met de ontwikkeling van een nieuwe wijk.


Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Antwerpen

  • Is gerelateerd aan
    Steendok-Kooldok


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gijzelaarsstraat 5 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982680 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.